Meneer
Coucke is een pak rijker geworden met de verkoop van zijn bedrijf.
Dat is hem van harte gegund. Op de meerwaarde van de verkoop van zijn
aandelen moet hij geen belastingen betalen. Dat vindt zelfs meneer
Coucke niet helemaal eerlijk.

Maar
zeg nu zelf, mocht hij wél die eerlijke belastingen moeten betalen,
dan verdwenen die toch maar in de “bodemloze putten van de staat”.
Daarom beslist meneer Coucke het heft in eigen handen te nemen. Hij
zal zijn geld investeren in Belgische bedrijven én zelfs in een
fonds voor jonge starters financieren. Dat zal ons land heel wat méér
opleveren, dan… wanneer het allemaal in die “bodemloze putten”
terecht zou komen.

Oeroude
framing

De
framing is gemaakt, het verhaal is perfect neergezet. Want heel wat
Vlamingen vinden het behoorlijk sympathiek van meneer Coucke dat hij
jobs gaat creëren. Meneer Coucke maakt gebruik van oeroude
technieken. Hij koppelt eerst de begrippen ‘staat’ en ‘bodemloze
putten’ aan elkaar, alsof het een natuurwet is dat een staat
slechts bodemloze putten creëert.

De
klassieke liberale framing over ‘de te vette overheid’ koppelt
hij aan die andere klassieker: de private sector werkt beter en
efficiënter dan de publieke sector. Ook dat is geen wet van Meden en
Perzen, maar in de liberale framing heeft ze al een lange baard.

Coucke
brengt ons dus de boodschap dat ‘de overheid’ een nutteloos,
geldverslindende redundantie is, én dat één goedmenend individu
die taak best kan overnemen. De klassieke definitie van de ‘verlichte
despoot’ in wording. Want dat is precies het ideologische model dat
je kunt afleiden uit de uitspraken van meneer Coucke.

Alles
voor het volk, niets door het volk

Hij
stapt ‘uit’ de staat, uit de omgeving waar via democratische
beslissingen door de bevolking bepaald wordt hoe de samenleving moet
functioneren, en creëert een eigen imperium. Let wel, “in het
belang van de bevolking”. Dat was ook de leuze van de verlichte
despoten: “Alles voor het volk, niets door het volk.”

De
verlichte despoten in de late achttiende eeuw, pakten het precies zo
aan. In vergelijking met de monarchen die hen vooraf gingen, waren
het relatief sympathieke leiders. Dat is ook de reden waarom Coucke
zo makkelijk wegkomt met deze framing. Ik ken de man niet, maar hij
lijkt me best sympathiek.

Meneer
Coucke is zeker niet zo’n hautaine stijve hark met een of andere
adellijke titel voor zijn naam. Hij is innemend, authentiek en
innovatief. Het soort kerel die je gelooft als hij zegt dat hij het
goed met je voorheeft. Misschien heeft hij het wel goed met ons voor.
Ik geef de vriendelijke man het voordeel van de twijfel. Maar daarom
moeten we zijn ‘plannetje’ niet goedkeuren.

Nee
meneer Coucke, u gaat niet beslissen hoe dit land bestuurd moet
worden. Dat doen de volksvertegenwoordigers. Mocht u het echt goed
menen, dan zou u uw fiscale experts laten berekenen, hoeveel een
ernstige belasting op die meerwaarde zou zijn, en zou u die
doorstorten aan de staat.

U
zou een democratisch verkozen meerderheid laten beslissen wat er met
dat geld gebeurt. Die zal bepalen of dat geld naar bedrijfssubsidies
moet gaan, of naar gezondheidszorg. Of naar beiden. En wij zullen
daar dan daarna over kunnen oordelen in een stemhokje.

We
moeten deze vriendelijke meneer Coucke dus tegen zichzelf in
bescherming nemen. Want voor we het weten, komen we terecht in een
land, waarin we als werknemers enkel nog in diepe dankbaarheid
verantwoording moeten afleggen aan de baas, die het bedrijf heeft
opgericht waarin wij mogen werken. Dan zijn we weer terecht gekomen
in een vroeg industriële samenleving, waarin werkmensen blij mochten
zijn dat ze een job hadden gekregen van die o zo vriendelijke baas.

Jan de Zutter (1962) studeerde kunstgeschiedenis en journalistiek. Hij
werkte 16 jaar als journalist voor de krant De Morgen. Daarna was hij
adviseur van sp.a-voorzitters Steve Stevaert en Johan Vande Lanotte
en van Vlaamse ministers Van Brempt en Lieten. Vandaag is hij
woordvoerder van de sp.a fractie in het Europees parlement.

Deze
blog werd overgenomen van zijn persoonlijke blog We moeten meneer Coucke in bescherming nemen tegen het
verlicht despotisme.