“Mensenhandel en slavernij
in toeleveringsketens zijn wereldwijde kwesties”, zegt Mark Robertson, hoofd
marketing en communicatie bij Sedex Global, een non-profitorganisatie op het
gebied van verantwoord ondernemen. “Maar die kwesties zijn oplosbaar en er
zijn goede voorbeelden van bedrijven en initiatieven die hieraan
werken.”

Er zijn naar schatting 11,7 miljoen slachtoffers van gedwongen
arbeid in Azië, gevolgd door Afrika met 3,7 miljoen en 1,8 miljoen in
Latijns-Amerika. Slavenarbeid is onderdeel van de productie in minstens 122
consumentenproducten in 58 landen, volgens statistieken van de Internationale
Arbeidsorganisatie (ILO).

Sectoren als de landbouw, mijnbouw en bosbouw
zijn extra kwetsbaar voor mensenhandel en slavenarbeid. Ook in de
elektronica-, kleding-, en schoenenindustrie zijn veel problemen. “Veel
consumentenproducten komen uit Azië en ook mensenhandel viert daar hoogtij”,
zegt Lisa Rende Taylor van Anti-Slavery International in het
rapport.

Bijna 21 miljoen mensen zijn wereldwijd slachtoffer van
mensenhandel, volgens informatie van Sedex Global en Verite. In 55 procent
van de gevallen gaat het om vrouwen en meisjes. Migranten en inheemse
bevolkingsgroepen lopen het meeste risico als het gaat om
slavenarbeid.

De organisaties doen de aanbeveling aan bedrijven om
bewustwording over mensenhandel op gang te brengen en een verantwoord
bedrijfsbeleid te voeren. Bijzonder belangrijk daarbij is het in kaart
brengen van toeleveringsketens om kwetsbare plaatsen en mensen te
identificeren.

Macht van de consument

Consumenten hebben veel
macht, zegt Karen Stauss, programmadirecteur bij Free the Slaves, een
belangengroep. “Het dringt nog onvoldoende door. De macht van de consument,
de koopkracht van het bedrijf en wetgeving moeten allemaal onderdeel zijn van
de oplossing.”

Stauss zegt dat de California Transparancy in Supply Act
in de VS een goed voorbeeld is van wetgeving. Die wet verplicht
beursgenoteerde ondernemingen om bekend te maken welke inspanningen ze doen
om mensenhandel en slavernij te weren uit hun toeleveringsketen.

Veel
bedrijven blijken echter geen formeel anti-slavernijbeleid te hebben. Volgens
het centrum Business & Human Rights Resource hadden slechts 11 van de 129
bedrijven die gevraagd zijn zich aan de wet te houden, dit in februari van
dit jaar daadwerkelijk gedaan. Onder druk van activisten volgden in de
afgelopen maanden ook andere bedrijven. Op dit moment houdt 21 procent van de
bedrijven zich nog niet aan de wet.

“Het is belangrijk om alle
bedrijven, niet alleen de progressieve, aan te sporen transparanter te zijn
over hun toeleveranciers naar hun klanten en investeerders toe”, zegt Stauss
van Free the Slaves. “Hoewel multinationals wellicht niet direct betrokken
zijn bij dwangarbeid, kunnen ze wel helpen het probleem aan te pakken. Dat
kan door hun macht te gebruiken om invloed uit te oefenen op toeleveranciers
die grondstoffen verwerken, daar waar mensenhandel en slavernij het meest
voorkomen.”

Auteur: Farangis Abdurazokzoda