‘Legalize it’

De manifestanten kwamen bijeen op Plaza Cagancha in het centrum van de hoofdstad Montevideo. Velen droegen groene waaiers in de vorm van het cannabis-blad mee. Van de cannabis- of hennepplant worden de roesmiddelen marihuana en hasjiesj gemaakt. Plots schalde Peter Tosh (‘Legalize It’) uit het sound system. Het sein voor de start. De menigte stroomde de trappen van Plaza Cagancha af, de straat op, in de richting van het Palacio Legislativo, waar de Senaat over de cannabis-wet debatteerde. De wet haalt de teelt en verkoop van cannabis in Uruguay uit de illegaliteit.

De optocht was een initiatief van de Uruguyaanse Cannabiscoordinatie (de ‘Coördinatie’), die lang voor de legalizering van cannabis heeft geijverd. De Coördinatie staat los van de politieke partijen. Ze gaat een cruciale rol spelen in het vervolg van het cannabis-verhaal. Haar afdelingen zullen namelijk mee zorgen voor het kanalizeren van cannabis naar de distributie-kanalen, ‘en vooral naar apotheken, omdat je die in heel het land kunt vinden’, zegt een organisator. Productie en distributie staan echter onder controle van het officiële Cannabis-Instituut van de Uruguyaanse staat. ‘We zullen zien hoe het in de praktijk zal uitpakken’, zegt de Coördinatie-man.

Criminele drugshandel dwarsbomen

De regering wil met de wet de criminele drugshandel dwarsbomen. President Mujica zei het tijdens het voorbije weekend van 7 en 8 december nog : “We willen dit terrein afpakken van de drugstrafikanten”. De president drukte er ook op dat Uruguay geen drugstoerisme zal dulden. De wet laat toe dat burgers van Uruguay marihuana gebruiken, maar geen buitenlanders. De gebruikers moeten zich laten registreren. Dit is eveneens een schakel waarin de afdelingen van de Coördinatie ee rol spelen.

De regering-Mujica wilde de wet dit jaar nog verwezenlijken. Eind volgend jaar zijn er presidentsverkiezingen in Uruguay en de regering wilde niet dat cannabis daarin een thema zou worden. Twee Uruguyanen op drie zouden immers tegen de legalizering van cannabis gekant zijn.

Steun uit onverwachte hoek

Met de cannabis-wet profileert de regering zich ook internationaal. President Mujica zei onlangs dat Uruguay met deze wet op wereldvlak vooruitloopt. Voor dat streven kreeg de regering onder andere de steun van de Open Society-stichting van de miljardair George Soros. Soros’ stichting is wereldwijd politiek actief, zogenaamd om ‘open en verdraagzame samenlevingen’ te promoten. Soros’ verdraagzaamheid geldt echter vooral de vrije markt. Ze geldt immers niet voor socialistisch gezinde landen en regeringen.

‘Wij hebben niets met Soros uit te staan,’ zegt de man van Cannabiscoördinatie. ‘Er wordt trouwens gezegd dat Soros belangen heeft in Monsanto en die groep domineert de maïsteelt in Uruguay en een stuk van de sojateelt. Alle soja in Uruguay is bovendien transgenetisch’.

Organische teelt

De cannabis-beweging daarentegen zweert bij organische teelt. “Wij gaan één soort cannabis kweken”, zegt de co-organisator, “een soort waarvan het genetisch profiel perfect gekend is”. Met dat profiel kan het Cannabis-Instituut ook nagaan of er soms ‘illegale’ cannabis in het systeem binnensijpelt.

De politieke discussie over marihuana valt waarschijnlijk niet stil. De oppositie wil dat er een referendum komt over deze legalizering van cannabis. Nu Uruguay’s cannabis-wet is gestemd, treedt ze normaal gesproken ergens midden 2014 in voege.

Deze reportage is deel van de reeks ‘De activist, van hindermacht naar ontwikkelkracht’ gerealiseerd met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek