“Het Kremlin gaat wellicht de duimschroeven aandraaien en de repressie tegen onafhankelijke denkers verder opvoeren nu de internationale partners van Rusland hun aandacht van het land hebben afgekeerd na de Spelen”, zegt Tanya Lokshina, directeur van het Rusland-programma bij Human Rights Watch.

In de aanloop naar de Spelen kreeg Rusland veel kritiek voor zijn wetgeving tegen homoseksualiteit, de vervolging van organisaties en voor de repressie tegen politieke opposanten en activisten.

Pussy Riot

Rusland liet daarop een aantal activisten vrij, wat door velen als een PR-campagne werd bestempeld. De verwachting was dat Moskou tijdens de Winterspelen zelf geen flagrante schendingen zou begaan. Tijdens de Spelen bleven de Russische autoriteiten echter activisten arresteren. Ook de pas vrijgelaten leden van punkgroep Pussy Riot werden opgepakt en geslagen. Een zorgwekkend teken, zeggen activisten.

“Toen de hele wereld toekeek, waren de autoriteiten niet terughoudend in hun harde aanpak van de vrijheid van meningsuiting en vergadering. Dan kun je moeilijk verwachten dat het nadien beter zal gaan. We zijn bezorgd dat er na Sotsji nog meer repressie zal zijn tegen activisten en dissidenten”, zegt Denis Krivosheev, adjunct-directeur voor Europa en Centraal-Azië bij Amnesty International.

Manifestaties in Oekraïne

Sommige Russische organisaties hebben al contact opgenomen met buitenlandse diplomaten om hun bezorgdheid te uiten over een mogelijke toename van de repressie. De angst is nog toegenomen na de massale manifestaties en de afzetting van de Russisch gezinde president in Oekraïne.

Sommige analisten zeggen dat Poetin zijn gezag zal willen laten gelden door hard op te treden tegen iedereen die hij als een bedreiging ziet, als een signaal dat hij geen dissidentie duldt. “Ideologen in Rusland kunnen de ontwikkelingen in Oekraïne aangrijpen om voor een harde aanpak te pleiten en zo hun positie te verstevigen”, zegt Lokshina.

Meer dan 200 betogers opgepakt

Een dag na het einde van de Winterspelen werden meer dan tweehonderd deelnemers aan een vreedzame betoging in Moskou opgepakt. Ze betoogden naar aanleiding van een rechtszaak tegen deelnemers aan een andere manifestatie, in 2012, in Moskou.

Ook de jacht op milieuactivisten, die tijdens de Spelen de internationale aandacht trokken, gaat onverminderd voort. Twee leden van Environmental Watch on North Caucasus (ENWC) werden opgepakt aan het einde van de Spelen.  Ze zeggen dat de politie hen in Sotsji aanhield en naar een politiekantoor stuurde. Daar kregen ze te horen dat ze een politiebevel hadden genegeerd. Een van beiden, David Khakim, kreeg vorige week een gevangenisstraf van vier dagen.

De organisatie voert al jaren campagne tegen de milieuschade die de Winterspelen hebben veroorzaakt. ENWC-lid Evgeny Viteshko werd in de maanden voor de Olympische Spelen herhaaldelijk gearresteerd. Tijdens de Spelen kreeg hij een gevangenisstraf van drie jaar. Pavol Stracansky