In 2009 hadden enkele duizenden
indianen de weg naar Bagua wekenlang geblokkeerd. Ze protesteerden
daarmee tegen de decreten waarmee de regering inheemse gebieden wilde
openstellen voor oliewinning, mijn- en landbouw en houtkap.
Op 5 juni 2009, na twee maanden
blokkade, kwam het tot zware botsingen met de politie. Daarbij kwamen
34 mensen om (24 politieagenten en 10 burgers) en vielen 200
gewonden. Er staan nu 52 inheemse Peruvianen terecht. Er loopt ook
een onderzoek tegen 12 politieagenten maar zij zijn nog niet in
beschuldiging gesteld, zegt Juan José Quispe, advocaat van de
inheemse beklaagden.
Tegen
zeven beschuldigden wordt levenslang geëist, onder meer tegen de
inheemse leider Alberto Pizango, voorzitter van de organisatie
Asociación Interétnica de Desarrollo
de la Selva Peruana (AIDESEP),
die toen tot de manifestatie opriep. “Wij houden ons aan het
mandaat dat we van de mensen hebben gekregen”, zei hij voor
aanvang van het proces. Na het bloedbad vluchtte Pizango naar
Nicaragua maar hij keerde in mei 2010 terug.
Volgens advocaat Quispe
vertoont het proces al van bij het begin onregelmatigheden. Zo
weigerde de rechtbank het verzoek van de verdediging om toenmalig
president García en zijn ministers te ondervragen. “De
rechtbank riep ze niet op omdat ze geen getuige waren van de feiten”,
zegt Quispe. “Dit is echter een zaak die politieke implicaties
heeft.”
Een cruciaal element voor de
schuldvraag is of de regering wist dat de inheemse leiders een dag
vóór het bloedbad een brief hadden gestuurd naar het
politiecommissariaat van Bagua. Daarin hadden ze aangekondigd dat ze
zich vreedzaam zouden terugtrekken, zegt Quispe.
Volgens de inheemse leiders was
met de politie afgesproken dat ze zouden worden verwittigd zodra er
een bevel tot ontruiming kwam uit Lima. Op die manier zouden ze de
manifestatie vreedzaam kunnen ontbinden.
Op 5 juni 2009 begonnen
zeshonderd agenten echter al om vijf uur in de ochtend met de
ontruiming. Toen daarbij doden vielen en dat nieuws een inheemse
groep vlakbij bereikte – die daar een oliepompstation bezet hield –
nam die wraak op een groep politieagenten in hun buurt.
