Naar analogie met Ecuador heeft Argentinië een parlementaire onderzoekscommissie opgericht. Die zal een audit doen van uitstaande schulden sinds 1976. Naast eigen experten zullen buitenlandse organisaties eraan deelnemen, zoals het Comité pour l’Abolition de la Dette du Tiers Monde (CADTM: Comité voor de afschaffing van de schuld van de Derde Wereld).
Andere strategie
Op
basis van de bevindingen van een parlementaire onderzoekscommissie
had president Correa van Ecuador in 2007 een
belangrijk deel van de uitstaande buitenlandse schuld onwettig
verklaard en eenzijdig geannuleerd, zonder de betrokken schuldeisers
nog om hun mening te vragen.
Met
de overige schuldeisers, wier leningen wel wettelijk werden
bevonden, onderhandelde Ecuador een afbetalingsverlichting van 70
procent. Het land besliste daarnaast 91 procent van alle als
onwettig beschouwde schulden eenzijdig over te kopen aan 30 procent
van hun initiële waarde.
Op die manier wist Ecuador een besparing te
realiseren van 7 miljard dollar (5,5 miljard euro). De regering van
Correa heeft dat geld voorbestemd voor sociale
voorzieningen zoals gezondheidszorg, onderwijs en sociale zekerheid.
Argentijnse aanpak
Ecuador
heeft met deze aanpak een heel andere strategie gevolgd dan
Argentinië. Dit laatste land koos ervoor met alle
internationale schuldeisers een verlichting van de schuldaflossing te
onderhandelen, wat voor 93 procent van alle schulden gelukt is. Een
klein deel heeft dat toen geweigerd.
Enkele
van deze laatste schuldeisers hebben hun leningen aan zeer lage
prijzen doorverkocht aan zogeheten ‘aasgierfondsen’. Dit zijn gespecialiseerde financiële bedrijven die
zich toeleggen op het overnemen van dergelijke schulden, om dan via
de rechtbanken volledige afbetaling te eisen. De meeste van deze leningen waren toen afgesloten met
een contract dat de Amerikaanse handelsrechtbanken als exclusief
bevoegd voor disputen vastlegt.
Aasgieren
Twee
aasgierfondsen – NML Capital and Aurelius – wisten in 2013 voor de
Amerikaanse handelsrechtbank een vonnis te bekomen, dat de volledige
afbetaling van de 7 procent niet-heronderhandelde schulden voorrang
gaf aan alle andere.
Door dit vonnis wisten zij zich te verzekeren
van een winst van 1600 procent op hun oorspronkelijke ‘investering’,
namelijk de overname van schulden van andere financiële
organisaties. Het vonnis bepaalt dat Argentinië geen enkele andere lening mag afbetalen alvorens deze aasgierfondsen hun volledig geëist bedrag gestort krijgen.
Juridisch precedent
De Argentijnse onderzoekscommissie zal zich baseren op de ervaringen in Ecuador. Bovendien kan het onderzoek een oud vonnis gebruiken. Er
bestaat nameljk een rechterlijk verdict van de Argentijnse handelsrechtbank van
13 juli 2000 dat 477 wettelijke inbreuken vaststelde in de contracten van de leningen die werden aangegaan tijdens de dictatuur (1976-1983). Deze schulden bleven daarna verder aangroeien onder de regeringen van presidenten Alfonsín (1983-1986) en Menem (1989-1999).
In dat vonnis werd het
IMF beschuldigd van medeplichtigheid. De dictatuur ging leningen totaal willekeurig aan, zonder enige wettelijke controle. De rechtbank toonde aan dat
het IMF wel degelijk op de hoogte was van deze gang van zaken.
CADTM
raadt Argentinië tevens aan zich terug te trekken uit het International
Centre for Settlement of Investment Disputes (ICSID), het tribunaal
van de Wereldbank in Washington. Daarmee zou het land in de voetsporen treden van Bolivia, Venezuela en, wederom, Ecuador.
