Het is meer dan dertig jaar geleden dat Leo Tindemans het voorstel lanceerde om alle Belgische leden van het Europees parlement te laten verkiezen in één kieskring.
Het idee van een federale kieskring duikt meer dan een kwarteeuw later opnieuw op maar dan deze keer om een deel van de federale parlementsleden te laten verkiezen in het hele land.
Het is in februari 2007 dat de Paviagroep, een collectief van academici, dat zowel Nederlandstaligen als Franstaligen telt, een voorstel lanceert voor een federale kieskring. De Paviagroep wordt gecoördineerd door de politicologen Kris Deschouwer (VUB) en Philippe Van Parijs (UCL & Harvard).
In het oorspronkelijk voorstel van de Paviagroep wordt een lans gebroken om de traagheid en de complexiteit van het federaal niveau te vereenvoudigen. Ook trekken ze van leer tegen de electorale apartheid die het Belgische federaal niveau kenmerkt. Er kan op geen enkele manier worden gestemd over de taalgrenzen heen, aldus de Paviagroep.
Sindsdien keert het voorstel regelmatig terug in de media en bij politieke partijen. In het voorstel van de Paviagroep wordt vastgehouden aan het taalcriterium. Dat wil zeggen dat 15 van de 150 zetels rechtstreeks via nationale lijsten verkozen worden – 9 Vlamingen en 6 Franstaligen.
Het voorstel is een aanpassing van het kiessysteem aan de politieke realiteit en moet ervoor zorgen dat politici die op federaal niveau besturen zich ook moet verantwoorden in heel België. Ook academici die niet verbonden zijn aan de Paviagroep zijn deze mening toegedaan.
VUB-politicoloog Dimokritos Kavadias: “Zowel Nederlandstaligen als Franstaligen kunnen alle politieke partijen belonen of afstraffen door op hen al dan niet te stemmen. Een Vlaming die de PS wil belonen kan voor die partij stemmen in een federale kieskring.”
Alle jongerenorganisaties van de traditionele politieke partijen zijn hiervoor gewonnen, behalve die van de PS. Volgens de Franstalige Jongsocialisten hebben de politieke partijen met BHV in werkelijkheid een kleine federale kieskring gesplitst. Nu plots wel voor een federale kieskring zijn is volgens de jongeren van de PS opportunisme.
In Vlaams-nationalistische middens hoor je ook kritiek op dit voorstel. Volgens de hoofdredacteur van Doorbraak Pieter Bauwens hoort de kieswet neutraal te zijn en geen ideologisch project te ondersteunen. N-VA-kandidaat en ere-voorzitter van de Vlaamse Volksbeweging Peter De Roover vroeg zich in 2011 af wat de ideologisch verwante partijen tegenhoudt om te fusioneren met de partner aan de andere kant van de taalgrens. Volgens De Roover is het voorstel een politiek project met een welbepaalde agenda.
Patrick Dewael van de Open VLD wil de logica van de federale kieskring ook toepassen op de 21 Belgische leden van het Europees parlement.