Beste Laurens,

Het spijt mij zeer te moeten horen dat u het slachtoffer van ernstig fysiek geweld geworden bent terwijl u uw democratisch recht op meningsuiting uitoefende. Dat is op geen enkele manier goed te praten. Ook ik wil hierbij dan ook mijn recht gebruiken om persoonlijke grieven te uiten over de inbreuken en fysieke gevaren waar de algemene staking mij en mijn naasten aan blootgesteld heeft.

Rest echter de vraag, zal ik het hebben over:

– de scooterchauffeur die om 5u ‘s ochtends, bij het bedrijventerrein aan de Texaco op de Kennedylaan in Gent, van zijn werkshift naar huis wilde en zonder remmen door het piket aan de ingang stormde, terwijl mensen die van het werk kwamen zonder discussie doorgelaten werden aan de uitgangszijde 5 meter verderop?

– de 4×4-chauffeur die, rond 10u30 aan de Vooruit in Gent, inreed op een groep actievoerders en over de voet reed van een vriend in vakbondstenue, terwijl er nog drie meter rijweg vrij was om voorbij te gaan? En die daarna met het gas op de plank door de groep heen slalomde om zoveel mogelijk mensen te raken, mij op centimeters na missend?

– de jongeren die, een tiental minuten daarvoor aan het UFO van de Universiteit Gent, voetzoekers gooiden naar mijn vriendin en haar vanop een halve meter toebrulden met de vraag of ze wel normaal was? Ze wandelde daar voorbij zonder aan acties deel te nemen maar had natuurlijk wel een vakbondssjaaltje aan. En rode kousen.

Over de vraag van de jongeren hierboven heb ik twee zaken te vertellen.

Ten eerste voelt mijn vriendin zich inderdaad vaak niet normaal. Zij hoort immers bij die 430.000 werkzoekenden die in België jagen op minder dan 30.000 jobs. Ik hoop van harte dat u nooit hoeft op te boksen tegen de terugkerende teleurstellingen die de zoektocht naar een job in dergelijk ongunstig klimaat met zich meebrengt. Uw standaardantwoord daarop is dan steeds dat een indexsprong en andere lastenverlagingen voor bedrijven, opbrengsten zal genereren waarmee bedrijven 60.000 jobs kunnen creëren. U vergeet hierbij steeds te vermelden dat die meeropbrengsten door geen enkel bedrijf volledig opnieuw geïnvesteerd worden. En dat zo’n productieverhoging al helemaal niet zal plaatsvinden in een economie waar, door het terugschroeven van de koopkracht van consumerende werknemers, de afzetmarkt niet groeit maar juist krimpt.

U antwoordt ook steevast dat we nu een stap achteruit moeten zetten om er op termijn twee vooruit te zetten. Daarop heb ik een heel eenvoudig antwoord: voor mijn vriendin en mij komt de huishuur niet op termijn, maar op het einde van elke maand. Voor alleenstaande ouders komt de verhoging van het inschrijvingsgeld voor hoger onderwijs niet op termijn, maar reeds vanaf september 2015. Voor gepensioneerden komt de verhoging van prijzen voor medische specialisten en verzorgingstehuizen niet op termijn, maar binnen zeer afzienbare tijd. De lijst van kwetsbare groepen die keihard getroffen worden door deze regeringsmaatregelen groeit niet op termijn, die groeit nu.

Mijn tweede opmerking bij de vraag die de jongeren in kwestie aan mijn vriendin stelden, is nog veel fundamenteler van aard. Ik zou ze bovendien willen koppelen aan enkele zeer frappante zinnen uit uw eigen stuk, met name:

“U heeft niets af te dwingen of te eisen daarvoor dienen verkiezingen!”    

“En tuurlijk zijn jullie niet ‘dé vakbond’ maar enkele individuen. Maar uw collega vuilzakken stonden er maar mooi op te kijken en het goed te keuren.”

