Op dinsdag 29 oktober 2013 wordt Aida Camp gewekt met luide Palestijnse feestliederen. Vrolijke gezichten zijn ook opvallend meer aanwezig dan op andere dagen. De reden? Khaled Alazraq – de nonkel van enkele van onze vrienden – komt die nacht vrij. Hij is één van de 26 politieke gevangenen die als teken van goodwill wordt vrijgelaten door Israel.

Gigantische posters worden opgehangen, zijn huis wordt ingericht en iedereen komt samen voor koffie en thee. Aangezien hij 23 jaar lang vastzat, zorgt zijn terugkomst voor veel vreugde en sfeer in Aida. Zijn vrijlating wordt ontvangen als een overwinning, hijzelf als een held. Ook wij worden betrokken in het hele gebeuren. Charis wordt door Miras gepromoveerd tot fotograaf en rond een uur of acht diezelfde avond squeezen we onszelf in Ahmad’s jonnybak richting Ramallah waar we met duizenden andere Palestijnen ongeduldig wachten, dansen, zingen en vreugdevol zijn voor het wooncompartement van Mahmoud Abbas.

Om half 2 verschijnen dan de 26 vrijgelaten gevangenen. Onwennig maar overblij wuiven ze de menigte toe. Khaled heft op een bepaald moment zijn moeder het podium op. De dag ervoor had ze bij koffie met een brede glimlach mabsuta – blij – gemompeld wanneer ik haar vroeg hoe het met haar ging. Het moet een onbeschrijflijk gevoel zijn geweest om daags nadien haar zoon na 23 jaar terug in haar armen te kunnen nemen. Met een half oor hoor ik nog hoe Palestijns president Abbas de massa toespreekt, al haasten we ons ondertussen terug naar de auto om niets te missen van Khaleds aankomst in Bethlehem. Een klein uurtje later rijden we Bethlehem in gevolgd door Salahs auto waar Khaled – overladen door gekus, geknuffel en verwelkomend gefluit – honderden mensen toewuift vanuit het dak.

Miras filmt het hele gebeuren vanuit het dak van Ahmads auto, Charis bengelt uit het raam naast me en neemt – wellicht meer dan duizend – foto’s. Iets nadien volgt de verwelkoming in Aida Camp met verschillende speeches, sweets en Dabkadans. Ik ben die nacht – lees ochtend – met de eerste zonnestralen in mijn bed gekropen, niet goed beseffend wat ik meegemaakt had.

Daags nadien merk ik dat De Morgen – moet ongeveer op het moment zijn geweest dat we die nacht Ramallah waren uitgereden – reeds online over het hele gebeuren bericht had met “Israel houdt woord en laat 26 gevangenen vrij”. Iets hoger op dezelfde site stootte ik dan weer op het bericht dat net erna – ik denk dat we dan net Bethlehem binnenreden – verscheen: “Israel gaat 1500 woningen bouwen in Oost-Jeruzalem”. Al zette het geen domper op de feestvreugde hier, de frustratie borrelde van mijn tenen tot mijn oren wanneer ik het las. Terwijl ze die nacht 26 mensen naar hun huis lieten terugkeren, sleuren ze binnenkort 1500 Palestijnse gezinnen uit hun huis. Israels goodwill is meteen ver te zoeken.

Volgens OCHA – the Office for the Coordination of Humanitarian Affairs van de Verenigde Naties in de bezette Palestijnse gebieden – hebben de settlements in Oost-Jerusalem – die net zoals de settlements in de Westbank en elders in bezet Palestina in strijd zijn met het internationaal recht – een impact gehad op het leven van 270 000 Palestijnen sinds 1967[1]: 

Since 1967, the Government of Israel has constructed settlements within the extended municipal boundary and in the wider metropolitan area of East Jerusalem, in contravention of international law. The territory expropriated for settlement building and expansion has resulted in a corresponding reduction in the land and resources available for Palestinian construction and development[2].

Duizenden Palestijnen worden uit hun huizen gezet. Israelische settlers nemen deze zelfde huizen in. Daarenboven worden verschillende Palestijnse huizen vernield om er grote toeristische trekpleisters van te maken die zich baseren op bewijzen van bepaalde “waarheden” in de Thora. Andere huizen worden dan weer omgevormd tot parkeerplaats van dit nieuwe toerisme. Dit is bijvoorbeeld het geval in Silwan – een buurt vlakbij de oude stad van Jerusalem – waar onze vrienden Mahmoud en Dawud ons enkele weken geleden ter plaatse toonden welke huizen in de toekomst ingenomen zullen worden en welke al plaats geruimd hebben voor “Camp David”. Ze wijzen ons ook de tunnel aan die door de Israelische instanties gegraven wordt om toeristen niet te confronteren met de Palestijnse woningen die zich rondom de historische trekpleisters in Silwan bevinden. Daarenboven worden ondertusssen verschillende strategieën gebruikt om de bevolking uit hun huizen te drijven: kinderen worden massaal gearresteerd, drugcouriers worden ingezet om sociale problemen te vergroten, huizen worden beschadigd tijdens het afbreken van andere huizen in de buurt en nieuwe “demolition orders” worden uitgedeeld. Hoewel dit alles ingaat tegen internationaal recht – meerbepaald tegen Resoluties 224 en 338 waarin de VN Israel erop wijst dat het zich moet houden aan de “1948-borders” – lijkt Netanyahu niet van zijn plan af te wijken en het innemen van settlements rustig verder te zetten.

Wanneer ik deze tekst schrijf, strompelt Mohammed binnen in Lajee Center zonder stem, zonder energie. Al vier dagen gaan de festiviteiten voor zijn nonkel door; mensen blijven toestromen om Khaled te zien, de ene speech na de andere wordt afgerateld, iedereen lacht, zingt en weent en de shebab – jeugd – bereidt Dabkadansen voor. Ook de IOF – the Israeli Occupation Forces – verwelkomen de festiviteiten, al is dit eerder door traangas zonder aanleiding het kamp binnen te schieten. Ook hier voelen we dus dat deze kleine overwinning mijn Palestijnse vrienden niet gegund is en al zeker niet opweegt tegen de macht die Israel uitoefent op de Palestijnse bevolking. Telkens opnieuw wordt iedereen geconfronteerd met het leven onder bezetting. Maar de Aidakampenaren houden zich sterker. De chemische tranen worden vervangen door tranen van vreugde. En laat het hier alsjeblieft nog even vol blijven van deze vreugde… Dit doet iedereen zoveel deugd!

[1] http://www.ochaopt.org/jday/ocha_opt_jerusalem_report_2011_03_23_web_english_Excutive_Summary.pdf

[2] http://www.ochaopt.org/jday/ocha_opt_jerusalem_report_2011_03_23_web_english_Chapter_3.pdf