“Al jaren vertelt men mij en
heel mijn generatie dat we niet moeten dromen van een betere wereld.
De toekomst ziet er slecht uit, we moeten realistisch zijn, we moeten
de welvaartsstaat in stand houden, de pensioenen en de
gezondheidszorg redden én vooral de economie stimuleren. We moeten
de buikriem aanspannen, de staatsschuld vereffenen en liefst zo snel
mogelijk, anders vallen de financiële markten ons aan… In 2008
stort hun realisme mijn generatie in de afgrond. Maar bij de pers en
de politieke partijen klinkt hetzelfde discours. Drie jaar en
verschillende eurocrisissen later lijkt hun roep om ‘nog meer
realisme’ meer en meer op blinde waanzin. We hebben nood aan de
opbouw van alternatieven, en een hele politieke klasse steekt
collectief zijn hoofd in het zand! Ze lijken zich kleine pionnen te
voelen op een veel te groot spelbord. Je hoort het ze zo in de
tv-studios zeggen ‘maar we hebben geen keus’. (2)

Met de
nieuwe Belgische regering zit ons land helemaal op de lijn van de
laatste geciteerde zinnen. Politiek opportunisme en machtsstrijd,
gemengd met een flinke scheut populisme, extremisme en oppervlakkige
mediashow hebben dit mogelijk gemaakt.

Na de
langste Belgische politieke crisis ooit en de regering van de Waalse
PS’er (met Italiaanse roots) Di Rupo I werpt de regering Michel I ons
terug jaren in de tijd. Het nationaal patronaat heeft beslist dat
deze regering er kost wat kost moest komen. Liberalen alleen was dus
niet voldoende, en een ondertoon van extremisme bleek geen beletsel.

De
regering doet beroep op ons realisme, op ons gezond verstand. Ook na
2008 vragen zij hun kiezers niet te dromen, maar vertrouwen te hebben
in hun pogingen om de welvaartsstaat overeind te houden. De buikriem
aan te spannen want ‘we hebben geen keus’.

Zelfs
de grootste onrechtvaardigheid vragen zij grootmoedig aan te nemen.
Dat deze besparingen fundamenteel onrechtvaardig zijn : ‘De
werknemers worden nu al het hoogst belast. De indexsprong verhoogt
dat nog eens met 2 %. Alleen gewone mensen betalen opnieuw de
rekening en dat voor alle anderen. De andere inkomensgroepen dragen
geen cent méér bij. De sterksten leggen dus meer last op de
zwakkere schouders. Dat is fundamenteel oneerlijk. Iedereen moet
correct bijdragen naar draagkracht en vermogen’ (3).

Zo niet dreigt er
onstabiliteit en chaos. Samen de handen aan de ploeg zeggen de
partijvoorzitters, in plaats van roepen en staken. De verzamelde
regie hoopt dat (overleg en onderhandelen blijkt immers nog altijd
mogelijk) uiteindelijk wel zal gekozen worden voor zekerheid en
realisme. Vooral in Vlaanderen, durft men er bijna bij te zeggen.

Immers, geen
avonturen want mensen houden van veiligheid en welzeker, ze hebben
geen andere keus, zo blijkt uit veelvuldige, deskundige commentaren.

Ook al is het een
valse veiligheid, gebouwd op los zand. Met behoud van een levensgroot
klimaatprobleem, voortduren van oorlogen en conflicten, een
wereldwijde ongelijke verdeling en afbouw van verworvenheden in
sociale zekerheid, onderwijs, cultuur…

Vandaag, vrijdag 31
oktober. Eén week na Hartslag (4) en enkele dagen voor de nationale
vakbondsbetoging van 6 november. Waarschijnlijk knijpt het politiek
establishment de billen wel wat dicht, maar hopen zij dat de storm
uiteindelijk wel weer over gaat.

Laat ons de acties
plaatsen in een ruimere context. In 2010, twee jaar na de financiële
crisis, verschijnt ‘Indignez-vous’ (5), gevolgd door ‘Engagez-vous’
een jaar later. Geen verontwaardiging zonder engagement.

Op 23 mei 2011
tweet hoogleraar en cultuurfilosoof Eric Corijn vanop de Puerta del
Sol in Madrid: “Er zijn nieuwe vormen van politiek die weldra
eigen stem zullen krijgen”. In 52 Spaanse steden zijn er protesten
en in 12 ervan hebben de ‘verontwaardigden’ of ‘indignados’ de
macht over het centrale marktplein gegrepen. (6). Europa heeft zijn
eigen Tahrir Square (7).

De demonstratie op
17 september 2011 voor het beursgebouw van Wall Street is de start
van de Occupy beweging, die de economische ongelijkheid aanklaagt, de
exuberante rijkdom van de 1% rijksten. ‘Another world is
possible’ en ‘If you won’t let us dream, we won’t let you
sleep’ of nog “we are the 99%” zijn intussen
gemeengoed.

De huidige
protesten tegen Michel I moeten geplaatst worden in deze ruime
context. Het zijn dezelfde verzuchtingen die vandaag weerklinken. Of
zoals de Septemberverklaring van Hartbovenhard het zegt: wij
willen iedereen het gevoel geven dat hij of zij kan bijdragen aan een
samenleving waarin hart boven hard gaat, als wij ons maar verbinden.
Solidair zorgen voor elkaar, dat is pas echt vertrouwen geven. Van de
overheid verwachten we dat ze die aandacht deelt. En daar zullen we
met alle ondertekenaars over waken. Wie gelijkheid, rechtvaardigheid
en andere waarden van samenleven miskent, kan op ons verzet rekenen.
Samen maken we het verschil.

(1) Titel van de show gebracht door
cabaretier Wim Helsen van 2005 tot 2007.

(2) Uit ‘Mensen maken de stad’, Dirk
Holemans (redactie), Epo 2012. Uittreksel op blz 156, verhaal 2
‘dagboek van een verontwaardigde’, Louis Vanhellemont (april 2012).

(3) Pamflet Nationale Betoging van 6
november in Brussel.

(4) Op 25 oktober in Antwerpen, na de
septemberverklaring van 22/9 en regiosamenkomsten in 8 Vlaamse
steden.

(5 ‘Neem het niet’, van de Franse
diplomaat en schrijver Stéphane Hessel

(6) De politieke partij ‘Podemos’
(vertaling: wij kunnen), resultaat van een ruim burgerinitiatief,
en voortbouwend op de principes van de indignados,
scoort met een eigen, drastisch programma in Spanje meer dan 20% in
de peilingen.

(7) Na
de Jasmijnrevolutie (2010, Tunesië) hadden begin 2011 in Egypte
grootschalige protesten plaats tegen de armoede en de ongelijkheid
die leidden tot het aftreden van president Moebarak. Centrale plaats
van het protest was het Tahrirplein in Caïro.