Nieuws, Economie, Samenleving, Politiek, België -

Homans afwezig bij presentatie Jaarboek armoede en uitsluiting

Bij de presentatie van het Jaarboek over Armoede en Sociale Uitsluiting in België bleef één stoel leeg in de zaal donderdag 4 december. De traditie wil dat de minister van Armoedebestrijding bij de presentatie aanwezig is. Maar minister Homans liet deze keer verstek gaan.

maandag 8 december 2014 09:20
Spread the love

Voor het eerst in
twintig jaar gaf de minister van Armoedebestrijding niet thuis bij de
presentatie van de jaarcijfers over armoede en sociale uitsluiting in België. Minister
Liesbeth Homans (N-VA) bleef afwezig. Oprichter van het
Centrum OASeS – de organisatie die altijd het onderzoek voor het Jaarboek uitvoert –
Jan Vranken twitterde een dag voor de presentatie teleurgesteld:

Voor het eerst in 20 jaar komt de Vlaamse minister voor Armoedebeleid niet naar het colloquium #Jaarboek_Armoede. Misprijzen of angst?

— Jan Vranken (@vranken_jan) 3 december 2014

Vranken publiceerde eerder dit jaar met Thatcher aan de Schelde een kritisch boek over het beleid van – toen nog OCMW-voorzitter van Antwerpen – Liesbeth Homans. Dat leidde tot een stevige aanvaring tussen die twee in het televisieprogramma Terzake.

Agendatechnische problemen 

Woordvoerder
Ellen Devriendt verklaart dat de minister wegens agendatechnische problemen
niet kon komen:  

“Minister Homans
moest bij de Parlementaire Commissie een nota over het woningbeleid toelichten.
Dit was een verplichte afspraak en bovendien is de portefeuille Wonen haar
kerntaak. Daarbij was de organisatie op de hoogte dat donderdagen voor de
minister over het algemeen heel moeilijk haalbaar zijn.”   

Vindt minister
Homans de situatie omtrent armoede en sociale uitsluiting dan niet belangrijk
genoeg? “De visie zoals het in het jaarboek staat omschreven, is de visie van
de vorige minister. In het volgende jaarboek zal de visie van Homans staan. Dan
kan zij haar stempel drukken. Maar dat maakt dit jaarboek niet minder
belangrijk”, aldus Devriendt.

Opsteker voor Homans 

Homans had iets kunnen opsteken van dit Jaarboek. Het gaat namelijk niet zo goed op
het gebied van armoede en sociale uitsluiting in België.  

Wie opgroeit in
armoede heeft later meer kans ook in armoede te moeten leven, concludeert het Centrum
Ongelijkheid, Armoede, Sociale uitsluiting en de Stad (OASeS) van de
Universiteit Antwerpen. Het is geen nieuwe ontdekking, maar belangrijk is dat het armoedebeleid daar tot nu toe geen verandering in heeft gebracht. 

Van de Belgen
tussen 25 en 59 jaar die tijdens hun jeugd in armoede hebben geleefd, is 26
procent nu ook arm. Dat wil zeggen dat hij of zij inkomensarm is, of ernstig
materieel gedepriveerd, of een zeer lage werkintensiteit kent. Daartegenover
komt 8 procent van de armen in België uit een gezin met een goede financiële
situatie. Deze cijfers
bewijzen dat mensen die in armoede opgroeien, een grotere kans maken in de toekomst
in dezelfde kwetsbare omstandigheden terecht te komen.

België nummer 11 op EU-ranglijst 

België prijkt op
de elfde plaats op de EU-ranglijst als het gaat om het aantal mensen dat leeft
onder de armoederisicogrens. In totaal is dat 15,1 procent van de bevolking.
Dat betekent dat een gezin leeft van minder dan 2.256 euro per maand en een
alleenstaande het met minder van 1.074 per maand doet. Om een beeld te schetsen:
het huidige leefloon voor een alleenstaande bedraagt 817 euro, ver onder
deze armoederisicogrens.  

Het relatieve
armoederisico in België is sinds 2011 redelijk onveranderd. “Ondanks de hoge
welvaart neemt de armoede niet af. Dat is deels een gevolg van het feit dat de
tewerkstellingsgroei niet naar werkarme gezinnen is gegaan en deels een gevolg
van het feit dat de sociale bescherming voor deze gezinnen minder genereus is
geworden”, aldus het Jaarboek.

