Beste democratische partijvoorzitters,

Mag ik, als u dat goed vindt, met de deur
in huis vallen? Het is tekenend dat in deze verkiezingscampagne de
nadruk ligt op de economische crisis, werkgelegenheid,
pensioenen,
gezondheidszorg, onderwijs, justitie,… Allemaal heel terecht. Maar
mag ik
meegeven dat cultuur nauwelijks of helemaal niet aan bod
komt? Alsof er in deze tijd
van crisis geen plaats is voor cultuur.
Alsof cultuur een duur en overbodig
consumptieartikel is. Dat maakt
mij en vele andere potentiële kiezers ongerust.

Nochtans was ik hoopvol. Een paar
maanden geleden lanceerde de Vlaamse regering een
nieuwe slogan:
‘Verbeelding werkt’. Daarna werd het oorverdovend stil. Hoe zien
de
verschillende partijvoorzitters het cultuurbeleid, toch wel de
bron van verbeelding, van
de komende jaren? Wie zal deze taak op
zich nemen? Met andere woorden: wie zal de
komende minister van
Cultuur zijn? En zal de nieuwe minister de belangen van creatieve
geesten behartigen? Dit zijn allemaal geen onbelangrijke vragen in
aanloop naar zondag
25 mei 2014.

Al twintig jaar lang stel ik vast dat
cultuurbeleid een detail is in de talrijke politieke debatten.
En, als ik de ‘cultuurmensen’ mag geruststellen, nog meer
doodgezwegen is het
(inter)cultureel beleid. Talloze studies,
academici en organisaties, waaronder het
Europees Netwerk tegen
Racisme (ENAR), wijzen nochtans op een sterke stereotypering
van
diverse sociale groepen in onze samenleving, meer bepaald de Belgen
met een
migratieachtergrond.

Driekwart van de Belgen zonder
migratieachtergrond heeft werk, terwijl diegenen met
migratieachtergrond het moeten stellen met ruim minder dan de helft.
Volgens
Europese studies doen we het slechter dan de ons omringende
landen. Dit zijn feiten en
ik kan er nog een pak studies bijhalen, maar ik denk dat iedereen de manco’s kent.

Geen woorden, maar daden

Omdat ik overtuigd ben dat cultuur de
noodzakelijke zuurstof is om zowel de economie, gezondheidszorg, werk
en justitie te op te drijven door haar verbeelding te stimuleren,
vraag ik uw uitdrukkelijke aandacht voor cultuur. We weten allemaal
dat cultuur de
maatschappelijke cohesie versterkt en we moeten daar
ook durven op inzetten. Cultuur
is geen wondermiddel, maar een
samenleving die cultuur onderschat is ten dode
opgeschreven.

Sociale polarisering een halt toeroepen
is geen overbodige luxe. Volgens recent
onderzoek van docenten van
de KULeuven zou één op vier jongvolwassenen in Vlaanderen
‘migranten’ als onbetrouwbaar beschouwen. Twee op vijf zien
migranten zelfs als een
culturele bedreiging. Deze perceptie is
beangstigend en een democratisch land
onwaardig. Ik ben ervan
overtuigd dat een gebrek aan cultuur de communicatie
verarmt en een
land kan lamleggen.

Ik ben uw kandidaat

Ik probeer al jaren langs de zijlijn te
werken aan mijn levenswerk ‘mens en cultuur’,
maar mijn invloed
is beperkt. Ik ben hoe langer hoe meer van mening dat ik pas van
betekenis kan zijn als ik binnen het beleidsapparaat aan de
slag ga. Dit inzicht
werd bevestigd tijdens mijn lezingen en
performances in het Vlaams en in het Europees
parlement waarin ik
mijn bedenkingen over het cultuurbeleid in Vlaanderen meedeelde.

Tijdens die lezingen gaf ik mee dat
vele geradicaliseerde, onwetende, gefrustreerde
jongeren én ouderen
er vandaag beter aan toe zouden zijn met een beter afgestemd
cultuurbeleid.

