Jammer genoeg is het doorgaans heel moeilijk om die uitsluiting zwart op wit te bewijzen. Wij konden de hand leggen op een mail waarin dat soort discriminatie doodleuk op papier wordt gezet.
Na een jarenlange vruchteloze zoektocht naar werk besloot Eva om als zelfstandige te beginnen. Maar door een fout gelopen investering en fraude bij een leverancier, kon ze het niet redden. Ze had geen andere optie dan een faillissement aan te vragen. Zo kon ze een schoonbaarheidsverklaring bekomen en werden haar kinderen buiten de opgestapelde schuldenberg gehouden.
Zo’n schoonbaarheidsverklaring houdt ook de ontbinding in van je huurcontract. Hoewel Eva altijd stipt haar huur was blijven betalen, koos de huisbaas eieren voor zijn geld en weigerde hij een nieuw huurcontract op te maken. Eva dreigde onmiddellijk op straat gezet te worden, kon via de vrederechter wel afdwingen dat ze nog een aantal maanden mocht blijven wonen, maar moest op zoek naar een nieuwe woning.
Het bleek een calvarietocht. Telkens kreeg ze koudweg het deksel op haar neus. Probleem bleek ook dat haar huidige vriend een tijdje in de gevangenis was beland. Inmiddels heeft hij zijn straf uitgezeten. Hij heeft nu vast werk. Ook Eva heeft inmiddels een job gevonden. Samen hebben ze ongeveer 2.500 euro in de maand. Ze hebben geen schulden. Geen enkel obstakel dat hen verhindert om een woning te huren.
Dat bleek buiten de immosector gerekend. Keer op keer werd haar een woning geweigerd, en dat openlijk en zonder verbloemen, vanwege haar vroegere faillissement en de gevangenisstraf van haar vriend. Daarbij kreeg het koppel te verstaan dat die informatie in de sector doorgegeven wordt en dat ze dus nergens moesten hopen op een huurcontract. Dat werd hen allemaal enkel mondeling meegedeeld. Niets werd op papier gezet, zodat ze ook geen klacht konden indienen wegens discriminatie.
Na veel zoeken stootte Eva op een huis dat te huur stond, via de eigenaar zelf, dus niet via een immokantoor. Na een huisbezoek werd de woning haar mondeling toegezegd. Toen ze een uur later thuiskwam en de mondelinge overeenkomst per mail wilde bevestigen, had ze al een berichtgekregen:
“Mevrouw, Mijnheer,
Deze voormiddag waren jullie bij mij op bezoek voor de eventuele huur van de woning gelegen ….
Alvorens wij verder met jullie de zaken bespreken hadden wij graag een antwoord gekregen op volgende vragen:
Bij de vereninging van verhuurders staat vermeld:
Vervaecke Eva*: failliet.
Vercammen Jonathan*: strafblad.
Wij weten niet of de vermelde personen jullie zijn, of dat er toevallig een gelijkheid van namen is en dat jullie daarmede niets te maken hebben.
Indien jullie daarmede niets te maken hebben kunnen we verder praten, indien echter niet dan hebben wij besloten om met jullie niet verder meer te handelen.
Met vriendelijke groeten,
…
Drie dagen voor Eva’s contract ten einde liep en ze op straat zou belanden, kon ze in extremis een huis huren. Eva en Jonathan proberen nu terug aan hun toekomst te werken, maar de pijnlijke zoektocht naar een woning en de manier waarop ze behandeld zijn, blijft knagen.
Daarom besloot Eva, met steun van het Netwerk tegen Armoede, om een klacht in te dienen. Ook dat loopt niet van een leien dakje. Het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding (CGKR) probeerde te bemiddelen, maar dat leverde niets op. Naar de rechtbank stappen is niet evident, omdat de schade door de discriminatie moet worden aangetoond, en laat dat nu net erg moeilijk zijn.
Helaas is het verhaal van Eva geen alleenstaand geval. De talrijke meldingen die wij binnenkregen, op basis van mondelinge verklaringen door immokantoren, doen ons sterk vermoeden dat er zwarte lijsten circuleren met namen van kandidaat-huurders die systematisch geweigerd worden (wegens schuldenlast, faillissement, juridisch verleden, …). Die discriminatie komt boven op de hardnekkige uitsluiting van mensen van buitenlandse herkomst, die al bleek uit eerder onderzoek.
Netwerk tegen Armoede