De versnelde
vermindering van de werkloosheidsuitkering duwt mensen sneller de armoede in,
waardoor de vraag rijst of deze maatregel doeltreffend is in tijden van
groeiende werkloosheid. Eerst moeten er voldoende jobs beschikbaar zijn, ook
voor groepen die vaak uitgesloten zijn van de arbeidsmarkt, zoals ouderen,
laaggeschoolden en allochtonen. 

Dubbele ongelijkheid 

Wat betreft
milieuvervuiling hebben mensen onder aan de ladder te maken met een dubbele
ongelijkheid.  

Op de eerste
plaats wonen en werken zij veelal dichter bij de bronnen van milieuvervuiling en worden hierdoor vaker blootgesteld
aan ongezonde stoffen en gassen dan mensen met een hogere sociaaleconomische
status. Op de tweede plaats kampen ze vaak met een zwakker immuunsysteem, waardoor ze vatbaarder zijn voor de vervuiling en sneller gezondheidseffecten
ondervinden dan mensen in een hogere sociale positie.   

Armoede vs duurzame ontwikkeling 

Dit
jaar ontrafelt het Jaarboek de link tussen armoedebestrijding en duurzame
ontwikkeling. Veel
maatregelen voor duurzame ontwikkeling zijn nefast voor mensen in armoede. Een
hogere taks op brandstoffen verhoogt de prijs van elektriciteit, verwarming en
mobiliteit. “Een ecologische logica streeft ernaar om gezinnen minder energie
te laten verbruiken, terwijl een sociale logica gezinnen in energiearmoede net
meer energie wil aanleveren”, zeggen de onderzoekers. 

De oplossing is
om op voorhand te evalueren wat de gevolgen van bepaalde maatregelen zullen
zijn voor sociale rechtvaardigheid. “Sociale correcties kunnen de gevolgen van
bepaalde maatregelen voor mensen met een laag inkomen beperken”, stelt het Jaarboek

Geen onbeschreven blad 

“Een individu
blijkt geen onbeschreven blad dat ten volle verantwoordelijk is voor zijn of
haar sociale positie. Deze bevinding zou de toenemende focus op het individuele
schuldmodel moeten temperen”, luidt de dwingende aanbeveling van het
onderzoeksteam.  

Het doel van het
Jaarboek is om een perspectief voor het komende jaar te bieden aan politici en
beleidsmakers. Wat kunnen ze verwachten? Welke richting kunnen ze het beste
uitgaan met het sociaaleconomisch beleid? Belangrijk hierbij is om de visie en plannen van
de minister te horen. Dan rest de vraag: waarom was Homans afwezig op de presentatie?  

Angst voor confrontatie 

Oprichter van het
OASeS Jan Vranken: “Het is duidelijk een gebrek aan belangstelling, maar ook
angst voor de confrontatie met mensen in de zaal. Vele toehoorders zijn mensen
die Homans’ ingrepen aan den lijve ondervinden. Je moet sterk in je schoenen
staan om je beleid te durven verdedigen.” 

“Ten tijde van
hoogconjunctuur was er al nauwelijks vooruitgang binnen het armoedebeleid”,
gaat Vranken verder. “Alleen de scherpe kantjes werden bijgeschaafd. Nu in een
periode dat de noodzaak het hoogst is, ontbreekt een positief verhaal over
armoedebestrijding volledig. De verwachting dat de regering armoede
grondig gaat bestrijden is onbestaande.”  

Frustratie en irritatie 

Tijdens de
receptie na afloop van de presentatie merkte Vranken frustratie en irritatie
bij de aanwezigen. “Mensen waren niet gelukkig. Bij het vaststellen van de
datum voor de presentatie van het Jaarboek is het een hoge prioriteit dat de minister komt. De positie van Homans is
door haar afwezigheid niet versterkt bij het middenveld. In het verleden is het
voor de minister van Armoedebestrijding altijd mogelijk geweest om afspraken zo
te plannen dat hij of zij toch kon komen. Als Homans ergens echt wil zijn, dan
beschikt ze over voldoende middelen om dat te regelen.”

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!