Een honingbij verzamelt mais-stuifmeel
Rechtvaardigheid, Agro-industrie, Bijen, Neonicotinoïden -

Mensenrechten gaan voor op ‘rechten’ van bedrijven

zondag 19 januari 2014 13:00
Spread the love

Je kan denken dat het logisch is dat bedrijven en groeperingen rechtspersoonlijkheid hebben om hun ding te kunnen doen. Het stelt hen in staat om handelsdaden te stellen of ernaar te streven een doel te realiseren. Waar dit eerst een groep natuurlijke personen was die middelen samenbrachten om een commerciële of een ideële doelstelling te bewerkstelligen, gaat het nu om een afgescheiden entiteit die zelfstandig aan het rechtsverkeer deelneemt met een afgescheiden vermogen.

De evolutie van de laatste tijd dat bedrijven hun belangen juridisch afdwingen waardoor de belangen van andere groeperingen, natuurlijke personen, maar ook de gehele natuurlijke omgeving in het gedrang komen, begint gevaarlijke proporties aan te nemen. Is het enkel door het feit dat het van persoonlijke aansprakelijkheid afgescheiden kapitaal, dat bepaalde bedrijven en belangengroepen investeren in het juridisch beschermen van hun winsten, zo groot is dat hierdoor een ongelijkheid ontstaat met de bescherming van de rechten van natuurlijke personen? Of is hier meer aan de hand?

Het Europees Parlement nam in 2013 het besluit dat er een te hoog risico is dat het gebruik van neonicotinoiden in de landbouw een zware belasting op de natuurlijke omgeving is, in het bijzonder op de bestuivende insecten. Daarom werd het gebruik van 4 van deze “gewasbeschermingsmiddelen” (systemische pesticiden, zeg maar zwaar vergif) voor een periode van 2 jaar opgeschort. Al is deze tijdelijke ban lang niet voldoende, het creëert de mogelijkheid om onomstootbaar vast te stellen wat de rampzalige gevolgen zijn van onze drang om de natuur te controleren en beheersen (zie ook ‘Late lessons from early warnings: science, precaution, innovation’ van het European Environment Agency (EEA).

Twee van de producenten die neonicotinoiden op de markt brengen, leveren nu een juridische strijd tegen dit verbod. Alles wordt ingezet om het een halt toe te roepen. (zie ook Syngenta en Bayer ondernemen juridische stappen tegen EU-verbod op insecticiden”. Maar het verbod dat door de Europese Commissie is ingesteld, is gebaseerd op grondig en degelijk wetenschappelijk onderzoek.

Ook de ervaringen ‘in het veld’, die ik en andere imkers telkens moeten ondergaan, zijn overduidelijk: als onze bijen mais-stuifmeel verzamelen op velden waar in neonicotinoiden gedrenkte zaden gebruikt zijn, gaan ze bijna altijd onvermijdelijk eraan kapot. Door de verminderde biodiversiteit zijn er tijdens de bloeiperiode van mais weinig andere bronnen van stuifmeel, maar de bijen hebben er een grote hoeveelheid van nodig om hun broed te voeden. De gevolgen van het met neonicotinoiden vervuilde stuifmeel worden elk jaar opnieuw duidelijk van zodra het broed dat hiermee gevoed werd, uitkomt.

Het aantal bijen in de volken die mais-stuifmeel verzamelden vermindert dan… Dit is niet in alle bijenvolken even sterk zichtbaar, maar de volken die veel mais-stuifmeel verzamelden (dit is zichtbaar aan de kleur van het stuifmeel dat de bijen binnenbrengen,zie foto) sterven bij mij allemaal. En ik weet dat er altijd in neonicotinoiden gedrenkte zaden gebruikt worden voor de vele maisvelden in de buurt. Dit is zichtbaar bij elk veld dat net ingezaaid werd.

Onze voedselproductie is gebaseerd op winst, niet op kwaliteit. Hoe is dit mogelijk? Als je hierover nadenkt is dit de grootste oorzaak van ziekte en honger in de wereld. En we vinden het allemaal normaal, want de economie moet toch blijven draaien? Het zakenmodel van de agro-industrie is zoals dat van een drugsdealer: met beloften van een beter leven die tot stof vergaan terwijl de prijs stijgt met elke dosis, en onverholen levensbedreigingen als je nog maar overweegt om af te kicken. 

Ik ben een mens van vlees en bloed, ik ben de levende ziel van de aarde die via mij en alle levende wezens spreekt en ervaart. Maar ik heb als ‘natuurlijke persoon’ de facto minder rechten dan de ‘rechtspersonen’ die enorme winsten maken ten koste van de leefbaarheid van de natuur.

Waarom kunnen rechtspersonen vrijheid van meningsuiting aanhalen om leugens te verspreiden over bijvoorbeeld het wetenschappelijk onderzoek dat de gevolgen van hun vergif bekijkt? Waarom moeten politieke instanties steeds weer ‘de economie vrijwaren’ in plaats van hun werk te doen en de mensen beschermen? Moeten we nu ook ‘de aarde’ of ‘de bestuivende insecten’ rechtspersoonlijkheid geven om dit onrecht goed te maken? Gaan we nog langer deze toestand toestaan? Wat moeten we doen om met onze menselijke samenleving terug in de werkelijkheid te belanden?

Om dit op te lossen hebben we elkaar nodig. We moeten er voor zorgen dat we onze menselijke waardigheid terugnemen. We hebben niet enkel rechten als natuurlijke persoon, we hebben ook rechten als mens. Heel ons juridisch systeem is eigenlijk gebaseerd op één natuurlijk principe: als ik een ander schade toebreng, moet ik dit terug rechtzetten.

Dit principe wordt nu niet meer gevrijwaard. Ik kan dit niet sterk maken, want ik heb hiervoor onvoldoende juridische kennis. Wat ik wel weet is dat het hoog tijd wordt dat onze samenleving terug van ons wordt… van de mensen en niet van de personen. Een samenleving die op economische principes gebaseerd is in plaats van op natuurlijke principes, is niet leefbaar.

take down
the paywall
steun ons nu!