De spiegelzaal van De Markten in Brussel liep goed vol voor de
inspiratiedag ‘Back to basics’ van Middenveld in beweging. Dit
initiatief groeide uit een aantal hearings die Victoria Deluxe, Motief
en De Lege Portemonnees organiseerde in 2013.

Zij stelden vast
dat de neoliberale logica ook organisaties uit het middenveld in de
greep hield. Die kwamen daardoor niet meer toe aan hun kerntaak, het
verdedigen van de basisrechten van burgers.

Maanden nadat ze hun
manifest lanceerden, is de situatie ernstiger dan ooit. “Wij worden niet
enkel bedreigd door het zoveelste rondje besparingen. Deze keer kijken
we aan tegen de totale ontmanteling van de publieke sector”, zegt Elke
Vandeperre van Motief.

Volgens haar is Middenveld in beweging
niet de zoveelste vrijblijvende verontwaardigde kreet. “We willen zoeken
naar concrete handelingsstrategieën om het tij te keren”, zegt
Vandeperre.

Verschillende sprekers raakten verschillende aspecten
van het probleem aan. “De stafmedewerkers schrijven dossiers en laten
de eerstelijnszorg aan stagiairs of beginnende werknemers over. Daardoor
worden de ervaren basiswerkers bureaucraten”, zegt Johan De Vriendt,
gepensioneerd docent sociale actie.

Bie Vancraeynest, coördinator
van het Jeugdhuis Chicago, vroeg zich af hoe je aan politiek doet met
jongeren die niet het gevoel hebben dat politiek werk iets kan
veranderen. “Ze nemen niet deel aan de betoging, niet omdat ze niet
willen maar omdat ze niet geloven dat betogen helpt. Hoe antwoord je op
die bezwaren?”

Volgens Barbara Vandyck, activiste en academica,
moeten middenveldorganisaties de handelingsruimte vergroten door
vervelende vragen te stellen, door het gevoel te creëren dat de
tegenstander in de minderheid is, door in de weg te gaan staan en door
te beseffen dat verandering altijd uit de marge komt. “En we moeten ook
leren onze kleine overwinningen te vieren”, aldus Vandyck.

Wervend

“We
moeten ook duidelijk maken waar we voor zijn. Je bent alleen wervend als
je ook concrete alternatieven kan noemen”, zegt Fred Louckx,
coördinator van de Toekomstfabriek.

Bij de actiegroep Boeh! – die
het opnam tegen het hoofddoekenverbod – ging dat vormgeven van
alternatieven soms heel ver. “Wij begonnen zelfs zelf schoolreglementen
te schrijven.”

In het groepsgesprek met de deelnemers aan de
Inspiratiedag kwamen nog meer vragen aan de oppervlakte. Is de
depolitisering vooral een probleem bij de grote organsiaties? Waarom is
het politiserend werk geen deel van het curriculum van de
sociaal-culturele opleidingen aan de hogescholen? Eén school wist het
opnieuw te introduceren. Kan dat door andere scholen gekopieerd worden?

De
deelnemers aan deze dag kwamen onder meer uit hogescholen, de Centra
Algemeen Welzijnswerk en Jeugdhuizen. Op een volgende dag wil Middenveld
in beweging concrete geslaagde pogingen tot politisering bespreken om
zo nog concreter ervaringen te kunnen delen.