Dahr Jamail: 'reader supported media' is de toekomst (foto Bie Kentane)
Interview -

Dahr Jamail: klimaatcrisis is bedreiging voor de mensheid

Onderzoeksjournalist Dahr Jamail was in 2003 de enige Engelstalige niet-embedded journalist in Irak tijdens de invasie. Ter gelegenheid van het 'Iraq Tribunal' was hij in België. DewereldMorgen.be sprak met hem.

vrijdag 25 april 2014 15:05
Spread the love

“Mijn ouders zijn derde generatie Libanees-Amerikaanse, traditionele Republikeinen uit Houston, Texas. Ik was ervan overtuigd dat ik dat ook was. Na een opleiding in
communicatiewetenschappen ging ik in Alaska wonen om daar een deel van het jaar te werken als berggids en met mijn loon dan de rest van het jaar bergen te beklimmen, onder andere Mount McKinley, de hoogste berg van Noord-Amerika. Een ander levensdoel had ik niet. Alles was voor mij in orde in het beste land ter wereld.”

Politiek, ver van mijn bed

“In 1996 nam ik een baantje aan als persoonlijke hulp van een volledig verlamde man. Die vroeg me eens wat mijn politieke ideeën waren. Waarom was ik Republikein? Waarom geen Democraat of waarom geen linkse anarchist? Ik wist niet wat zeggen. Politiek, daar heb ik niets mee te maken, was zowat mijn enige repliek.”

“Hij vertelde me dat het parlement van de staat Alaska op het punt stond besparingen door te voeren, die ertoe zouden leiden dat hij geen terugbetaling meer zou krijgen voor begeleiding tijdens het weekend. “Ik wil dat je vrijdagavond in je bed gaat liggen en er niet uitkomt tot maandagmorgen, niet om te eten, niet om naar het toilet te gaan. Als je dat volhoudt, kom me dan nog eens zeggen dat politiek geen belang heeft.”

Weapons of mass distraction

“Ik begon bewuster naar de media te kijken, ging de Britse Guardian lezen en de Independent. Het duurde niet lang of ik kwam terecht bij alternatieve media zoals Democracy Now!
en Truthout. Zo ontdekte ik ook kritische auteurs zoals Howard Zinn en Noam Chomsky en leerde over de vijf mediafilters van het boek Manufacturing Consent.”

“Steeds woedender werd ik over de massieve desinformatie die de Amerikaanse media bieden en hoe ze de gruwelijke gevolgen van de sancties tegen Irak doodzwegen. Toen ik Donald Rumsfeld (minister van Defensie van president George W. Bush) en Colin Powell (minister van Buitenlandse Zaken) zag liegen over Irak en hoe ze drogredenen aan het fabriceren (‘manufacturing’) waren om een oorlog te beginnen tegen Irak, toen begon ik voor het eerst na te denken over wat ik daartegen zou kunnen doen.”

Fundraising events

“Ik ging op goed geluk zonder specifiek doel naar Pakistan, maakte daar foto’s van de Taliban zonder goed te weten hoe de situatie in elkaar zat, ik had immers nog nooit journalistiek werk gedaan. Ik blogde daar met een honderdtal vrienden over. Iemand stuurde die blogs door naar electroniciraq.net (dat later werd overgenomen door Electronic Intifada). Terug in de VS organiseerden mijn vrienden ‘fundraising events’ om me terug te laten gaan.”

“Zo kwam ik in Irak terecht in 2003 tijdens de invasie. Ik reisde het land door, helemaal alleen met een tolk, nooit in gezelschap van buitenlandse troepen. Het verschil met wat de embedded journalisten brachten viel onder meer de BBC World Service op, die mijn blogs overnamen en me interviewden. Ik was in Fallujah toen het brute geweld van de bezetter
toesloeg. Ook The Nation en Le Monde Diplomatique namen mijn blogs toen over.”

Toegewijd

“Ik doe dit nu al elf jaar. Ik heb net drie jaar bij Al Jazeera achter de rug. Het werd echter duidelijk dat ik niet kon blijven werken voor een dergelijk groot bedrijf. Al Jazeera – toen nog alleen de Arabische versie – had een goede faam opgebouwd met zijn verslaggeving over de oorlog in Irak. Rumsfeld beklaagde zich meermaals openlijk over de ‘eenzijdige berichtgeving’ van deze ‘haatzender’. Van die goede reputatie is vandaag weinig over. Uiteindelijk is Al Jazeera net als Russia Today in de eerste plaats een bedrijf. Ze geven wel een heel andere versie dan de westerse media, maar dus ook een ‘versie’.”