Mijn collega’s wezen mij terecht:
‘Het is makkelijk om kritiek te leveren langs de zijlijn!
Doe het
dan zelf!’ Wel, vandaag wil ik niet langer toekijken hoe die groep,
de straks
verloren generaties, stelselmatig toeneemt.

Ik kan het niet aanzien dat we de kans niet grijpen om mensen naar elkaar te laten toegroeien door
cultuur te injecteren
in een samenleving. Ik heb geen zin om
voorstellingen te blijven maken, debatten af te schuimen en overal
ter lande lezingen te
geven.

Ik stel mij daarom kandidaat. Niet als
minister-president van Vlaanderen, dat zou
getuigen van overmoed. Ik
houd het bij mijn kandidaatstelling voor de functie van minister
van
Cultuur. Ik ben tot heel veel bereid, zelfs tot de opoffering van
mijn artistieke
carrière. Dit zal mij zwaar vallen. Ons
gezelschap heeft net de officiële toekenning
van haar structurele
subsidie ontvangen, ik ben volgaarne docent in het hogere
kunstonderwijs en ik heb net mijn doctoraat behaald. Maar soms moet
je in de spiegel
kijken en zeggen: de ernst en de noodzaak zijn te
groot. Dit moet ik doen. Ik wil de
samenleving warmer en mooier
maken.

Ben ik de geschikte kandidaat?

Beste democratische partijvoorzitters,

ik heb best wel goede troeven. Troeven
die mijn
voorgangers, ondanks hun andere kwaliteiten, niet hadden.
Talenten en eigenschappen
die ons land momenteel nodig heeft. Ik som
er enkele op.

Ten eerste is het in Vlaanderen nooit
gezien dat iemand uit de culturele sector minister
van Cultuur
wordt. De vraag is: waarom is dit nooit gebeurd? Waarom is nooit
eerder
een expert ingeschakeld? Om maar een voorbeeld te geven:
theaterschrijver Vaclav
Havel – niet eens minister – werd zelfs
president van Tsjechië Je kan argumenteren dat
iemand uit de
culturele wereld partijdig zou zijn, maar dat is niet zo: ik verlaat
de
kunstensector voor een hoger ideaal.

Ten tweede. U als
volksvertegenwoordiger weet als geen ander dat goede artistieke
culturele impulsen een samenleving in beweging kunnen brengen. Ik heb
mijn huiswerk
gedaan. Tijdens mijn doctoraat deed ik onderzoek naar
wat een goed cultuurbeleid kan
teweegbrengen. Ik werkte samen met
kunst- en cultuurhuizen en ging in debat met
verschillende lagen van
de bevolking, met binnen- en buitenlandse religieuze en
etnische
groepen. Nogmaals moest ik constateren dat de kracht van kunst en
cultuur
immens sterk is. Sociaal, emotioneel, relationeel,
intellectueel, you name it.

Ik heb het over cultuur als actieve en
niet zozeer passieve beleving. Kunst en cultuur kunnen
strategieën
aanbrengen binnen alle bovengenoemde sectoren van de samenleving.
Het
vaak kortzichtig oppositioneel binair denken verlamd veel
mogelijkheden. Met mijn
opgedane kennis ben ik ervan overtuigd dat
cultuur, meer dan nu het geval is, zichzelf kan overstijgen en een
maatschappij kan inspireren en innoveren. Mijn einddoel is een
werkelijke dialoog te bewerkstelligen teneinde het vertrouwen te
herstellen. Wie kan dit
beter dan iemand uit de culturele sector die
‘het spel’ beheerst?

Ten derde. Ik ben onafhankelijk, ik heb
geen partijkaart op zak. Die onafhankelijke
positie is doelbewust.
Links en rechts, en evengoed politiek en kunst, moeten zich
kunnen
vinden in het wegwerken van de sociale kloof en het stimuleren van de
dialoog.
Alleen op die manier kan ons land, onze regio, competitief
zijn en blijven binnen het
huidige economische klimaat.

