Krantencommentatoren
komen superlatieven te kort om de nota waarmee informateur Bart De
Wever CDH over de streep moest trekken als volstrekt ongevaarlijk te
beschrijven. “Twintig pagina’s die zo neutraal en onschuldig zijn
dat zelfs Di Rupo ze blind had ondertekend”, schrijft Het Laatste
Nieuws. “Weinig echt controversiële punten”, zegt Het
Nieuwsblad. “Een erg gematigde informatienota”, klinkt het in De
Standaard. “Een pijnloze, richtingloze en bijna volstrekt
inhoudsloze nota”, schrijft De Morgen.
Die framing ontstond
al bij het eerste lek dinsdag in L’Echo. De bron van dat lek had dus
duidelijk de bedoeling om die lezing van de nota in de verf te
zetten.
De kranten merken op
dat De Wever geen ambities heeft om de staat te hervormen. “Het
streven naar een regeringscoalitie die kan steunen op een bijzondere
parlementaire meerderheid met oog op institutionele hervormingen is
niet aan de orde.”
Dat was ook tijdens
de verkiezingen de mantra bij N-VA. Het betekent geenszins dat er
communautaire vrede komt. Vanuit de Vlaamse regering kunnen er genoeg
spanningen worden gecreëerd. Zeker nu er nog heel wat punten van de
zesde staatshervorming op een concrete uitvoering wachten. Niet alle
communautaire hervormingen hebben trouwens een tweederdemeerderheid
nodig.
Europese aanbevelingen
Tweede argument om
deze nota gematigd te noemen is de schijnbare afwezigheid van de
grote campagnepunten van het beruchte V-plan van N-VA. Geen beperking
van de werkloosheid in de tijd, geen indexsprong en geen afschaffing
van het interprofessioneel en federaal loonoverleg of van het
brugpensioen.
Dat klopt niet
helemaal, want al die punten komen in afgevijlde vorm voor in de nota.
Het klopt dat N-VA deze programmapunten niet in hun geheel
binnenhaalt, maar dat is in compromisregeringen nooit het geval.
Bart De Wever neemt
bijvoorbeeld heel slim de aanbevelingen van de Europese Raad over en
voegt er droogjes aan toe: “De nieuwe regering dient uitvoering te
geven aan deze Europese aanbevelingen.”
Europa roept België
op de pensioenleeftijd te verhogen, het brugpensioen af te bouwen en
het “loonvormingsmechanisme, met inbegrip van de loonindexering”
te hervormen. Dat zijn al meteen een paar programmapunten van N-VA
die heel moeilijk liggen bij vakbonden.
Verder in de nota
stelt Bart De Wever voor om “de sterkere degressiviteit van de
werkloosheidsuitkering verder te bestuderen en evalueren”.
Over de indexering
klinkt het letterlijk zo: “een hervorming van het
indexeringsmechanisme, bijvoorbeeld via maatregelen in een logica van
de hervormingen die
de laatste jaren werden doorgevoerd”. Die
hervorming – lees afbouw – moet er dus zeker komen.
Gemeenschapsdienst
Voor de hervorming
van de pensioenen stelt Bart De Wever voor om het recente rapport van
de Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 als basis te
gebruiken. Ook daarin is sprake van de afbouw van brugpensioen, de
verhoging van de pensioenleeftijd en het inperken van gelijkgestelde
periodes door het probleem aan de bron aan te pakken (door minder
makkelijk tijdskrediet, werkloosheidsuitkeringen etc toe te staan).
N-VA loodst ook
andere controversiële punten binnen in de nota. Voor werkzoekenden
en mensen met een leefloon zou er verplichte gemeenschapsdienst
komen. Het systeem van anciënniteit zou hervormd worden. De
bestaande systemen van brugpensioen, tijdskrediet etc. zouden
vervangen worden door het rugzakmodel. Werknemers moeten dus zelf
sparen via overuren of minder vakantie voor tijdskrediet, extra
pensioen en zelfs voor hun werkloosheidsuitkering.
Bart De Wever steekt
ook niet weg dat dit een besparingsregering wordt. De belastingen
mogen niet verhogen. Er kan wel een verschuiving zijn, maar van een
vermogensbelasting komt niets in huis. De notionele interestaftrek
kan ingeperkt worden, maar de vrijgekomen middelen moeten
onmiddellijk terugkeren naar de aandeelhouders van bedrijven.
Dit jaar alleen al
moet er nog 1,3 miljard euro gevonden worden. Tegen 2015 moet de
regering op zoek naar 5,9 miljard. In totaal tikt dat tekort aan tot
10 miljard euro.
De Wever maakt
duidelijk dat de sociale zekerheid niet buiten schot kan blijven. Die
is namelijk goed voor 75 procent van de primaire uitgaven van de
federale overheid. De nota stelt voor om te besparen bij de overheid
en de gezondheidszorg.
Bart De Wever
schreef een nota die veel onverteerbare punten bevat voor vakbonden
en het ruimere middenveld en die zich volledig inschrijft in de
nefaste besparingslogica binnen Europa.
Dat CDH die nota
afwijst, komt N-VA goed uit. Meteen kan dankzij de framing in de pers
getoond worden dat dit land twee democratieën telt.