ACW wordt Beweging.net. Klaar voor uitdagingen komende besparingsregering?

Beweging.net werd vanochtend boven het doopvont gehouden op een congres in Antwerpen. De organisatie had gehoopt op zeshonderd toehoorders, maar het werden er uiteindelijk achthonderd. De aula op de Antwerpse campus de De Drie Eiken zat dan ook bomvol. Een indicatie dat het voormalige ACW ondanks het gebeuk van de afgelopen maanden niet in de touwen hangt.

Alvorens overgegaan werd tot de officiële bekendmaking van de nieuwe naam – die overigens al sinds de aanvang van het congres op Twitter circuleerde – kwam onder meer Bea Cantillon langs. Zij wees er in haar bijdrage op dat er in ons land een uniek model werd opgebouwd.

In tegenstelling tot wat velen verkondigen leven we niet zomaar in een welvaartstaat, aldus Cantillon. Wat uniek is aan ons sociaal model is, dat we een hele hoop sociale functies overlaten aan het middenveld. Denk maar aan de uitbetaling van uitkeringen door de vakbonden of de gezondheidszorg die georganiseerd wordt door de mutualiteiten.

Cantillon signaleerde ook een belangrijke paradox: die partijen die vinden dat de vakbond niet langer de uitbetalingen organiseert, pleiten eigenlijk voor meer staat. En dat terwijl die meer liberale partijen tegelijk pleiten voor minder staat.

21ste eeuw

Maar hoe dat middenveld de 21ste eeuw binnenloodsen? Hoe ervoor zorgen dat het middenveld ook de komende eeuw een cruciale rol blijft spelen? Daarop wou dit congres een antwoord geven.

Het eerste wat opvalt met betrekking tot de naamsverandering: de C wordt geschrapt. In zijn speech benadrukte voorzitter Patrick De Veltere wel dat Beweging.net begaan blijft met zingeving en ook zingevende kaders wil aanreiken. Maar zelfs in de speech bleef een expliciete verwijzing naar de christelijke erfenis zo goed als afwezig.

Het afstand nemen van de C zegt iets over het open en pluralistische karakter dat beweging.net zich wil aanmeten. Volgens Develtere betreft het simpelweg een zich aanpassen aan ons heden:

“We leven in tijden van globalisering. De maatschappij wordt steeds dynamischer en neemt de vorm aan van een genetwerkte samenleving. Het ACW bleef echter in belangrijke mate een verticaal gestructureerde organisatie die als koepel fungeerde voor verschillende deelorganisaties. Een dergelijke structuur is niet aangepast aan de noden van deze tijd.”

“Vandaar dat we ervoor geopteerd hebben om de term koepel te vervangen door netwerk. Beweging.net is voortaan een netwerk dat veel meer beantwoordt aan een horizontale structuur. Onder de vroegere koepel zaten zes organisaties, in het nieuwe netwerk zijn elf organisaties opgenomen.”

“De elf stichtende leden van beweging.net zijn Internationaal Comité, ACV, Femma, Ziekenzorg CM, kwb, Okra, Wereldsolidariteit, Pasar, CM, Familiehulp en KAJ. Daarnaast zijn er vier geassocieerde partners die zich inschrijven in het netwerk: Groep Intro, Arktos, Welzijnszorg en Pax Christi.We zetten dus terdege in op een verruiming. Die verruiming kan op lokaal vlak nog verder doorgetrokken worden. Daar kunnen de verschillende lokale partners autonoom over beslissen.”

Academie

Af en toe klonk er felle taal tijdens het congres. In zijn toespraak waarschuwde Develtere dat wie aan de fundamenten van ons sociaal model raakt, op verzet zal mogen rekenen. Een uithaal die op stevig applaus kon rekenen. En een niet mis te verstane boodschap aan het adres van de regeringsonderhandelaars.

Dat lijkt ook in de lijn te liggen van de meer politiserende rol die beweging.net wil spelen. Develtere beaamt: “We leven in een tijd waarin heel wat kwesties worden gedepolitiseerd. Er heerst een technocratische retoriek waardoor de politieke dimensie van sommige beslissingen wordt verdonkeremaand. Ik vind dat een nefaste evolutie.”

“Met beweging.net willen we bijdragen aan een herpolitisering. Ik zie dat als een belangrijke taak van het middenveld. We moeten sensibiliseren en informeren en zo bijdragen tot een bepaald bewustzijn. Op die manier kunnen we het eenheidsdenken doorbreken. Concreet zal dat gebeuren door middel van een sociale en politieke academie.”

Geen dag te vroeg

Tegen het einde van het congres stond de applausmeter roodgloeiend. Develtere kreeg voor zijn speech een staande ovatie en de goesting om een middenveld van de 21ste eeuw uit te bouwen verspreidde zich als een lopend vuurtje doorheen de zaal.

Maar achter dat enthousiasme gaat ook een dreigende realiteit schuil: het middenveld zal de komende jaren ongetwijfeld worden geconfronteerd met besparingsoperaties. Om die af te wentelen, of op zijn minst te beperken, is een sterk en dynamisch middenveld meer dan noodzakelijk. In die zin komt beweging.net geen dag te vroeg.