Dit weekend verklaarde Daniel Termont dat hij het niet echt ziet zitten om in een Vlaanderen te leven dat gedomineerd wordt door N-VA:  “In de enge, Vlaams-nationalistische maatschappij van de N-VA wil ik echt niet leven. Brrr, daar ril ik van. Als zij de meerderheid halen, dan pak ik mijn valies.” Toch al één Vlaming die vleugels heeft, zo geraakt open VLD misschien toch nog aan de kiesdrempel.

Het was misschien een boutade van de Gentse burgemeester, maar dan wel eentje die een breed gedragen gevoel vertolkt aan de linkerzijde. Niemand aan die kant van het politieke spectrum kijkt echt uit naar pakweg minister-president Liesbeth Homans of Geert Bourgeois. Of Termont’s uitspraak nu al of niet politiek onfatsoenlijk is of niet, daar kun je van mening over verschillen, maar feit is dat de linksgeoriënteerde Vlaming zich zo onderhand wel wat kan voorstellen bij een Vlaanderen à la Homans.  Nu Termont volgens N-VA politici niet met spek maar met hele varkenskwekerijen aan het schieten is, blijven we dus maar even in dezelfde culinaire  sfeer: een Vlaanderen waarin de N-VA het hoge woord voert, is voor de West-Vlaming in mij zo’n beetje het politieke equivalent van ‘vette derms’ eten. Als het moet, dan moet het, maar het zal met erg lange tanden zijn.  

Nu politieke polarisering geen vies woord meer is, anders dan pakweg 15 jaar geleden, wijst een en ander eigenlijk gewoon op de idiotie van De Wever’s stelling dat ‘dit land bestaat uit twee democratieën’ – waarmee dan bedoeld wordt een Vlaanderen dat grosso modo centrum-rechts denkt en een Franstalig België dat centrum-links zou stemmen. Lulkoek natuurlijk, waarom zouden Tobback jr & Vandelanotte anders – in Vlaanderen – onbeschaamd de kaart trekken van ‘laatste muur tegen de afbraak van de welvaartsstaat’.

Nee, nu de sociaal-economische breuklijn zich duidelijker aftekent dan voorheen, niet in het minst omdat het geld op is (of, correcter, omdat nogal wat van het geld de afgelopen decennia “vleugels had” en we met de rest van ons geld de Icarussen onder de banken hebben opgevangen), en mensen elkaar dus minder vinden in het centrum dan vroeger, heb je stilaan een Vlaanderen dat gretig voor “centrum”-rechts gaat en een Vlaanderen dat zich met de beste wil van de wereld niet kan inbeelden ooit voor centrum-rechtse recepten à la N-VA te stemmen. Niet België, maar Vlaanderen bestaat dus uit (minstens) twee democratieën.

Want laat ons wel wezen: je weet als links georiënteerde kiezer dat je niet helemaal fout kunt zitten als je stemt voor SP.A, PVDA+ of Groen, en zelfs, à la limite, voor de meer sociaal geïnspireerde politici bij CD&V, ook al ben je misschien niet echt te spreken over bepaalde stromingen en/of klemtonen binnen elk van die partijen, of vind je deze of gene politicus niet links genoeg. Het enige wat je je eigenlijk afvraagt is: hoe stem ik strategisch voor die partijen, op welk beleidsniveau steun ik welke partij etc? En mocht er een federale kieskring zijn, zouden velen onder ons allicht ook gewoon een stem op Magnette overwegen, ik zeg maar wat.

Omgekeerd zijn er allicht ook nogal wat N-VA kiezers die zich gewoonweg niet kunnen inbeelden om ooit voor Tobback jr of Peter Mertens te stemmen – hoe groot het verschil tussen beide heren ook is. Niet omdat ze hen persoonlijk niet kunnen uitstaan (dat ook), maar omdat de recepten die sociaal-democraten en radicaal-links voorstaan gewoonweg niet resoneren met de manier waarop hun brein functioneert.

Hoe ouder ik word, hoe minder ik geloof dat je met louter argumenten politieke tegenstrevers kunt overtuigen. Noem me simplistisch, maar mensen als Gwendolyne Rutten, Loryn Parys, Johan Van Overtveldt of Bart De Wever zitten domweg anders in elkaar dan Van der Maelen, Holemans, Crombez of Decreus. En ik neem ze dat eigenlijk niet kwalijk, een fundamenteel verschil qua politieke oriëntatie en wereldbeeld kun je misschien niet helemaal vergelijken met het verschil tussen een hetero en een andersgeaard iemand (die je toch ook niet zijn/haar geaardheid aanwrijft), maar er zijn ongetwijfeld gelijkenissen. Dus als N-VA stelt dat ze opkomen voor een écht sociaal en warm Vlaanderen, via die 25 verbintenissen, of als Rutten op voluntaristische wijze stelt dat ze gelooft in de toekomst, geloof ik – in tegenstelling tot Termont – dat ze  menen wat ze zeggen, een paar opportunisten/cynici daar gelaten – de namen vul je zelf maar in. Die lui hebben gewoon een ander wereldbeeld. Eentje waar ik me niet kan in vinden. Omgekeerd geldt ongetwijfeld hetzelfde.

Het is een vaststelling die overigens ook elders geldt – zie de VS bijvoorbeeld waar quotes over ‘valiezen pakken als die of die aan de macht komt’ nog behoorlijk beschaafd in de oren klinken.

Anderzijds kun je je afvragen of we met zijn allen niet een beetje overdrijven over de impact van een door N-VA gedomineerd Vlaanderen, nu tot nader order het sociaal-economische keurslijf toch vooral vanuit Europa, in combine met de wereldwijd opererende financiële markten, wordt opgelegd. Eigenlijk moet Termont misschien dus wel uit de EU verhuizen of de planeet helemaal verlaten, tot er betere tijden aanbreken. Maar da’s een ander debat.