Hervé Gouyet weet uit ervaring wat een verschil elektriciteit kan maken voor een afgezonderde plattelandsgemeenschap. “Het gaat hier niet gewoon om een peertje, maar om mensen die ’s avonds kunnen werken, studenten die in het donker nog kunnen studeren en vrouwen die een betere gezondheidszorg krijgen.”
Gouyet is voorzitter van het Franse Elektriciens Zonder Grenzen. Samen met duizenden vrijwilligers installeerde de organisatie al zonnepanelen in dorpen van Nepal tot Peru. Hij noemt energie een noodzakelijke voorwaarde om de andere ontwikkelingsdoelen te halen. Toch komt elektriciteit niet voor in het rijtje van de zogeheten millenniumdoelstellingen van de VN die in 2015 aflopen.
“Maar onder invloed van de klimaatverandering is men energie wel steeds meer als een directe doelstelling voor ontwikkeling gaan beschouwen”, zegt Gouyet, die ook als ingenieur voor het Franse nutsbedrijf EDF werkt.
Beschermende straatverlichting
Op een conferentie in Parijs, een initiatief van het in Frankrijk gevestigde Syndicaat voor Hernieuwbare Energie, schoven ook internationale experts hernieuwbare energie naar voren als een “remedie voor economische crisissen” en een manier om “een samenleving naar een hoger niveau te tillen”. De technische termen, meestal gevolgd door x-aantal megawatt en gigawatt, vlogen er in het rond.
Voor Elektriciens Zonder Grenzen zijn de doelstellingen nochtans eenvoudig: elektriciteit leveren zodat individuen een beter leven kunnen hebben, ook na een natuurramp. In Haïti bijvoorbeeld installeerde de organisatie 600 straatlampen in de kampen waar nog duizenden mensen leven sinds de aardbeving van 2010. Overdag wekken zonnepanelen energie op die in batterijen wordt opgeslagen om ‘s nachts de straatverlichting te doen branden. Daardoor voelen vrouwen en meisjes zich veiliger in deze kampen, waar aanranding een constante en reële bedreiging is.
1,3 miljard mensen zonder stroom
De focus op hernieuwbare energie om de levens van mensen in armoede te verbeteren, is duidelijk een doelstelling voor heel wat regeringen die ingetekend hebben op Duurzame Energie voor Iedereen, een initiatief van VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon.
Er is echter meer globale samenwerking nodig, vindt Adnan Amin, directeur het Internationaal Agentschap voor Hernieuwbare Energie. “We moeten duurzame manieren vinden om energie te leveren aan die mensen die geen toegang hebben tot het moderne energienet”, verklaarde hij op de conferentie in Parijs. “In het huidige systeem lukt dat niet.”
Volgens cijfers van de VN blijven 1,3 miljard mensen verstoken van elektriciteit, vooral in ontwikkelingslanden. Natuurrampen kunnen de situatie nog verergeren. In de Filipijnen, na de verwoestende doortocht van tyfoon Haiyan in november, werkte Elektriciens Zonder Grenzen samen met andere organisaties als Artsen Zonder Grenzen om bijvoorbeeld medische centra van stroom te voorzien. Door de omvang van de verwoesting werkten ze zowel met generatoren als lampen op zonne-energie.
Elektriciteit voor waterpompen en communicatie
Filipijnse functionarissen kwamen vorige week in Parijs samen om met Elektriciens Zonder Grenzen de impact van de genomen maatregelen te bespreken. “Ik denk dat het opnieuw installeren van elektriciteit na de ramp een van de belangrijkste zaken is, omdat het al het andere werk mogelijk maakt”, zei Rapunzel Acop, de viceconsul voor Frankrijk.
“Zonder elektriciteit weet ik niet hoe de mensen zouden communiceren. Zonder elektriciteit werken de waterpompen niet. Mensen met een elektrisch fornuis kunnen geen eten bereiden. Dat is duidelijk geworden na de tyfoon”, besluit ze.
