De Griekse regering kondigde onlangs haar plannen aan om een aandeel van 30 procent te verkopen van DEI, het energiebedrijf van de overheid. Ze wil een nieuw, kleiner overheidsbedrijf vormen dat verkocht zal worden aan privé-investeerders.
Het nieuwe bedrijf zal enkele cruciale productiesites incorporeren, zoals bruinkoolmijnen en hydro-elektrische en aardgasinstallaties. Daarnaast zullen ongeveer twee miljoen klanten van het originele bedrijf overgedragen worden en verplicht worden om gedurende zes maanden diensten te ontvangen van het nieuwe bedrijf.
Privatisering is één van de voorwaarden van de trojka – de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds – in ruil voor financiële steun die het land moet behoeden voor het faillissement.
Buitenlandse investeerders
Met een vrijstellingsregeling van belasting wil de Griekse overheid nieuwe investeerders aantrekken. De Griekse Energieminister Ioannis Maniatis zei vorige week dat de olie- en gasbedrijven 25 procent belastingen zouden betalen, in plaats van de huidige 40 procent – een gunstregime om de rijkdommen van de Griekse zeebodem te helpen ontginnen.
“We doen dit als extra incentive voor deze investeerders om in de toekomst van Griekenland te investeren”, zei de minister op een conferentie in Londen.
De aantrekkelijke voorwaarden en aandelen van het nieuwe bedrijf wekken de interesse van zowel lokale investeerders als van grote buitenlandse energiebedrijven zoals het Duitse RWE, het Franse EDL en het Italiaanse ENEL.
Maar het plan bracht ook al felle reacties teweeg in steden in het noordwesten van het land, een regio die sterk afhankelijk is van de werkgelegenheid van de mijnen en elektriciteitscentrales van de staat.
Vakbonden beslisten om te staken en te protesteren tegen de privatiseringsplannen, maar die acties werden als illegaal bestempeld. De Griekse oppositie heeft een referendum gevraagd over de kwestie, maar ze lijkt niet in staat om de benodigde 120 handtekeningen van parlementsleden daarvoor te verzamelen.
Kriton Arsenis, onafhankelijk Europarlementslid, vroeg de Europese Commissie of de verplichting van consumenten om diensten te ontvangen van het nieuwe bedrijf als een illegale staatssubsidie kan worden beschouwd. De Europese Commissaris voor Energie Gunther Oettinger antwoordde dat de Commissie “niet de juiste informatie heeft om hierover te oordelen”.
Privatisering van water
Ook de privatiseringsplannen voor water stuiten op hevig protest. Tijdens een informeel referendum in Thessaloniki, waaraan meer dan 200.000 mensen deelnamen, stemde 98 procent tegen de plannen.
Twee weken geleden publiceerde de Griekse Nationale Commissie voor de Mensenrechten een rapport over de bescherming van het recht op water. “Internationale ervaring heeft aangetoond dat privatisering de toegang van mensen tot gezond water beknot. Het is een erg bemoedigend signaal dat water burgers verenigt tegen privatiseringsplannen”, zegt Kwstis Papaionaou, voorzitter van de Commissie.
Een eerste doelstelling van de overheid om 50 miljard euro aan privé-inkomsten binnen te halen tegen 2020 werd alvast meer dan gehalveerd. De geldschieters van Griekenland stelden de verwachtingen bij tot 22,3 miljard. Tot nu toe werd slechts 3 miljard ingezameld.