De eerste zin duidt op uw wel heel beperkte visie op democratie in het algemeen, en op het democratische recht op tegenspraak in het bijzonder. Daar kom ik in de volgende paragraaf nog op terug, want eerst wil ik u ook wijzen op de geschiedenis van uw eigen Vlaamse Beweging, die deels op democratische tegenspraak gestoeld is. U weet ongetwijfeld beter dan ik hoe verschillende talentellingen en twee grote marsen op Brussel mee hebben geleid tot het vastleggen van de taalgrens in 1962,. Dit alles lang voor de Volksunie in 1977 voor het eerst betrokken werd bij de opstelling van het Egmontpact, en dus voor het eerst mocht “deelnemen aan de macht”. Tegenspraak uit verontwaardiging en de weigering om zich, in afwachting van de volgende verkiezingen, voetstoots neer te leggen bij een politieke meerderheid: hoe graag u het ook ontkent, dat alles hoort bij een democratie die naam waardig, en zit diep ingebed in het DNA van uw partij.

Waar het mij echter vooral om gaat, is het woordje “vuilzakken” in de tweede zin (overigens is “vuilniszakken” het correcte Nederlandse woord, red.). Dat woord heb ik recent vaak zien opduiken om te verwijzen naar vakbondsmensen. Het verraadt – in samenspraak met uw zeer beperkende standpunt over verkiezingen – hoe u denkt over mensen en bewegingen die het niet met u eens zijn en dat laten merken: als vuilnis, dat verwerkt of weggegooid moet worden uit de maatschappij zoals u ze ziet. Deze visie is meer dan alleen neerbuigend: ze degradeert mensen tot schadelijk afval, enkel omdat ze er niet hetzelfde gedachtegoed op nahouden als u. Deze mensen, en de organisaties waar ze zich in verenigen ter verdediging van hun recht op waardige arbeid (dat vastgelegd is in zowel de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens als de Belgische grondwet, en grondig verschilt van het onbestaande recht op werken waar u zo graag mee zwaait), wilt u het zwijgen opleggen door een zoveelste oproep om rechtspersoonlijkheid voor vakbonden.

U vergeet hierbij dat een vakbond reeds rechtspersoonlijkheid heeft, met name als feitelijke vereniging waarvan alle leden, zoals het hoort, aansprakelijk zijn voor hun eigen daden. Waar u op aanstuurt, is aansprakelijkheidspersoonlijkheid: een maatregel die, teneinde geldverslindende gerechtelijke procedures wegens discriminatie te vermijden, dan ook opgelegd zou dienen te worden aan alle middenveldsorganisaties (ik denk daarbij aan Voka en Unizo), en mogelijks zelfs aan politieke partijen. Tenzij u zich als politieke partij als een god boven alle andere organisaties in dit land zou willen verheffen, natuurlijk? Concreet: in het geval van uw partij zou dit erop neerkomen dat de N-VA aangeklaagd kan worden voor elk misdrijf van eender welk lid. Hoe men dan zou omgaan met de schriftelijk vastgestelde belediging “vuilzak”, is me niet volledig duidelijk.

Nee, ik betreur uw verwondingen, maar ik bedank ook voor uw mens-, maatschappij- en wereldbeeld. Dergelijke angstige, beperkende en mensonterende houding tegenover andere denkbeelden en de mensen die ze uiten, is historisch gezien een opstap naar de verwijdering van diezelfde meningen uit de publieke ruimte, een etappe die zich nu al aandient in de vorm van uw oproep tot rechtspersoonlijkheid voor vakbonden. De visie die u in uw opiniestuk tentoonspreidt, is eigen aan een gedachtegoed dat niet anders bestempeld kan worden dan als totalitair. Zolang dat de houding is die schuilgaat achter de “uitgestoken hand” van uw partij, zal ik vreedzaam maar vastberaden in het verzet blijven gaan tegen de schadelijke regeringsmaatregelen die u hoopt op te leggen.

Met vriendelijke groet,

Maarten Geeroms

N.B. Mijn analyse van uw keuze voor het woord “vuilzak” (sic) is in eerste instantie gestoeld op biopolitieke denkkaders. Ik raad u terzake de lectuur aan van Bíos: biopolitics and philosophy van Roberto Esposito en Homo sacer: de souvereine macht en het naakte leven van Giorgio Agamben.