Kraken of inbraak?
Opinie, Nieuws, Samenleving, België, Gent, Kraken, Recht op wonen, Gent, Woonbeleid, Burgemeester Daniel Termont, Juridische stappen, Wetsvoorstel, Vrederechter -

Kraken of inbraak?

De laatste jaren worden in Gent niet alleen onbewoonde, leegstaande panden gekraakt. De politie treft soms ook krakers aan in huizen van mensen die in het ziekenhuis liggen of op reis zijn en in huizen die door de eigenaar op dat moment worden gerenoveerd. Ik vind dat dat absoluut niet kan: je kan niet het recht op wonen inroepen voor de ene door een ander datzelfde recht (nota bene in zijn eigen huis) te ontzeggen.

donderdag 5 december 2013 17:35
Spread the love

Juridisch gezien gaat het in zo’n gevallen trouwens niet meer om kraken, maar om inbraak. Echter, de procedure om bezetters van een bewoond huis uit te zetten, is vandaag te omslachtig. De SP.A dient daarom een wetsvoorstel in om hieraan te verhelpen. Want de wet op de huisvredebreuk schiet hier te kort.

Sommige dakloze mensen kraken als overlevingsstrategie. Hoewel ik kraken zeker niet wil aanmoedigen, valt het te begrijpen dat mensen niet op straat willen slapen met hun kinderen en liever een leegstand pand betrekken.

Gent heeft daarom een ruime opvang voor daklozen: in de winter zijn er 105 bedden beschikbaar. De migratie van Oost-Europese families en de moeilijkere sociaaleconomische omstandigheden hebben er echter voor gezorgd dat het fenomeen van dakloosheid de laatste jaren is toegenomen in Gent.

Hoewel we de daklozenopvang kind- en gezinsvriendelijker willen maken, zal deze noodopvang nooit een structurele oplossing bieden voor gezinnen die op de dool zijn.

Als het kraken van stadspanden niet gepaard ging met overlast, een gevaar voor de openbare orde of het verhinderen van een renovatie of verkoopsprocedure, heb ik me in het verleden als burgemeester vrij begripvol opgesteld tegenover krakers.

“Als het kraken van stadspanden niet gepaard ging met overlast, een gevaar voor de openbare orde of het verhinderen van een renovatie of verkoopsprocedure, heb ik me in het verleden als burgemeester vrij begripvol opgesteld tegenover krakers”

Maar de tijd waarin het enkel om een handvol anarchisten ging die een oud overheidsgebouw kraakten, is (zoals hierboven al geschetst) voorbij. Steeds vaker worden ook private woonpanden gekraakt.

Kraken is een burgerrechtelijk gegeven tussen eigenaar en bezetter. Het is aan de eigenaar van een leegstand pand om de vrederechter te verzoeken de kraker te laten uitzetten. Als burgemeester kan en mag ik hier enkel in tussenkomen wanneer de openbare veiligheid in het gedrang komt of als onze politie door de rechter wordt verplicht een huis te ontruimen.

Maar wat dan met bewoonde panden die geen tekenen van leegstand vertonen? “Dat is toch gewoon inbraak?” hoor ik u denken. Terecht. Hoewel: sommige juristen zullen wellicht wijzen op de huisvredebreuk ten aanzien van de krakers. Er zullen nu eenmaal altijd evenveel interpretaties zijn als er juristen zijn. Maar ik beschrijf graag wat wij ervaren in de concrete werkelijkheid in Gent.

Wanneer de politie ‘krakers’ aantreft in een bewoond pand, is de inbraak reeds gepleegd. Handelen op basis van de heterdaadprocedure kan hier dus niet. Er kunnen op dat moment bewijzen worden gezocht voor inbraak, maar dit wordt pas later behandeld voor de rechtbank.

Inbraak is dus geen juridische grond op basis waarvan de politie de bezetters onmiddellijk kan uitzetten. Meer nog: het principe van huisvredebreuk beschermt de bezetters hier net tegen een inval van de politie. In deze absurde situatie kan de politie de woning enkel nog betreden met een huiszoekingsbevel van de onderzoeksrechter.

Dit wordt in de praktijk echter niet verkregen omdat er geen criminele feiten zijn (zoals de aanwezigheid van gestolen goederen of drugs in het huis) die hier aanleiding toe kunnen geven.

De enige juridische mogelijkheid die rest, is de burgerrechtelijke procedure. De eigenaar dient een verzoek in te dienen bij de voorzitter van de rechtbank om de bezetters uit te zetten en dient te bewijzen dat hij daar effectief woont.

Dit is niet alleen juridisch omslachtig. Ik krijg dit als burgemeester ook niet uitgelegd aan de mensen die net terugkomen uit vakantie of, erger, uit het ziekenhuis; of aan studenten die na de zomer terugkeren naar hun kot en merken dat dat bewoond wordt door anderen.

In dergelijke gevallen zou de politie onmiddellijk moeten kunnen optreden. En dat is waar het wetsvoorstel van Karin Temmerman (SP.A) een antwoord op wil geven.

Weigeren om een pand te verlaten dat reeds bewoond is of rechtmatig in gebruik is (bijvoorbeeld bij een renovatie), willen wij inderdaad strafbaar maken. Uiteraard moeten we hierbij zorgzaam omgaan met de begrippen ‘bewoond’ en ‘rechtmatig in gebruik’.

Maar het principe moet duidelijk zijn: eigenaars en huurders die ter goedertrouw handelen, moeten in staat zijn ‘krakers’ meteen uit hun huis te laten zetten. Je kan niet het recht op wonen inroepen voor de ene door een ander datzelfde recht (nota bene in zijn eigen huis) te ontzeggen. Dat is niet alleen absurd, dat zorgt vanzelfsprekend voor hoogoplopende conflicten tussen mensen.

“Het principe moet duidelijk zijn: eigenaars en huurders die ter goedertrouw handelen, moeten in staat zijn ‘krakers’ meteen uit hun huis te laten zetten”

De strijd tegen armoede en dakloosheid loopt parallel met de strijd tegen leegstand. De stad Gent heeft een meldpunt Leegstand opgericht waar iedereen die leegstaande panden opmerkt, een melding kan doen. We hebben tijdens de budgetbesprekingen tevens beslist om de belasting op verkrotting en leegstand te verhogen.

We onderzoeken ook hoe we leegstaande sociale woningen en leegstaande panden van de federale overheid een woonbestemming kunnen geven. Verder staan wij ook open voor alternatieve woonprojecten zo lang die in goede overeenkomst met de eigenaar en de buurt worden georganiseerd.

Daniël Termont

Daniël Termont (SP.A) is burgemeester van de stad Gent.

take down
the paywall
steun ons nu!