Het
is negen uur ‘s ochtends als een bus uit de Mexicaanse stad Tapachula aankomt
in Corinto, bij de grens tussen Honduras en Guatemala. Het is de eerste bus
vandaag met gezinnen die geprobeerd hebben de grens over te steken naar de
VS maar die zijn teruggestuurd. In de bus zitten negentien kinderen van vijf tot twaalf
jaar, zes vrouwen en zeven mannen. De reis heeft tien uur geduurd. Een team
vrijwilligers van het Rode Kruis in Honduras, gesteund door het
Internationale Rode Kruis (ICRC), gaat de bus in om tassen met dagelijkse
benodigdheden uit te delen.

In de nabijgelegen stad San Pedro Sula
worden de migranten tijdelijk ondergebracht in een opvangcentrum van de
overheid, om daarna met wat eten en een klein geldbedrag terug te reizen naar
huis.

Onmacht

In de bus zijn vermoeide kindergezichten te zien.
Hun ouders of andere familieleden hebben hun ogen neergeslagen om hun pijn en
onmacht te verbergen. Er komen vandaag vier busladingen met uitgezette
migranten aan, in totaal 152 mensen. “Meestal zitten er 30 tot 28 mensen in
een bus,” zegt Yahely Milla, een vrijwilliger van het Rode Kruis.

“De
massale uitzetting van minderjarigen is in april begonnen,” zegt ze, in
reactie op het groeiende aantal jonge, alleenstaande migranten dat de VS probeert
te bereiken. “In april, mei en juni kwamen er soms wel vijftien bussen
per dag aan.”

Corinto ligt op 362 kilometer afstand van de hoofdstad
Tegucigalpa. De grensstreek wordt gebruikt door de vele Hondurezen die naar de
VS willen. Ze steken hier de grens over naar Guatemala, gaan verder naar Mexico om zo, als ze geluk hebben, uiteindelijk de VS
bereiken.

De enige steun die migranten hier krijgen, komt van het Rode
Kruis en het ICRC, dat sinds twee jaar actief is in het gebied. De enige keer
dat de overheid zich ermee bemoeide was in juli, toen het aantal
uitzettingen piekte en Ana Hernández, de vrouw van de Hondurese president Juan Orlando
Hernández, langskwam om een groep kinderen te ontvangen.

Iets meer dan
een maand later zijn de beloofde opvangcentra er nog niet. Er is zelfs geen
wc bij de bushalte waar de migranten aankomen. Voordat een nieuwe bus
aankomt, vertelt Mauricio Paredes, hoofd van de Rode Kruisafdeling in
Corinto, hoe de migranten worden opgevangen. “De hulp is beperkt, vanwege de
omvang van de humanitaire crisis,” zegt hij.

Voor kinderen zijn er
wegwerpluiers, water, babyflesjes en zoutoplossingen. Volwassenen krijgen
water, wc-papier, tandpasta, tandenborstels, maandverband voor vrouwen en
scheermesjes voor mannen. Ook mogen ze drie minuten bellen met
familie.

Smokkelaars

De zon brandt fel als vijf uur later de
volgende bus aankomt uit de Mexicaanse stad Acayuca. In deze bus zitten 38
migranten. Een van hen is de negentienjarige Daniela Díaz. Ze belt haar
moeder om te vertellen dat ze terug is van haar tweede poging om de VS te
bereiken. Als het gesprek afgelopen is, wil ze wel iets vertellen over haar
reis. “Ik ben negen maanden geleden al vertrokken. Het was niet de eerste
keer, maar toch ben ik erg geschrokken van wat ik gezien heb. Deze keer wist
ik Het Beest te bereiken [de Mexicaanse trein die migranten gebruiken om
illegaal mee te reizen op het dak, nvdr]. Er gebeuren daar vreselijke dingen.
Ik heb gezien hoe een vrouw verkracht werd en hoe de coyotes (smokkelaars)
mensen verkochten aan criminele bendes,” vertelt ze, met lange
tussenpauzes.

“Het is vreselijk om dode mensen te zien of mensen die ze
gewoon laten liggen. Mensen uit ons land. Ik ben opgelucht dat ik levend
terug ben. Anderen zijn vermoord door criminelen en er zijn ook mensen van de
trein gegooid. Dat heb ik allemaal gezien en ik ben er kapot van.” Ze vertelt
over de armoede in haar familie en het gebrek aan werk. Ondanks de vreselijke
ervaringen, gaat ze opnieuw een poging wagen, zegt ze. “Naar de VS gaan is mijn
droom. Zelfs als ik het niet levend haal, ga ik toch.”

Armoede en
geweld

Armoede en geweld zijn de belangrijkste drijfveren voor
Hondurezen om de gevaarlijke reis naar de VS te ondernemen. David López (18)
komt uit Copán Ruinas in het westelijke departement Copán, dat bekendstaat
om zijn georganiseerde misdaad. Hij zegt dat hij gevlucht is om aan het
geweld te ontkomen. Maar nu is hij terug, bang, verslagen en gefrustreerd.
Twee keer werd hij onderweg aangevallen door bendes die opereren langs de
migrantenroutes.

“Ik ben weggegaan omdat het thuis niet veilig meer
was. Ik ben levend terug, ja, maar ik heb gefaald,” zegt hij met pijn in zijn
stem, terwijl hij terugdenkt aan het misbruik, de honger en de dorst tijdens
zijn reis. “Ik schaam me om terug te gaan naar huis. Maar ik ga het opnieuw
proberen, als het rustiger is bij de grens.”

Alleen al in augustus
kwamen 19.000 teruggestuurde migranten het land binnen via Corinto.
Dat is evenveel als in heel 2013, zegt Paredes. Het Centraal-Amerikaanse land
met 8,4 miljoen inwoners, waar 65 procent van de huishoudens in armoede
leeft, is een van de meest gewelddadige landen in de wereld. Volgens Honduran
Observatory on Violence worden er jaarlijks per 100.000 inwoners 79,7 mensen
vermoord.