Opinie -

De boodschap aan de reiziger

De staking van ACOD-Spoor van 30 juni 2014 wordt bijna unaniem veroordeeld. De conclusie ligt voor de hand: de publieke opinie keurt deze actie af. Is dat zo? Hoe representatief zijn commentaren en reacties?

maandag 30 juni 2014 16:05
Spread the love

De
reacties op de websites van de grote media zijn overwegend negatief.
De staking is de hele dag (30 juni 2014) het hoofdpunt van het nieuws.
Gestrande reizigers en de top van de NMBS komen ruim aan bod. Over de
sociale motieven van de staking nauwelijks een woord.

Kleur bekennen

De kwestie is niet dat de grote media selectief omgaan met het
nieuws en hun gekleurde visie geven van sociale acties. Dat zou
geen enkel probleem zijn, als die media er ook openlijk zouden
voor uitkomen dat zij dat doen. Dat doen
ze niet. Ook deze website kiest een kant, maar komt daar openlijk voor uit. Dat is een fundamenteel verschil.

Als
de grote mediabedrijven menen dat ze het standpunt van de andere grote
bedrijven, de werkgeversorganisaties, de Europese Commissie en dergelijke voorrang
moeten geven, is dat hun volste recht. Het probleem is echter dat ze zich verbergen achter een mythe van neutraliteit en objectiviteit en zo hun lezers/kijkers/luisteraars en verkeerde indruk geven.

Mediabedrijven zijn het eens dat informatie geen democratisch recht is maar een
commercieel goed op de markt. Vanuit die logica kunnen sociale acties
niet op goodwill rekenen, omdat ze uitgaan van principes die niet
vermarktbaar zijn: solidariteit, collectief engagement, belangeloze
inzet.

Vakbonden alleen voor de leden

Dat
blijkt onder meer uit de opinie van 27 juni van journalist Bart
Eeckhout in de krant De Morgen, over de staking van 30 juni 2014: “Telkens weer laten vakbonden het belang van hun leden
voorgaan op dat van de samenleving.”

Met als enige uitzondering
de VS, worden nergens ter wereld – dus ook niet in eigen land –
sociale rechten afgedwongen en verworven voor vakbondsleden alleen. Zelfs
niet-stakers, tot stakingsbrekers toe, krijgen dezelfde
loonsverhogingen, betere arbeidsvoorwaarden en andere sociale rechten
als vakbondsleden.

Deze
titel suggereert dat syndicale belangen per definitie
tegengesteld zouden zijn aan de belangen van de samenleving.
Bovendien geeft dit de bizarre indruk dat het fout zou zijn dat
een organisatie opkomt voor de rechten van zijn eigen leden. Het komt
erop neer dat de betrokken journalist zich ergert aan het feit dat
vakbonden doen wat van hen wordt verwacht, waarvoor ze zijn
opgericht.

Vakbonden
zijn niet de enige organisaties die ‘het belang van hun leden
laten voorgaan’. De organisatie Trein Tram Bus is het fundamenteel
oneens met deze staking. TTB stelt zich grote vragen bij het principe zelf
van het stakingsrecht: “Het recht op staken eindigt waar het de
vrijheid van werken niet meer erkent.” Dit is een argumentatie die
al zo oud is als de sociale strijd, sinds het begin van de industriële
revolutie.

Ook
de Vlaams ondernemerswereld heeft zijn grieven. Uit onvrede met de
gang van zaken bij de federale onderhandelingen dreigt meer dan de
helft van de Vlaamse ondernemers met een ondernemersstaking. Dat gaat
soms heel ver, getuige dit citaat uit een interview van Karel Van
Eetvelt
van de werkgeversorganisatie UNIZO.

Verandering
is makkelijker na een grote schok, een catastrofe. Dat beschreef
Naomi Klein in haar boek
The Shock Doctrine. Na een natuurramp kan je
bijvoorbeeld een heel grondgebied herverkavelen, terwijl daar daarvoor
veel verzet tegen bestond.Van Eetvelt zegt dat sommige Vlaamse
ondernemers broeden op zo’n schok. “Denk aan Spanje. Daar valt een
bank om, met catastrofale gevolgen voor de staatsfinanciën. Dan
verandert er iets; dat moet wel. Dat zou hier ook kunnen gebeuren,
bijvoorbeeld met Dexia. Ik heb vorige week ondernemers voor het eerst
horen zeggen: laat ons ook zo’n schok organiseren. Dat is redelijk
dramatisch. Ik zei: jongens, dat zijn scenario’s die je niet moet
nastreven. Je creëert armoede en sociale onrust en dat is voor een
ondernemer ook geen leuke omgeving. Maar zij zeiden dat er echt iets
moet veranderen, anders is het niet meer de moeite waard om te
ondernemen. Ze zien niet meer genoeg potentieel om in Vlaanderen te
kunnen groeien.”

Tien jaar productiviteitsstijging

DeWereldMorgen.be

In
2004 waren 40.223 spoorwerkers goed voor 165 miljoen vervoerde
reizigers, per persoon was dat 4.102 reizigers. In 2013 vervoerde
de NMBS 223 miljoen mensen. De maatschappij deed dat met 34.452
personeelsleden, wat neerkomt op 6.472 reizigers per
personeelslid. Dit betekent een productiviteitsstijging met 57,86
procent over tien jaar, gemiddeld 5,79 procent per jaar.

Stakingen
zijn inderdaad het ultieme actiemiddel. Voor zowat alle andere
actievormen is verscheidenheid een troef. De vakbonden doen er echter geen goed aan stakingen in verspreide
slagorde te voeren. Dat doet niets af aan de onderliggende eisen.

Bovendien
laten de vakbonden nog te veel kansen liggen door een gebrek aan
mediastrategie. Mediacontacten organiseren, gesprekken met het
personeel waar toekomstige stakers hun verhaal kunnen doen, concrete
voorbeelden van collega’s die op 30 juni niet met hun gezin op
vakantie kunnen wegens de onderbezetting.

De
TTB heeft ook gelijk wanneer ze stelt: “Als een 24-urenstaking dan al
niet te vermijden zou zijn, moet ze binnen een etmaal vallen.” Met
andere woorden, een staking van 22 uur tot 22 uur is niet verkoopbaar. De boodschap aan de reiziger is immers twee dagen na
elkaar dubbelzinnig. De NMBS brengt u ‘s morgens waar u moet zijn,
maar niet ‘s avonds. De dag erop is de boodschap omgekeerd. U ziet maar hoe u er geraakt. ‘s Avonds brengen we u wel terug thuis.

De media gaan
uit van een perceptie die niet is gebaseerd op journalistiek en/of wetenschappelijk onderzoek en stellen die perceptie voor als een evidentie, waaruit opnieuw conclusies worden getrokken. Degelijk onderzoek over wat er leeft onder de publieke opinie, vraagt werk en inzet van veel meer middelen. 

Veroordeelt de meerderheid van de publieke opinie deze sociale
actie? Misschien. Dat kan echter onmogelijk gesteld worden op basis van wat vandaag en de voorbije dagen werd gepubliceerd.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!