Een honderdtal bussen met vakbondsmensen kwam zaterdag 19 oktober luid toeterend in een lange, langzame colonne uit de zuidelijke voorsteden van Lissabon over de reusachtige rode hangbrug gereden op het moment dat de eerste manifestanten zich in de stromende regen in Alcântara verzamelden (foto: Manso - Público.pt).
Nieuws, Europa, Economie, Politiek, Vakbonden, Sociaal protest, Staking, Lissabon, Portugal, Blokkade, Jeugdwerkloosheid, Emigratie van jongeren, Feestdagen, Besparingsbeleid, Aníbal Cavaco Silva, PSD, Porto, Trojka, Pedro Passos Coelho, CDS-PP, Paulo Portas, Gepensioneerden, Analyse, Openbare diensten, CGTP, Occupy, Arménio Carlos, José Afonso, Havenarbeiders, Protest Portugal, Begroting 2014, Bloqueio do porto-protest, Alcântara, União dos Sindicatos do Porto, João Torres, 1 november -

Uitgeregende protesten in Lissabon en Porto tegen besparingsplannen 2014

Zaterdag 19 oktober had de Portugese vakbond CGTP nieuwe protesten aangekondigd tegen de besparingsplannen voor 2014 van de regering-Passos Coelho. Een strenge begroting voor volgend jaar, die onder druk van de trojka nog extra moet besparen op de staatsuitgaven. Vooral de manifestatie in Lissabon verliep in de stromende regen en lokte duidelijk minder volk dan verwacht. In de noordelijke havenstad Porto kwamen 50.000 mensen op straat.

dinsdag 22 oktober 2013 10:00
Spread the love

Alles leek zich zaterdag tegen de manifestanten in Lissabon te keren. De regen kwam bij het begin van de actie met bakken uit de donkergrijze lucht boven de Portugese hoofdstad.

Eerder had de communistische vakbond CGTP haar oorspronkelijke plannen voor een grootse protestmars over de beroemde 25 April-brug, die beide oevers van de Taag verbindt, moeten laten varen na een formeel verbod om ‘veiligheidsredenen’ van het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Anonieme Occupy-groep zaait verwarring

Bovendien was er vorige week heel wat verwarring gerezen over diverse oproepen op sociale netwerksites van een ‘anonieme’ Occupy-groep (‘Fazer pontes, ocupar a rua, parar o porto de Lisboa‘ – Bruggen bouwen, straat bezetten, haven plat leggen), die ook acties tegen de regering aankondigde op zaterdag op diverse plaatsten in de hoofdstad, al dan niet in aansluiting op het vakbondsprotest.

Enkelen wilden ook de toegang tot de haven proberen te blokkeren uit solidariteit met de stakende havenarbeiders, naar analogie met wat Occupy in de Amerikaanse havenstad Oakland in 2011 had gedaan. Uiteindelijk kwam zaterdagavond maar een honderdtal mensen opdagen voor dit Bloqueio do porto-protest, ondanks de hype die hierover vorige week op Facebook ontstond.

De CGTP liet evenwel weten alleen verantwoordelijk te zijn voor de aangekondigde manifestatie in de havenwijk Alcântara, net onder de 25 April-brug. Die plek was precies als alternatief door de vakbondsleiding naar voren geschoven om de stakende havenarbeiders in de containerterminal van Alcântara een hart onder de riem te steken.

Enkele schepen zouden door het protest moeten uitwijken naar andere havens. Hoeveel precies kon of wilde niemand uit vakbondskringen zeggen.

Langzame colonne rijdt over 25 April-brug

Een honderdtal bussen met vakbondsmensen kwam zaterdagnamiddag luid toeterend in een lange, langzame colonne uit de zuidelijke voorsteden van Lissabon over de reusachtige rode hangbrug gereden op het moment dat de eerste manifestanten zich in de stromende regen in Alcântara verzamelden. Een verkeersopstopping veroorzaakten de bussen niet, maar het was wel een indrukwekkend teken van protest, twee kilometer lang.

De overgrote meerderheid van de betogers in Lissabon bestond uit ambtenaren en vooral uit heel veel gepensioneerden, aangevuld met wat groepjes werkloze jongeren. Maar de jongeren lieten het dit keer duidelijk afweten.

João Figueira, een 27-jarige werkloze met een universitair diploma Internationale Politiek, verklaarde die afwezigheid tegenover een journalist van de krant Público, “dat hoogopgeleide jongeren meer bezig zijn met emigreren en geld verdienen in het buitenland dan met protesteren. Ze geloven toch niet meer dat het goed komt met de Portugese economie en de anderen – die niet kunnen of willen emigreren – zijn murw geslagen door de dagelijkse strijd om te overleven”.

Niet meer buigen voor de trojka

Toch was er bijzonder veel sfeer, poëzie en strijdliederen van onder anderen het icoon van de Anjerrevolutie, Zeca Afonso. De toon van de toespraken en de meegevoerde spandoeken was heel militant, ondanks de felle regenvlagen.

Met als centrale eis: het ontslag van de regering-Passos Coelho en vervroegde verkiezingen die de weg zouden moeten vrijmaken voor een ‘linkse regering’ die de echte noden van de werknemers en gepensioneerden zou aanpakken en “niet buigen voor de directieven van de trojka uit Brussel”.

Bij de recente gemeenteraadsverkiezingen van 29 september hebben beide regeringspartijen PSD en CDS-PP – zoals verwacht – zware verliezen geleden, maar was ook de opkomst historisch laag: 47,4 procent van de kiezers bleef thuis, wat als een signaal van wantrouwen in de politiek in het algemeen werd geduid.

