Activisten van Friends of the Earth voor het nationale stadion in Warschau, waar de VN-klimaattop plaatsvindt (foto: Selma Franssen).
Interview, Nieuws, Europa, Milieu, Politiek, ABVV, ACV, Internationaal Vakverbond (IVV), VN-Klimaattop, Belgische vakbonden, COP19, Bert De Wel, Sebastien Storme, Piotr Ostrowski, Graham Petersen -

“Nu niets doen aan klimaatverandering is stelen van toekomstige generaties”

WARSCHAU - Internationale vakbonden zijn goed vertegenwoordigd bij de VN-klimaattop, die deze week in Warschau plaatsvindt. Het Internationaal Vakverbond (IVV) wil een low carbon-toekomst mee vormgeven, met aandacht voor de sociale gevolgen voor werknemers. DeWereldMorgen.be sprak met vertegenwoordigers van internationale vakbonden over Europa’s gebrek aan actie om klimaatverandering te voorkomen en sociaal en ecologisch duurzame banen te creëren.

maandag 18 november 2013 14:40
Spread the love

Graham Petersen, woordvoerder van de Campaign Against Climate Change, die is opgezet door de Britse vakbonden, duidt de rol van de vakbonden in een transitie naar een duurzame economie: “Wij willen groene banen, niet banen die ten koste gaan van het klimaat, zoals in de schaliegasindustrie. In elke sector zijn er mogelijkheden groene banen te creëren, van de bouw tot het onderwijs.”

“Met het oog op klimaatverandering en de huidige financiële crisis, gaan we een crash tegemoet die de crisis van 2008 doet verbleken. Als vakbonden kunnen we onze rol spelen door bijvoorbeeld pensioenfondsen te laten weten dat ze ons geld niet moeten investeren in het verbranden van fossiele brandstoffen. We moeten mede vormgeven aan een alternatief economisch model.”

“Verandering staat hier gelijk aan jobverlies”

Niet in elk Europees land is het evident om vanuit vakbonden met klimaatproblematiek bezig te zijn. Dat geldt bijvoorbeeld in Polen, gastland van de klimaattop.

Piotr Ostrowski van de Poolse vakbond OPZZ: “Ik ben voorzichtig optimistisch. Elke verandering die met werkgelegenheid te maken heeft, boezemt Poolse werknemers angst in. Verandering betekende hier in de afgelopen 20 jaar vooral jobverlies. Toch kunnen zaken als de transitie naar een duurzamere economie nu gemakkelijker besproken worden en staan ze op de agenda bij Poolse vakbonden.”

Gebrek aan leiderschap

Het Internationaal Vakverbond (IVV) hekelt het gebrek aan leiderschap rond klimaatverandering. Volgens het verbond lijken wereldleiders vanwege de wereldwijde crisis, economische achteruitgang en toenemende werkloosheid te denken dat dit niet het moment is voor een sterke actie tegen klimaatverandering. Het IVV wil wereldleiders oproepen de klimaatuitdaging tegelijk met maatschappelijke prioriteiten aan te pakken.

Ook Belgische vakbonden zijn aanwezig op de 19de VN-klimaattop (COP19). Onder meer Bert De Wel van ACV en Sebastien Storme van ABVV zijn aanwezig als observatoren van de Belgische delegatie, en als vertegenwoordigers van het IVV. DeWereldMorgen.be sprak hen over de Belgische inzet in Warschau.

Waarom zijn jullie afgereisd naar Warschau?

De Wel: “Klimaatverandering is niet zoiets als Sinterklaas of de horoscoop in de krant, je kunt niet kiezen of je er wel of niet in gelooft. ‘Klimaatopwarming bestaat niet’, daar kun je niet mee afkomen bij mensen in het Zuiden. Het IPCC heeft ons wetenschappelijke duidelijkheid gegeven. Klimaatverandering heeft een impact op werknemers over heel de wereld, we hebben een morele verantwoordelijkheid om daar iets aan te doen.”

Storme: “Wij vinden het belangrijk om uit te leggen, ook aan onze achterban, dat hoewel er door de crisis veel andere prioriteiten zijn, het klimaat niet kan wachten.”

De Wel: “Het uitstellen van actie is eigenlijk stelen van je kinderen. De technologie voor hernieuwbare energie is er al, het is vooral een verdelingsvraagstuk, wat voor ons altijd centraal heeft gestaan. Die rechtvaardige transitie, dat is een idee dat leeft binnen het Internationaal Vakverbond.”

