Het Metsan
Nexus-complex is één van de tientallen megaprojecten die de skyline
van Istanbul een nieuwe aanblik geven. Op 31 mei vielen drie
arbeiders te pletter vanaf de zestiende verdieping, nadat een
stelling het had begeven. “Zoiets kan onmogelijk gebeuren als de
nodige veiligheidsmaatregelen worden genomen”, schreef Ya?ar
Adanal?, een stedenbouwkundige, in een kritische blogpost. ??
Belangrijkste
doodsoorzaak?
Het is niet de
eerste keer dat bouwarbeiders door een val om het leven komen.
Volgens Ercan Duman, een bedrijfsarts en lid van de Raad voor de
Gezondheid en Veiligheid van Werknemers in Istanbul, is “vallen
vanuit de hoogte” de belangrijkste oorzaak van dodelijke
arbeidsongevallen op bouwsites in het land. “Bouwarbeiders in
Turkije worden geconfronteerd met moeilijke en gevaarlijke
werkomstandigheden, erg lange werkuren, inefficiënt gebruik van
veiligheidsuitrusting en lage lonen”, zegt hij.
In 2012 gebeurde
volgens cijfer van het nationale Instituut voor Sociale Zekerheid
meer dan een derde van alle arbeidsongevallen in de bouwsector.
Daarmee staat de bouwindustrie na de metaal- en mijnbouwindustrie op
de derde plaats in de lijst van meest gevaarlijke sectoren voor
werknemers in Turkije.
Snelle groei
De Turkse premier
Erdogan heeft herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat hij van het land
één van ‘s werelds tien grootste economieën wil maken tegen 2023.
Die nadruk op snelle groei heeft zijn kost, zegt onderzoekster en
activiste Demet Dinler van het Departement voor Ontwikkelingsstudies
aan de Universiteit van Londen.
“De
bouwsector is de belangrijkste motor van het Turkse groeimodel. De
snelheid van die groei heeft verdere risico’s veroorzaakt op het vlak
van gezondheid en veiligheid, met het doel kosten te drukken in een
competitieve omgeving. Omwille van die snelle groei schakelen veel
bedrijven ook meer onderaannemers in”, zegt ze.
“Gezondheid
en veiligheid zijn de verantwoordelijkheid van de hoofdwerkgever,
maar de gefragmenteerde structuur van het arbeidsproces maakt het
moeilijk om na te gaan of maatregelen al dan niet werden genomen en
of ze voor alle arbeiders op een bouwwerf gelden”, aldus Dinler.
Onderaannemers
“De
wijdverspreide praktijk van onderaannemers is één van de
belangrijkste redenen voor de dalende veiligheid op de werkvloer,
omdat de nodige training of uitrusting niet voorzien en weigeren om
gezondheids- en veiligheidsrichtlijnen na te leven”, zegt
Makbule Sahan van de vakbondskoepel International Trade Union
Confederation (ITUC).
De voorbije tien
jaar werden vakbonden, die een sterkere bescherming hadden kunnen
eisen, geconfronteerd met steeds beperktere rechten om zich te
organiseren en te staken. Hun ledenaantallen daalden met 40 procent.
Sinds de mijnramp
in Soma vorige maand heerst in Turkije grote verontwaardiging over de
onveiligheid van werknemers. In een steenkoolmijn in het westen van
het land kwamen toen 301 arbeiders om het leven.
