De VS is geen democratie, maar wordt geleid door bedrijven, die meer macht hebben dan de stem van het volk: een wetenschappelijk gestaafde conclusie die kortgeleden opzien baarde, maar wat iedereen die heeft opgelet al lang wist. De democratie wil in deze echter ook al niet mee, want Obama heeft het moeten doorvoeren op persoonlijk mandaat, zonder de volksvertegenwoordiging – die het zeker zou verwerpen – te laten meestemmen.
Shell heeft kortgeleden een brief rondgestuurd naar zijn aandeelhouders met de mededeling dat het gebruik van olie de komende vijftig jaar nog zeker niet zal afnemen: investeren in Shell blijft een goede keuze. Waarom zou het mij niet verbazen als dat uiteindelijk ook zo blijkt te zijn? Shell is al decennialang een ‘gezond’ bedrijf, terwijl de toch al kortstondige populariteit van Obama al jaren tanende is. Als ik mijn geld op iemand zou moeten zetten, ik zou het wel weten.
Bedrijven als Shell (BP, Exxon, … awel, u kent ze) hebben hun stempel
meer op de wereld gedrukt dan wie dan ook, en zeker meer dan Obama ooit
voor elkaar zal krijgen. Het gelobby hiertegen kan beginnen, uiteraard achter de schermen, om het imago van de bedrijven niet te schaden, maar eerste enkele voorbeelden: GGO’s zijn ingevoerd in de VS, niet omdat zij gezond zouden zijn, of echt fundamentele voordelen boden, maar omdat het economisch rendabel was. Oorlogen zijn gevoerd, niet omdat volken konden worden bevrijd, of omdat zo de dreiging van enkele zandmannen met ingebeelde kernwapens kon worden tegengegaan, maar omdat het economisch rendabel was voor een zekere elite.
Positiever? Slavernij is afgeschaft, niet omdat we naar een moreel hoger niveau klommen, maar omdat het niet meer opleverde. Vrouwenrechten zijn uitgebouwd, niet omdat we nu ‘beter weten’, maar omdat in een klap tweemaal zoveel werknemers tot de markt konden treden en daarmee de lonen stevig gedrukt konden worden. En nu zou het klimaat gered worden ‘omdat de president dat wil’?!
De volgende zin zegt veel: ‘De Amerikaanse president legt het plan op zonder het door het Congres
goed te laten keuren en wil zich hiermee de geschiedenis in schrijven.’ [DeMorgen] Dat eerste deel van de zin toont een enigszins dictatoriale insteek en daarmee gedoemd om te falen: als het land niet mee wil kan je nog zo hard willen als president, maar het lukt niet. Zo niet door de huidige Amerikaanse volksvertegenwoordiging, dan wel door een volgende president, zal de wet worden verpulverd. Zie het verwerpen van de wetten rond het inperken van de bontindustrie in Nederland kortgeleden als voorbeeld dat ons met beide voeten op de grond zou moeten zetten.
En dan het laatste deel van de zin, optekenend waar het ongetwijfeld allemaal om draait: het oppoetsen van het gebutste imago van Obama. Elke serieuze mens weet dat deze wet op niets gaat uitdraaien. Wellicht wat triviale boetes, ja, voor bedrijven die dat incalculeren, zoals General Motors de fouten in hun auto’s lieten zitten omdat de kosten voor reparatie groter zijn dan schadevergoeding voor nabestaanden, zoals Monsanto loog over de gezondheidsrisico’s van zijn producten omdat de verkoop zo goed opleverde en de kosten van schadevergoedingen later zouden overtreffen, …
Sowieso, als eerste president van de Verenigde Staten is het Obama niet gelukt een broodnodige oorlog te beginnen, iets wat nochtans altijd goed is geweest voor het imago van impopulaire leiders. Als zelfs dat niet lukt, waarom zou het hem dan lukken het klimaat te ‘redden’?
Overigens, zelfs van redden kan men niet spreken: in het beste geval zou de wet de opwarming iets vertragen, zoals enkele critici al hebben durven uit te spreken: van een oplossing is in de verste verte geen sprake.
Obama probeert gewoon als laatste redmiddel voor zijn populariteit de naiviteit van een deel van zijn electoraat aan te spreken. Zijn goed recht (beter dan het starten van een loze oorlog), maar een compleet loze belofte, die zal leiden tot de zoveelste teleurstelling, en de zoveelste degressie van geloof in klimaatwetenschap. (Kopenhagen, remember?) Weliswaar zal Obama zijn naam later zien verschijnen in een bijzin in boeken over de klimaatverandering, als ‘president die het tenminste probeerde’. Dat heeft hij dan al bereikt.
Nee, hierin geloof ik niet. En het spijt me om te zeggen, omdat ik het verafschuw, maar ik heb nog meer geloof dat mega-investeerder Warren Buffet, met zijn miljarden investering in schone energie, iets gaan kunnen bewerkstelligen. Een ongelooflijk cynische zet van hem, overigens, gezien hij kortgeleden nog aangaf niet te geloven in klimaatverandering. En daarom des te pijnlijker, want tekenend voor waar de ‘kracht van verandering’ daadwerkelijk ligt.