Adecco en Bleu Blanc Belge: "Veroordeling belangrijk precedent"
Na veertien jaar wordt er eindelijk een punt gezet achter de juridische strijd rond de aanwervingscode BBB die Adecco gebruikte om in te gaan op de vraag van klanten die enkel blanke uitzendkrachten wilden.
Het hof van beroep van Brussel stelt de Franse organisatie SOS Racisme en de socialistische vakbond ABVV in het gelijk. Beide organisaties krijgen een schadevergoeding van 25.000 euro.
Volgens advocaat Jan Buelens, die optrad namens het ABVV, gaat het om een historische uitspraak. “Voor het eerst wordt een multinational veroordeeld voor een structurele vorm van racisme. Bovendien is de straf niet symbolisch zoals gebruikelijk is in dit soort zaken. De rechter vond dat de uitspraak een reële afschrikkende werking moest hebben”, zegt Jan Buelens.
Benoorden de Middellandse Zee
Bewijs leveren is vaak moeilijk in dergelijke zaken. Bij Adecco ging de bal aan het rollen door een werknemer die de code eerst intern aankaartte bij zijn oversten. Maar die bevestigden enkel de praktijk. “We kunnen de klanten die ons vragen geen Marokkanen of andere te sturen niet links laten liggen!”, zo mailde één van die verantwoordelijken.
BBB was niet de enige manier om de racistische selectie te benoemen. In het dossier zit ook deze interne mail: “Wij zijn zeer dringend op zoek naar huisvrouwen om halftijds te werken 's avonds van 17.00 tot 20.00 uur in Vorst. Zij moeten van benoorden de Middellandse Zee zijn. AUB het is een grote klant en wij hebben heel onze database afgeschuimd.”
De strafrechtelijke procedure liep met een sisser af. Op basis van het bewijsmateriaal in handen van de klokkenluider deed een onderzoeksrechter een huiszoeking bij drie Brusselse kantoren van Adecco. Alleen gebeurde dat met een huiszoekingsbevel opgesteld in het Frans (het personeel in die kantoren was Franstalig), terwijl de verdediging van Adecco aanvoerde dat de hoofdzetel van Adecco op Vlaams grondgebied ligt. De huiszoeking leverde nochtans het bewijs op dat tientallen ondernemingen expliciet vroegen naar blanke uitzendkrachten.
Front National
SOS Racisme en het ABVV stelden zich dan maar burgerlijke partij. Dat gebeurde in 2009. De Franse organisatie kwam erbij omdat er een gelijkaardige zaak in Frankrijk liep tegen Adecco. Toen Garnier hostessen zocht om een nieuw product te promoten, stuurde Districom, een filiaal van Adecco, een fax naar het moederhuis waarin de code BBR opdook. Dat staat voor Bleu, Blanc, Rouge, de kleuren van de Franse vlag én is een slogan van het extreemrechtse Front National.
“De rechtbank erkent nadrukkelijk het recht van die organisaties om op te treden in naam van de slachtoffers. Dat is belangrijk, aangezien er in dit soort zaken vaak geen duidelijk identificeerbare slachtoffers zijn”, zegt advocaat Jan Buelens.
Nadat die zaak aan het licht was gekomen, stelden de vakbonden en de werkgeversorganisatie Federgon van de uitzendsector een gedragscode op. Federgon gebruikt ook mystery shoppings om de sector door te lichten. In 2011 bleek dat 28 procent van de kantoren nog altijd meestappen in constructies om te discrimineren.
“Dat zijn alarmerende cijfers. Samen met de sector willen we die praktijken met de wortel uitroeien”, zegt Dominique Meyfroot, binnen het ABVV verantwoordelijk voor de uitzendsector. “Maar wie de wet blijft overtreden, zal het ABVV op de weg tegenkomen. Die bedrijven riskeren nieuwe burgerlijke procedures”, waarschuwt Meyfroot.