Hoe zijn de verwachtingen voor deze klimaattop?

Storme: “Dit is de vierde klimaattop die ik bijwoon. Kopenhagen had een enorm momentum, er was heel veel hoop. Dat is nu anders, iedereen kijkt naar het grotere overleg dat in Parijs zal plaatsvinden in 2015. Toch is druk op de onderhandelingen nu juist heel hard nodig. Er moeten weer verwachtingen zijn voor 2015, anders gebeurt er sowieso niets.”

De Wel: “Cancun was voor ons een positieve top, omdat toen het idee van sociale rechtvaardigheid in de akkoorden is opgenomen. Daarna is het van kwaad tot erger gegaan. Er is nu ook veel druk op de top, maar vanaf de verkeerde zijde: het bedrijfsleven is ongekend vertegenwoordigd op deze top.”

“Als burgers geen tegengeluid laten horen, kunnen politici probleemloos wegkomen met een mislukte top. Als vakbond zetten we daarom niet alleen in op het uitvoeren van druk op politici, maar steunen we ook lokale initiatieven die bottom up werken.”

Wat vinden jullie van de Belgische inzet? België haalt de eigen reductiedoelstellingen niet en komt ook de beloftes geld te steken in een klimaatfonds, niet na.

De Wel: “Ik vind het zielig dat België zich verschuilt achter het gebrek aan federaal akkoord over lastenverdeling, om maar niets te hoeven doen aan het klimaatprobleem.”

Storme: “Het moet gezegd worden: ik heb heel veel respect voor de mensen die hier onderhandelen. De Belgische delegatie is enorm overtuigd van het belang van deze onderhandelingen. Ze zijn ook oprecht geïnteresseerd in onze standpunten en nemen die zeker mee. Een aantal mensen in de Belgische delegatie hebben echt een sleutelpositie in de Europese delegatie, wat je misschien niet van zo’n klein landje zou verwachten.”

Polen is een verrassende keuze als gastland voor een klimaattop. Het bedrijfsleven krijgt van Polen ongekende toegang tot de onderhandelingen. Merken jullie daar iets van?

De Wel: “Ik snap niet wat Polen wil bereiken met het organiseren van deze top. Kijk naar die officiële app van de conferentie. De eerste zin die je leest, is dat klimaatverandering een natuurlijk fenomeen is dat al eeuwen lang bestaat.”

“De houding van de Poolse regering is redelijk schokkend. De energieproductie is hier voor 87 procent gebaseerd op fossiele brandstoffen. Toch zit Polen op het spoor om de Europese klimaatdoelstellingen te halen, België niet. Polen stoten per capita nog altijd minder uit dan Belgen. Het is zonde dat Polen dat niet aangrijpt en inzet op een duurzame tranisitie.”

Storme: “Het is stuitend hoe deze top door het bedrijfsleven gesponsord wordt. Iedereen heeft een usb-stick gekregen gevuld met documenten van de corporate sponsors, waaronder General Motors en ArcelorMittal. Bovendien bedankte een woordvoerder van het bedrijfsleven Polen voor het warme welkom. Helaas is de invloed van NGO’s veel minder dan andere jaren. Bedrijven zijn veel beter georganiseerd en weten zichzelf zichtbaar te maken.”

Wat hopen jullie dat er in de resterende dagen zal gebeuren om de neerwaartse spiraal van de onderhandelingen te keren?

De Wel: “Er is een flinke inspanning nodig van zowel Noord als Zuid om iets te doen aan dit klimaatprobleem. Japan en Australië hebben hun beloftes tot CO2-reductie laten varen, wat een enorme teleurstelling is. We moeten dat echter in perspectief zien. Japan deed dit na enorme druk vanuit de bevolking om te stoppen met kernenergie en zoekt nu heil in andere energiebronnen, waaronder gas.”

“Het is onvoorstelbaar dat Australië ook haar doelstellingen afgezwakt heeft. Er zijn daar de afgelopen dagen duizenden mensen de straat op gegaan voor een sterker klimaatbeleid. Dat is belangrijk. Wij hopen dat er bottom up steeds meer druk zal worden uitgeoefend op politici.”

“Mensen moeten zich echt realiseren dat zo’n globaal akkoord van belang is, daarmee kunnen enorme stappen genomen worden. Wij willen mensen oproepen de komende tijd een zo sterk mogelijk tegengeluid te laten horen, alleen zo kunnen politici aangespoord worden daadkracht te tonen.”

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!