Nieuw actieplan tegen regering in de maak?
Het federale regeerakkoord – een horrorcatalogus volgens ACV-voorzitter Marc Leemans – leidde tot de grootste golf van sociale onrust van de laatste twintig jaar. Na de grootste algemene staking in dertig jaar begon de eindejaarsperiode. De vakbonden en de werkgevers schoven aan tafel en begonnen te werken aan een sociaal akkoord.
Dat ontwerpakkoord dat vorige week afgerond werd, bevat drie grote hoofdstukken. Het eerste ging over de loonmarge. In 2016 (dus niet dit jaar) mogen de lonen stijgen met 0,5 procent van de totale loonmassa. Al wordt als voetnoot toegevoegd dat het niet noodzakelijk om een naakte loonstijging moet gaan. Het akkoord raadt aan te kiezen voor maatregelen als een versterking van de tweede pensioenpijler. Daarnaast is er nog ruimte voor 0,3 procent nettostijging. De maaltijdcheque zou bijvoorbeeld stijgen van 7 naar 8 euro.
Het tweede luik gaat over de verdeling van de enveloppe voor de welvaartsaanpassing. De regering voorziet 319,5 miljoen euro in 2015 en 627,2 miljoen euro in 2016 om de uitkeringen te verhogen. Sinds 2004 is het aan de werkgevers en de vakbonden om een voorstel uit te werken voor die verdeling.
De onderhandelaars raakten het ook eens over de uitvoering van het akkoord dat ze vlak voor de kerstvakantie sloten over bepaalde vormen van SWT (werkloosheid met bedrijfstoeslag of het vroegere brugpensioen) en tijdskrediet.
Meningsverschil
Het ABVV wees het akkoord al af. De indexsprong blijft overeind. Daardoor verliezen werknemers op termijn sowieso 2 procent loon en die kleine loonsverhoging zal dat niet goed maken. De socialistische vakbond had aan de Groep van 10, het overlegorgaan van werkgevers en vakbonden, gevraagd om gezamenlijk de indexsprong af te wijzen. Zo ver kwam het niet. De tekst bevat enkel de vaststelling: “Werkgevers en werknemers verschillen van mening over de opportuniteit en het nut van een indexsprong.”
Felipe Van Keirsbilck, de altijd strijdvaardige algemeen secretaris van de Franstalige bediendecentrale van het ACV, verwoordde op RTBF de gemengde gevoelens binnen zijn vakbond over het ontwerpakkoord. “0,5 procent loonstijging is peanuts, maar het is meer dan de 0 procent die de regering wou opleggen. Kunnen we de regering nog van gedacht doen veranderen?”, aldus Van Keirsbilck.
Dat is de overweging die de christelijke vakbond moet maken op 10 februari. Maar naast de opties afkeuren of goedkeuren, duikt er een derde scenario op. Ook bij het ACV zijn de indexsprong en een reeks andere maatregelen uit de horrorcatalogus nog niet verteerd. Er wordt nagedacht - zo wordt ons bevestigd - over een nieuw actieplan dat die maatregelen viseert die niet opgelost worden met het akkoord en dat tegelijk een vuist maakt voor een echte belastingverschuiving richting vermogens.
Want hoewel er over dat laatste al wat lippendienst werd bewezen, ziet het er niet naar uit dat de vermogens heel binnenkort hun rechtvaardige steentje zullen bijdragen.
Er speelt nog iets anders mee. Na de invoering van de eerste reeks maatregelen uit het regeerakkoord volgen nog vele begrotingen en begrotingscontroles waarbij N-VA en de liberale partijen telkens met nog meer besparingen zullen uitpakken.
Voorsmaakje
Zuhal Demir, parlementslid van N-VA, gaf daar woensdag al een voorsmaakje van. Zij stelt voor om de werkloosheiduitkering nog meer in te perken. "Als ze merken dat ze de rekeningen niet langer kunnen betalen, zullen ze harder hun best doen. Daarom is het zo'n goed idee de werkloosheidsuitkeringen te beperken in de tijd. Ik weet dat zoiets niet in het regeerakkoord staat, maar ik hoop dat de andere partijen nog bij hun verstand komen", zegt ze in De Tijd.
Het was niet toevallig het ACV dat meteen heel scherp reageerde. “Arbeidsmarktproblemen los je niet op met simpele slogans”, klonk het. Daar weten ze natuurlijk ook dat het weinig zin heeft om de sociale vrede te beloven met een akkoord als N-VA blijft provoceren.
