Lage olieprijs zet wapenverkoop aan Midden-Oosten onder druk

De dip in de olieprijzen zal niet zonder gevolgen blijven voor de defensie-uitgaven in het Midden-Oosten. Als de trend aanhoudt, zullen grote wapenproducenten hun focus naar Azië moeten verleggen, luidt de voorspelling.

dinsdag 6 januari 2015 12:46
Spread the love

In de Verenigde Staten
kijken ze momenteel hoopvol naar de daling van de olieprijs, die een
onverwachte, maar welkome stimulans kan zijn om de economische recessie af te
schudden. Het Britse weekblad The Economist wijst er zelfs op dat
een daling van 40 dollar ongeveer 1,3 biljoen dollar van de olieproducenten
naar de consumenten zou verschuiven.

Maar de huidige dip is een
bedreiging voor olieafhankelijke economieën in Afrika, Azië,
Latijns-Amerika en het Midden-Oosten. De aanhoudende daling – van ongeveer
107 dollar voor een vat in juni tot minder dan 70 dollar vorige maand –
heeft al negatieve invloed op munteenheden zoals de Russische roebel, de Braziliaanse real, de Indonesische roepia en Venezolaanse
bolivar.

Golfstaten

Vroeg of laat zal de neergang van de
olieprijzen ook de militaire uitgaven in het Midden-Oosten negatief
beïnvloeden. De zes Golfstaten – Saoedi-Arabië, Verenigde Arabische
Emiraten, Koeweit, Qatar, Oman en Bahrein – kochten traditioneel wapens met
hun stijgende inkomsten uit olie. De uitzonderingen in het Midden-Oosten zijn
Israël en Egypte, die sterk afhankelijk zijn van giften van het Amerikaanse
leger.

Pieter Wezeman, onderzoeker aan het Internationale Instituut
voor Vredesonderzoek in Stockholm (Sipri), verklaart dat lagere
olie-inkomsten ongetwijfeld de defensie-uitgaven van landen in het
Midden-Oosten onder druk zullen zetten, zoals dat in het verleden ook
gebeurde.

De VS (640 miljard dollar), China (188 miljard) en Rusland
(88 miljard) geven het meeste geld uit aan defensie, blijkt uit de cijfers
van het Sipri over 2013. Maar op nummer vier staat Saoedi-Arabië, met 67
miljard dollar.

Toch is het volgens Wezeman nog te vroeg om hier
gegronde uitspraken over te doen, want de staten die de wapens in kwestie
leveren, houden die informatie meestal geheim. “En als de lage olieprijzen
tot besparingen leiden in de overheidsuitgaven, kunnen overheden beslissen om
eerst in andere sectoren te snoeien”, legt hij uit.

Vorige week lichtte
Saoedi-Arabië zijn begroting voor 2015 toe. De regering zei dat ze haar
uitgaven zou “rationaliseren”, zonder details te geven. Volgens het IMF
bedraagt de voorraad vreemde valuta in Saoedi-Arabië 750 miljard
dollar.

Irak en Iran

Nicole Auger is analist bij Forecast
International
, dat informatie verzamelt over de defensiemarkt. Ze zegt dat de
defensie-uitgaven voor het Midden-Oosten in de komende vijf jaar (2015-2019)
naar verwachting jaarlijks zullen groeien met gemiddeld 3,48 procent. In de
afgelopen vijf jaar bedroeg dit zogenaamde jaarlijkse groeipercentage nog
8,45 procent.

Auger wijt die afname gedeeltelijk aan de verwachte
daling in de olieprijzen. “Voor Saoedi-Arabië, Qatar, Koeweit en de
Verenigde Arabische Emiraten gaat het om een vervelende trend die ze gerust
enkele jaren het hoofd kunnen bieden, zonder aan comfort in te boeten. Ik
verwacht dus geen grote veranderingen in hun militaire uitgaven”, aldus de
analist van Forecast International.

Ook Iran en Irak zullen het niet
over een totaal andere boeg gooien, al worden zij het hardst getroffen door
de dalende olieprijzen, meent Auger. “Vanwege andere regionale en interne
spanningen zullen deze buurlanden hun militaire uitgaven uit voorzorg op peil
moeten houden.”

Boeing

Wezeman van zijn kant wijst op het
belang van de markt in het Midden-Oosten voor wapenbedrijven. De verkoop van
wapens aan alleen al Saoedi-Arabië was goed voor 20 procent van de omzet bij
BAE-systems, de derde grootste wapenproducent ter wereld.

De tweede
grootste wapenproducent, Boeing, ziet de verkoop van gevechtsvliegtuigen afnemen aan
zijn belangrijkste klant, de VS. Daardoor wordt Boeing in toenemende
mate afhankelijk van export.

Als de verkoop in het Midden-Oosten
stagneert of afneemt, zo voorspelt Wezeman, zullen wapenbedrijven harder
moeten vechten voor contracten elders in de wereld, waar militaire uitgaven
nog in de lift zitten en de olieprijzen minder bepalend zijn, zoals in
Noord-, Zuidoost- en Zuid-Azië.

take down
the paywall
steun ons nu!