Nieuws, Cultuur, Antwerpen -

MAF sluit af in de onderwereld

Vrijdag 31 oktober vond alweer de allerlaatste dag van MAF plaats, een multidisciplinair kunstenfestival in Antwerpen. Vijftien dagen lang lieten bezoekers zich onderdompelen in nieuwe kunstvormen van makers en gezelschappen die zich over de hele wereld in de 'periferie' van de kunstsector bewegen. Het thema van dit jaar was MAPping: het in kaart brengen van de impact van artiesten op hun stad.

zaterdag 1 november 2014 20:20
Spread the love

Het grootse
slotevenement MICTLAND – Feest van de onderwereld was de afsluiting van het
Mestizo Arts Festival, kortweg MAF. De volgende dag is het Allerheiligen,
oftewel de dag van de doden en daarmee legde het festival een link voor het
eindfeest. “De laatste dag van het festival was ook een beetje een rouwmoment”,
stelt medeorganisator Gerardo Salinas. Maar hij benadrukt dat de dood niet
gevierd moet worden als iets dat eindig is, maar als een beweging. “Op de dag
van de doden kun je terug in contact komen met de mensen die er niet meer zijn.
Die energie wilden we gebruiken en toepassen als een soort wijsheid om te leren
een andere relatie te hebben met verlies.”  

Een serieus
onderwerp, dat MAF hulde in een acrobatisch spektakel. “Bij binnenkomst stuitte
je als eerste op catch-vechter Cassandra El Exotico, een fenomeen in Mexico,
waar catch-vechten – een variant van professioneel worstelen met kleurrijke
maskers op – een zeer populaire sport is. “Hij is niet zomaar een vechter”, gaat Salinas verder, “maar ook iemand die, als homoseksueel, voor
genderrechten vecht. Wij staan voor vreugde en viering. Wij vinden dat er op
een serieuze manier gediscussieerd moet worden, maar tegelijkertijd moet je genieten, dansen en lachen.” 

Zombieles

Zo kregen
bezoekers de kans om in de huid te kruipen van een zombie. Tijdens het feest
stond een theaterproductie geprogrammeerd met scènes uit bekende zombiefilms,
waarbij een Zweeds theatergezelschap de gewone mensen speelde en het publiek
als zombie op het toneel mocht staan.  

Gerardo Salinas
is blij met het hoge aantal bezoekers op het slotfeest. En ook de meeste
kunstenaars kwamen langs. “We hebben sowieso veel publiek gehad dit jaar. Een
typisch MAF-publiek. Daarmee bedoel ik een reële mix die de stad Antwerpen
vertegenwoordigt. Zowel vaste gebruikers van het aanbod van de gewone kunsten
als mensen die theaters en andere kunstvormen beginnen te ontdekken. Ik heb het
gevoel dat ieder jaar meer mensen begrijpen waar het bij MAF om gaat.” 

En waar gaat het
bij MAF dan om? Salinas: “Voor ons is het belangrijk om zo breed mogelijk te
zijn. Van rappers tot hedendaagse dans, van beeldende kunst tot Mexicaanse
catch-vechters, bij ons zie je alles wat de stad op het gebied van kunst te
bieden heeft.” MAF positioneert zich als een forum voor ontmoeting, dialoog en
artistieke ontwikkeling. “We werken als een coöperatie. We selecteren kunstenaars op basis van hun grote engagement, maar verwachten van hen dat zij
iets meer doen dan alleen hun act uitvoeren. Zo vragen we hun ook andere
voorstellingen te bezoeken. Ook willen we dat ze nadenken over de impact
van kunstenaars op de stad en om mee te experimenteren met gedeelde
verantwoordelijkheid voor gemeenschappelijke creaties.”  

Solidariteit vergroten

Het doel van MAF
is om op deze manier nieuwe artistieke trends te destilleren en expliciet een
rol te spelen in de diversificatie van het culturele landschap in Vlaanderen.
Volgens de organisatie is er behoefte aan een instrument om in contact te komen
met nieuwe artiesten en kunstvormen.

Daarbij brengen ze bestaande organisaties
en hun aanbod samen en bundelen ze hun krachten om het effect van de
afzonderlijke werken te vergroten. MAF heeft voor ogen de solidariteit tussen
de uiteenlopende organisaties binnen de sector toe te laten nemen en de
bestaande kapitalen samen te voegen tot een groter kapitaal. “We willen de gevestigde
kunstensector en de minder gedocumenteerde artistieke praktijken van de stad laten
versmelten.” 

Salinas
omschrijft de rol van MAF als veel meer dan alleen een festival. “We nemen een
grote onderzoekende verantwoordelijkheid, doordat we echt een kunstscene
creëren samen met partners, vrienden en artiesten die de stad als basis delen. Het
is onmogelijk om direct te weten wat ieders artistiek potentieel is. Maar we
brengen hen samen in een positieve sfeer, waar ze met elkaar in dialoog gaan en
voor je het weet beginnen samen te werken en een programma met elkaar opstellen
voor het festival. We willen binnen de sector verder bouwen en verbreden.”

 Spoken Word

Een bijzondere
artistieke trend die deze editie opviel, was de Spoken Word tijdens de theatervoorstelling van SINCOLLECTIEF en hiphopcollectief
NoMoBS: Wachten op Gorro. Geïnspireerd
door de geschiedenis van Spoken Word herwerkten
NoMoBS teksten van Amiri Baraka, Gill Scott Heron en The Last Poets.

“Deze
voorstelling was zo bijzonder omdat ze door de jaren heen is gegroeid, we
werken al een tijdje met elkaar samen”, aldus Salinas. Ze rappen in het
Berbers, Arabisch, Frans en Vlaams en mixen deze talen op een heel natuurlijke
manier, net zoals de roots van de rappers gemixt zijn. “We vroegen hun om verder te
onderzoeken hoe zij de taal gebruiken en hoe deze bij hen ontstaat. Ik
verwachtte een soort monoloog, maar zij kwamen met een theaterstuk dat een
wereld in kaart bracht die voor veel mensen onzichtbaar was. Zij lieten zien
waar tweede en derde generatie Marokkanen zich mee bezighouden en wat zij
belangrijk vinden. Voor een gemiddelde autochtoon zijn zij een groot raadsel.
Deze voorstelling geeft een inkijk in hun wereld. Ik vind dat een ongelooflijke
kans om ook een soort muur van vooroordelen te doorbreken.” 

Het groeiende succes
van de brede ‘perifere’ kunstsector, en daarmee van MAF, heeft te maken met het
succes van de voorstellingen, stelt Salinas. Een van de bekendste
voorstellingen die zijn oorsprong vindt bij MAF, is volgens Salinas Rumble in the Jungle. Een
theaterproductie gebaseerd op de gelijknamige film uit de jaren ’70 over de wereldberoemde
bokser Mohamed Ali. “De productie gaat over zijn wedstrijd om de wereldtitel
die, op uitnodiging van Mobutu, in Zaïre plaatsvindt. Het stuk barst van de
muziek en is een groot feest, maar tegelijkertijd confronteert het het publiek
met veel zeer ongemakkelijke momenten wegens het doorbreken van taboes rondom de islam. Het is de bedoeling van kunst om onderwerpen in your face te brengen.
Het gezelschap toert inmiddels langs uiteenlopende festivals door het land.”

take down
the paywall
steun ons nu!