Wekelijks duiken er nieuwe berichten op over de gruweldaden die IS begaat. Het effect daarvan is tastbaar, zowel in de dorpsstraat als in de Wetstraat. De reacties zijn normaal, maar ook precies wat IS beoogt: angst, walging, woede. Het is moeilijk om in zulke omstandigheden het hoofd koel te houden, zeker omdat IS ook op het vlak van communicatiestrategieën verder gaat dan ooit. Via sociale media communiceren ze inderdaad, zoals De Morgen onlangs schreef, niet alleen met de eigen achterban en met de politieke leiders van het Westen, maar ook rechtstreeks met potentiële rekruten, zowel in de Arabische wereld als bij ons.

Onze bewindvoerders lijken voorlopig vooral sterk te zijn in harde taal. “Onze F-16’s kunnen deze week nog opstijgen!“ zei N-VA-defensiespecialist Theo Francken gisteren nog. En natuurlijk moeten we nu echt wel serieus nadenken over het aanschaffen van die superstraaljagers, de F-35. De nieuwe Mini-Me-versie van Crembo lijkt te zijn opgestaan. En harde maatregelen om teruggekeerde Syriëstrijders te vervolgen, die werden natuurlijk ook aangekondigd.

Het zou best kunnen dat de knoeiboel ondertussen zo groot geworden is dat militair ingrijpen stilaan onvermijdelijk wordt. Maar is het te veel gevraagd van onze politici om daarbij doordacht te werk te gaan? Moet het uitgangspunt bijvoorbeeld, eerder dan oorlogsretoriek, niet in de eerste plaats zijn dat we het niet erger mogen maken? Het lijkt nogal voor de hand liggend, maar dat is het blijkbaar niet.

Een zogenaamd uit het niets opduikende bende idioten blijkt over een groot arsenaal aan modern wapentuig te beschikken, alsook grote sommen geld. Hm… misschien hadden we de afgelopen decennia de regio dan toch niet als ideale afzetmarkt voor onze wapenfirma’s moeten gebruiken. Hm… misschien hadden we dan toch iets kritischer moeten zijn voor Westerse bondgenoten als Saoedi-Arabië en Qatar die achter onze rug dit soort lolbroeken financieren. Hm… misschien hebben we dan eindelijk onze les geleerd en gaan we deze keer niet opnieuw Assad steunen tegen “Een Groter Kwaad”, terwijl deze net aan de basis ligt van dat Kwaad?

Als de kracht van ons land op internationaal vlak ergens ligt, dan is het niet in onze militaire slagkracht, maar wel in onze diplomatie. Moeten wij dan niet vooral in dit soort situaties de stem zijn die aanstuurt op een aanpak die misschien op termijn ook kans op slagen heeft? Een grotere kans dan louter een bommentapijt, bedoel ik dan? En moeten wij dan niet vooral diegene zijn die zeggen “Als die doordachte strategie er niet is, dan doen wij niet mee”? Zou het niet beter zijn als wij op dat internationale toneel de rol van behoedzame Hobbit opnemen, eerder dan die van bloeddorstige dwerg, om het eens in Tolkien-taal te zeggen?

Maar er is meer. Als er één ding is dat IS duidelijk maakt, dan is het wel dat Verweggistan niet meer bestaat en dat de problemen van de wereld een direct effect hebben op wat er in onze eigen achtertuin gebeurt. We hebben dus inderdaad ook een aanpak nodig die zich op die achtertuin richt. Wie oorlogsmisdaden begaat, moet daarvoor vervolgd worden. Dat lijkt me niet meer dan normaal. Maar ook daar is louter inzetten op repressie gewoon, tja, dom.

Snel even prevelen, zoals onze politici dat nu telkens doen, dat “uiteraard ook preventieve maatregelen van belang zijn”, dat zal niet volstaan. Een sensibiliseringsfoldertje in de handen duwen van een stel jeugdwerkers, that just doesn’t cut it anymore, beste beleidsvoerders. Als we vaststellen dat een pak van onze jongeren zo weinig toekomstperspectief voor zichzelf zien, dat zij in de armen lopen van dit soort schorriemorrie, dan wordt het dringend tijd dat we ook daar iets aan doen.

Hé, wat zei ik net? Heeft u dat gemerkt? “Onze” jongeren?

Ja, onze jongeren. Want dat is het probleem. We moeten dringend stoppen met Syriëstrijders, hoe klein die groep ook is, te bestempelen als vreemdelingen. Om te beginnen omdat dat niet correct is. Zij hebben lang niet allemaal een migratieachtergrond of gepigmenteerde huid. En zelfs als dat wel zo zou zijn, dan nog doet dat er eigenlijk niet toe. Het gaat over jongeren die hier geboren zijn. Als zelfs dat in onze hoogdagen van Vlaamse volksfierheid al niet meer voldoende is om als “onze jongeren” beschouwd te worden, dan weet ik het ook niet meer.

Nog vorige week klaagde nota bene Geert Bourgeois de positie van allochtone jongeren op de arbeidsmarkt aan. De plek bij uitstek waar dat gevoel van gebrek aan toekomst elke dag steenhard bewaarheid wordt.

Dus laten we het op een deal gooien, beste politici. Een compromis, zoals dat ons Belgen betaamt. Vergeet mijn column van vorige keer. Jullie mogen ze hebben, die F-35’s. Onder de hoger vernoemde voorwaarden mogen jullie daar dan naar hartenlust soldaatje mee gaan spelen.

Maar wij vragen één tegenprestatie. Koop maar de helft van het aantal dat jullie gepland hadden. En het uitgespaarde bedrag (dat ondertussen al zou kunnen oplopen tot een slordige 3,5 miljard) investeren we volop in de actieve strijd tegen discriminatie, in jobs, in goeie huisvesting en kinderopvang, in alle randvoorwaarden om deze jongeren aan het werk te helpen, kortom: in het bouwen van een thuis hier bij ons. 

Tot slot zullen ook wij, burgers, ons steentje bijdragen. In plaats van de meerderheid van de moslims bang aan te staren, zullen we hun voorbeeld volgen. Over heel de wereld duiken er parodieën op van moslims die IS belachelijk maken. Denk maar aan die clip van een satirisch programma op de Palestijnse televisie, die onlangs onze kranten haalde. Spot en satire, dat zijn onze beste wapens tegen angstzaaiers. De volgende keer dat u ergens een potentiële Syriëstrijder denkt te ontwaren, vertel hem dan een mop. Bijvoorbeeld eentje die begint met “Komt een Salafist bij de bakker…”. Wedden dat hij meelacht?