Binnenkort komt een missie van de trojka (de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het IMF) weer op bezoek in Lissabon om de ‘vooruitgang’ in het terugdringen van het begrotingstekort van de regering tegen het licht te houden. Het is en blijft al besparen wat de klok slaat. Ook in 2014, want door de teruglopende exportcijfers vallen ook de belastinginkomsten tegen.

Volgens het eerste ‘reddingsplan’ ter waarde van 78 miljard euro, dat in mei 2011 werd overeengekomen met de trojka, zou het strenge bezuinigingsprogramma ten einde lopen in december 2013 … Speculaties over een op handen zijnde tweede reddingsplan – dit keer zonder het IMF – deden in september de ronde, maar werden in kringen van de Europese Commissie in Brussel ten stelligste ontkend.

Ook de regering houdt vol dat het ergste leed is geleden en dat alleen op dezelfde weg doorzetten zoden aan de dijk zet op lange termijn. Dan kan Portugal opnieuw op de financiële markten lenen tegen aanvaardbare rentevoeten.

“Economie ten gronde richt, democratie uitholt en armoede fors doet toenemen”

In zijn toespraak was algemeen-secretaris Arménio Carlos van de CGTP bijzonder scherp voor de “al te stilzwijgende rol van president Aníbal Cavaco Silva”. De president toonde zich in het verleden wel vaker kritisch voor de drastische besparingsplannen van de centrumrechtse regering, maar heeft veel krediet verspeeld door zijn knullige aanpak van de regeringscrisis in juli.

Cavaco Silva probeerde toen – tevergeefs – de socialisten van de PS mee in een regering van ‘nationale redding’ te trekken nadat twee prominente leden van de regeringscoalitie (o.a. minister van Buitenlandse Zaken Paulo Portas, CDS) hun ontslag hadden ingediend. Voor het eerst sinds 2011 was er een openlijke vertrouwensbreuk tussen de regeringspartijen, maar uiteindelijk kon de regering gewoon doorgaan, ook met het heel omstreden besparingsprogramma.

Een programma dat “de economie ten gronde richt, de democratie uitholt en de armoede fors doet toenemen”, zoals Carlos zijn aanhangers zaterdag onder luid applaus toeriep.

Vooral gepensioneerden vrezen dat ze onder de armoededrempel zullen wegzakken als op hun karige pensioen van gemiddeld 800 euro/maand volgend jaar nog eens 65 euro zal worden bespaard. Voor velen is dat een kritische grens die wordt overschreden. Daarom waren ze zaterdag naar Lissabon gekomen om hun ongerustheid over een waardige oude dag kenbaar te maken. 

50.000 op straat in Porto

Verliep het protest in Lissabon wat in mineur door het barslechte weer, in de tweede stad Porto kwamen – volgens de organisatoren van de União dos Sindicatos do Porto – ruim 50.000 mensen op straat in een van de grootste protesten van de laatste jaren.

Met honderden bussen kwamen mensen uit het noorden van Portugal om in een lange mars met rode vakbondsvlaggen over de hoge Ponte do Infante over de Douro te stappen naar de Avenida dos Aliados waar in toespraken het ontslag van de regering werd geëist.

Vakbondsleider João Torres van de CGTP kondigde al meteen het volgende protest aan: op 1 november komen de vakbondsmilitanten samen voor het parlementsgebouw in Lissabon. Die dag moeten de parlementsleden de finale versie van de begroting voor 2014 goedkeuren.

“Zelfs 1 november is gestolen van werknemers”

Het zal ook de eerste keer zijn dat 1 november, Allerheiligen, geen officiële feestdag meer is in het katholieke land. De regering besliste immers in het kader van de besparingen twee religieuze en twee republikeinse feestdagen te schrappen als vrije dagen. “Eens te meer een diefstal tegenover de werknemers”, zei Torres.

Een week later, op vrijdag 8 november, is er een staking van alle openbare diensten aangekondigd. Voor een nieuwe algemene staking lijkt de tijd evenwel nog niet rijp, al lopen er wel gesprekken tussen de CGTP en de UGT om in een gemeenschappelijk vakbondsfront een vuist te maken tegen de drastische besparingsplannen voor 2014.

Bijkomende bronnen:

Governo entende as greves, mas está “a resolver problemas que herdou”
http://www.publico.pt/politica/noticia/governo-entende-as-greves-mas-esta-a-resolver-problemas-que-herdou-1609475

CGTP nega pretender bloquear ponte 25 de Abril
http://www.publico.pt/politica/noticia/cgtp-nega-pretender-bloquear-ponte-25-de-abril-1609467

MAI já notificou CGTP sobre proibição de marcha na ponte
http://www.publico.pt/politica/noticia/mai-ja-notificou-cgtp-sobre-proibicao-de-marcha-na-ponte-1609164

Sucedem-se as convocatórias para acções de protesto em simultâneo com a concentração da CGTP
http://www.publico.pt/politica/noticia/replicamse-as-convocatorias-para-accoes-de-protesto-em-simultaneo-com-a-concentracao-da-cgtp-1609575

Comunidade Portuária de Lisboa apela ao fim da greve dos estivadores
http://www.publico.pt/economia/noticia/comunidade-portuaria-de-lisboa-apela-ao-fim-da-greve-dos-estivadores-1608704

Sindicatos da função pública marcam greve conjunta contra austeridade do OE
http://www.publico.pt/economia/noticia/frente-comum-marca-greve-para-8-de-novembro-1609323

Alles over de Portugese begroting voor 2014:
Relatório do Orçamento do Estado para 2014
http://www.publico.pt/ficheiros/detalhe/relatorio-do-orcamento-do-estado-para-2014-20131015-194610

Orçamento do Estado na íntegra (integrale tekst wetsontwerp begroting)
http://www.publico.pt/economia/noticia/orcamento-do-estado-na-integra-1609229
 

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!