U zou mij kunnen verwijten dat ik naïef
ben en dat ik mij
er niet van bewust ben dat die (culturele)
communicatie zich buiten of boven de socio-
economische en
politiek-ideologische context afspeelt. Wel, ik ben er mij wel
degelijk
van bewust en net daarom ben ik grenzeloos gemotiveerd om
een beleid te voeren die
het Algemeen Belang dient, van elke inwoner
van dit land waar ik zo van houd.

Ten vierde. U vraagt zich af waarom ik
deze open sollicitatiebrief schrijf. Ik wil de burger
van dit land
duidelijkheid geven over welke minister van Cultuur ze straks
voorgeschoteld krijgen. Dit is nieuw, maar die openheid versterkt wel
de band tussen de
politiek en de burger, toch ook uw bezorgdheid.

Ten vijfde. Ik wil mijn
verantwoordelijkheid nemen. Het zou getuigen van een
ongekende
hypocrisie als we verder negeren dat het negativisme en radicalisme
heersen
over onze (multi)culturele samenleving. De conclusies van talrijke studies en
experten zijn legio: ‘Het integratie- en
migratiebeleid lukt maar niet’. Hier kan en moet
cultuur nieuwe
omgangsvormen introduceren, mensen elkaar doen ontmoeten,
vooroordelen en machtsonevenwichten neerhalen. Dàt is volgens mij de
ethische en
esthetische uitdaging van cultuur.

De onherroepelijke start

Geïnspireerd op de Zuid-Afrikaanse
waarheidscommissie, maar wetende dat hier geen
burgeroorlog of
genocide plaatsvond, moeten wij allen samen een impasse doorbreken
om het vertrouwen te herstellen tussen de diverse sociale groepen in
onze samenleving.

Om het jarenlange rondjesdraaien te
doorbreken stel ik voor om
waarheidscommissies te installeren op
lokaal-, gemeenschaps- en regionaal niveau.
Commissies die ons
cultuurbeleid grondig screenen en analyseren, die de hartslag van
de
burger leert kennen. Commissies die nieuwe afgestemde initiatieven in
de steigers
zet. Commissies die als doel hebben om mensen dichter
bij elkaar te brengen.

Deze commissies worden voorgezeten door
een gezaghebbende figuur, maken een
rapport op en moeten drie vragen
belichten :

1) Een vraag over het verleden: Hoe
functioneerde ons (inter)cultureel beleid?

2) Een vraag uit het heden: Wat is de
erfenis van het beleid?

3) Een vraag voor de toekomst: Wat
kunnen de commissies ons aanreiken?

Hier wil ik mij graag laten inspireren
door terechte vraagstellingen van mijn collega Carl
Gydé
(Kunstencentrum Campo).

Zijn de belangen van de
cultuurliefhebber en kunstenaars volkomen veilig in de handen
van
zijn vertegenwoordigers? Zijn onze cultuurinstituten niet te veel met
zichzelf bezig,
waardoor ze hun ware bestaansreden uit het oog
verliezen? Waar is het strijdbare, de
dynamiek, het solidaire, de
verbondenheid, het vrije en het vranke van ons
cultuurhuizen?

De commissies dienen vijf verschillende
waarheden aan te snijden: de feitelijke, de
subjectieve, de
intersubjectieve (de dialoog) en de genezende waarheid (de
catharsis).
Hierbij kan kunst nog een performatieve waarheid
aan toevoegen.
Uit de vele antwoorden verzamelen we doelgerichte
(inter)culturele actiepunten om
een goed cultuurbeleid te voeren.

Dan pas, beste democratische
partijvoorzitters, zal de
nieuwe slogan van de Vlaamse regering
‘Verbeelding werkt’ écht werken en zal ze de
burgers in dit
land, mijn land, niet hol klinken maar effectief mensen bijeenbrengen
en
voeding geven aan onze verbeelding. Een verbeelding die we nodig
hebben in alle lagen
van de samenleving en in alle sectoren van onze
maatschappij.

Hoogachtend,

Chokri Ben Chikha,
kandidaat-minister van Cultuur

U kan de kandidatuur steunen door hier te tekenen:

http://www.petities24.com/signatures/kandidatuur_chokri_ben_chikha_minister_van_cultuur/