Bescherming zou een einde maken aan de lange onzekerheid van veel mensen zonder verblijfspapieren. De betogers eisten de officiële stopzetting van alle uitwijzingen en een tijdelijke bescherming van asielzoekers die uit Guinee, Sierra Leona of Liberia komen. Op dit moment worden de asielzoekers nog steeds vastgehouden in gesloten centra. De regering heeft namelijk besloten dat het levensgevaarlijk is om hen terug te sturen naar het land van herkomst.

Een wijs besluit? Er zit een addertje onder het gras. Het betekent een haast onhoudbare situatie voor een groot aantal uitgewezen asielzoekers. Ondanks het feit dat men zich heeft neergelegd bij het bevel om België te verlaten, vinden er geen uitwijzingen plaats. Alexis Andries, woordvoerder van de sociale vereniging Pigment vzw, gaf de simpele reden: “Politiemensen weigeren nog op een vliegtuig te stappen richting Ebola.”

Onaanvaardbaar

De huidige omstandigheden waaronder de asielzoekers in het land moeten verblijven, zijn juridisch onaanvaardbaar. Voordat ze ging praten met NV-A-staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken, gaf Mieke Van Den Broeck een heldere uiteenzetting van de ernst van de situatie voor de mensen die geen verblijfspapieren hebben. Zij is advocate van Progress Lawyers Network:

 “Wanneer mensen niet teruggestuurd kunnen worden, mogen ze ook niet in de gesloten centra blijven zitten. In eerste instantie gaan we aan Theo Francken vragen om die mensen allemaal onmiddellijk vrij te laten uit de gesloten centra, want het opsluiten van mensen is illegaal. De mensen die geen papieren hebben, zitten bovendien in een zeer moeilijke situatie. Ze hebben geen zekerheid dat ze niet teruggestuurd zullen worden. Daarom vragen we een officieel standpunt.” 

Europese wetgeving

Volgens Van Den Broeck kan de regering twee juridische instrumenten inzetten om de asielzoekers te beschermen. Het eerste is de subsidiaire bescherming: voor mensen die uit het gebied komen (Guinee, Sierra Leone, Liberia) waar een gezondheidsgevaar bestaat. Elk jaar wordt dan geëvalueerd wanneer het veilig is om naar het gebied terug te keren. Het tweede instrument is de humanitaire regularisatie: het verlenen van een verblijfsvergunning om humanitaire redenen.

Van Den Broeck benadrukt dat de regering niet de Europese wetgeving kan omzeilen: “De mensen die geen papieren hebben en ook niet terug kunnen, moeten een verblijfsstatuut krijgen. Zo staat dat in de Europese wetgeving: of je stuurt de mensen terug, of je geeft ze een verblijfsvergunning. Maar je moet niet zomaar mensen in de illegaliteit laten zitten, en zeker niet de mensen die afkomstig zijn uit een gebied dat door zo’n humanitaire ramp is aangetast.”

Kabinet

Na een bezoek aan het Commissariaat-Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen en de Dienst voor Vreemdelingenzaken, liepen de betogers naar het kabinet. Daar ontving de staatssecretaris een delegatie. Theo Francken werd ook gewezen op de internationale verantwoordelijkheden van de federale regering. Die moet meer en blijvend steun verlenen aan de West-Afrikaanse landen.

Delegatielid Alsuni Bundaud Sesay vertelde: “Ik kom uit Sierra Leone en ik wil aan de Belgische regering vragen of ze Sierra Leona, Guinee en Liberia blijven helpen. Dat zijn de landen die het ergst door Ebola zijn getroffen. Mijn grootste angst is dat niemand weet tot hoe lang ebola in onze landen blijft. We hebben geen medicijnen. Ik maak me ook zorgen om wat er daarna gaat gebeuren – wanneer de epidemie voorbij is.”

“Wat zullen de vernietigende gevolgen zijn voor onze economieën, de gezondheidszorg en het onderwijs? Hoe kunnen we die later weder opbouwen? Ook vraag ik humanitaire bescherming van de regering voor de mensen die hier in België verblijven  en uit één van deze landen komen. Dit is de belangrijkste reden waarom ik vandaag mee demonstreer, en ik hoop echt dat we een positief antwoord van de regering kunnen krijgen.”

De betoging werd georganiseerd door de Collectieven uit Guinee, Sierra Leona en Liberia, in samenwerking met Pigment vzw. Ondersteuning kwam verder van Artsen Zonder Grenzen, Dokters van de Wereld, Progress Lawyers Network, Ciré, Sereas en Meeting/Samenlevingsopbouw Brussel.