“Ik voelde me daar niet meer op mijn plaats en ben nu terug bij Truthout.  Een kleine toegewijde ploeg, jaar na jaar vechten om te overleven, genegeerd of beschimpt door de groten maar ondersteund door duizenden gewone mensen en sociale organisaties.”

“De enige toekomst voor degelijke nieuwsberichtgeving is ‘reader-supported media’, media gefinancierd door lezers, kijkers, luisteraars. Daarover ben ik het volledig eens met Glenn
Greenwald. Met alle respect voor zijn werk bij The Guardian en met Edward Snowden, denk ik dus dat hij nu een zware vergissing maakt door met een miljardair in zee te gaan voor zijn mediaproject The Intercept.”

Deep Water Horizon

Tussen juli 2010 en januari 2011 schreef Dahr Jamail ook een reeks reportages over het leven in de Amerikaanse vissersdorpjes aan de kust van de Golf van Mexico.

“De ramp met het boorplatform Deepwater Horizon is in de vergeetput van de media geraakt. Ondertussen zijn honderden lokale gemeenschappen in die vissersdorpen verwoest. De mensen hebben geen inkomen meer, want de visserij is zo goed als vernietigd. Ze worden ziek. De vervuiling is er nog steeds. Daar wordt haast nergens over bericht.”

“Vier jaar later zie ik in de media, ook hier in Brussel, schaamteloze publiciteit van petroleummaatschappijen, met beelden van ‘gewone mensen’ die ‘meer groene energie eisen’. Allerlei ‘climate deniers’ mogen het recente rapport van de VN-klimaatonderzoek IPCC komen weerleggen of ridiculiseren.”

“Ik vind trouwens dat links in de VS zich zwaar vergist door alleen maar aan te dringen op meer zuivere technieken, groene energie, zuiniger leven, meer propere industrie, minder kernenergie zonder het economisch systeem zelf in vraag te stellen.”

“Volgens mij is de klimaatcrisis de voornaamste bedreiging voor de mensheid. De vraag is of de mens als soort nog een toekomst heeft. De mainstream media doen daar niets tegen, of liever, ze maken het nog erger. Ze rekenen er op dat hun publiek niet nadenkt. De media zijn een intellectuele woestijn geworden.”

Zekerheden

“Alleen echt onafhankelijke media zijn meer dan ooit het antwoord. Daar is echt vraag naar. Ik krijg ook voortdurend vragen van jonge kandidaat-journalisten: ‘I love your work. Hoe
moet ik dat ook doen?’ Ik heb daar dus ook geen antwoord op. Besta je volgend jaar nog? Zekerheden zijn er niet. Het zal moeilijk zijn en blijven. De mediabedrijven geven immers niet zomaar op. Wel, ik had geen plan toen ik begon maar elf jaar later doe ik dit nog altijd, en zeer graag. Ik zou zeggen, ga er gewoon voor.”

“Mijn recente artikel “Are we falling of the climate precipice” (‘Vallen we van de klimaatravijn’) is het belangrijkste artikel dat ik heb geschreven. Gaan wij nog overleven als soort? Daar gaat het volgens mij over. Laat je niet ontmoedigen door grote media. Laat je niet afleiden door de labels ‘paniekzaaiers’, ‘alarmisten’. Dat zijn de vluchtheuvels van hen die geen argumenten hebben.”

Dahr Jamail (1968) was van 2003 tot 2005 de enige niet-embedded Engelstalige journalist in Irak. Over zijn ervaringen berichtte hij in zijn ‘Dahr Jamail’s MidEast Dispatches‘. Hij was degene die de beelden verspreidde van honderden doden en gewonden en van de Amerikaanse bombardementen van hospitalen in Fallujah, die de wereld rondgingen, tot grote woede van de Britse en Amerikaanse regering.

In 2007 schreef hij over zijn ervaringen zijn eerste boek Beyond the Green Zone: Dispatches from an Unembedded Journalist in Occupied Iraq en in 2009 The Will to Resist: Soldiers Who Refuse to Fight in Iraq and Afghanistan. IHem werd in 2008 de Martha Gellhorn Prize for Journalism toegekend, genoemd naar één van de grootste oorlogscorrespondenten van de twintigste eeuw.

Dahr Jamail nam op 16 en 17 april in Brussel deel aan het congres ‘Toward Accountability and Justice for Iraq’, georganiseerd door het BRussells Tribunal.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!