Het welzijns- en zorglandschap is erg ingewikkeld. Er is een duidelijke gezondheidskloof, waarbij bijvoorbeeld de levensverwachting van hooggeschoolde mensen vele jaren hoger ligt dan die van laaggeschoolden. Recente cijfers geven een kloof van van 18 gezonde levensjaren voor mannen en 25 jaren voor vrouwen.
Het Netwerk tegen Armoede vraagt dan ook een meer toegankelijke gezondheidszorg. Inzetten op een sterke eerstelijnsgezondheidszorg – bijvoorbeeld via meer wijkgezondheidscentra – is een eerste belangrijke stap.
Promotie
Wijkgezondheidscentra bieden een laagdrempelige, multidisciplinaire eerstelijnsgezondheidszorg. Ze maken de brug tussen welzijn en gezondheid, werken buurtgericht en hebben aandacht voor gezondheidspromotie en ziektepreventie. Ze zijn er voor iedereen, maar hun toegankelijke en integrale manier van werken biedt een meerwaarde voor mensen in armoede.
Het Netwerk tegen Armoede vraagt dus meer wijkgezondheidscentra. Er zijn momenteel 23 centra in Vlaanderen, en er staan er enkele in de steigers. Maar er zijn er veel meer nodig!
Honger
Het Netwerk tegen Armoede was dan ook erg hoopvol toen deze Vlaamse regering in haar regeerakkoord melding maakte van een ‘versterking en uitbreiding van de wijkgezondheidscentra’. We bleven spijtig genoeg op onze honger zitten. We kunnen niet zeggen dat de Vlaamse overheid niets deed. Zo kwamen er projectmiddelen voor pilootprojecten eerstelijnspsychologische functie en projectmiddelen rond gezondheidspromotie.
Vlaanderen had echter veel meer kunnen doen. We denken aan het voorzien van opstartbudget voor nieuwe initiatieven. Aan acties die een positief klimaat tegenover wijkgezondheidscentra stimuleren en acties die artsen stimuleren om in een wijkgezondheidscentrum aan de slag te gaan. Aan budget voor gezondheidspromotie en ziektepreventie voor wijkgezondheidscentra, zodat ze dit kunnen inzetten op basis van de noden in hun werkingsgebied. Enzovoort.
Verwarring
Hebben we een probleem met de ‘klassieke’ huisarts? Neen, vele huisartsen leveren schitterende zorg – ook aan mensen in armoede. Maar sommige knelpunten raken niet opgelost. Zo maakt slechts een minderheid van de rechthebbenden op de derdebetalersregeling gebruik van dit systeem. Zo geven vele huisartsen aan geen tijd te hebben voor gezondheidspromotie of samenwerking met andere disciplines. Zo blijft er verwarring over conventionering. Enzovoort.
Momenteel wordt er op Vlaams niveau gewerkt aan samenwerkingsverbanden voor eerstelijnsgezondheidszorg. Dit kan een stap in de goede richting zijn, maar eerstelijnsgezondheidszorg moet er zijn voor iedereen. Het mag niet de specifieke taak van wijkgezondheidscentra worden om ‘de specifieke doelgroep kansarmen’ te bereiken!
Een meer toegankelijke eerstelijnsgezondheidszorg is een noodzakelijke eerste stap om het recht op gezondheid voor iedereen te realiseren! Wijkgezondheidscentra kunnen hier het antwoord bieden. Het Netwerk tegen Armoede hoopt dat zowel de volgende federale als de Vlaamse regering daar werk van maken.
