Sinds 1993 wonnen Ilham Aliyev en zijn vader Heydar Aliyev, die voor hem president was, elke verkiezing in Azerbeidzjan zonder enige competitie. Deze keer was het de dag voor de verkiezingen al duidelijk dat de stemming opnieuw niet eerlijk zouden verlopen. Een mobiele app waarmee burgers de stemresultaten kunnen opzoeken, toonde de dag voor de verkiezingen reeds de uitslag. Dit meldden verschillende pro-oppositie blogs en internationale media. Ook de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) heeft onrechtmatigheden vastgesteld.
ICT-ers van de regering waren vergeten dit deel van de app te vergrendelen. Volgens de voorbarige cijfers zou Aliyev een monsterscore halen van ruim 72 procent. De enige kandidaat van de oppositie, Jamil Hasanli, zou slechts 7,4 procent halen. Ook andere informatie, zoals het aantal kiezers per district, kon men gisteren al vinden op deze app.
Fraude op grote schaal
De uiteindelijke resultaten zijn zelfs nog extremer. Ruim 84 procent van de kiezers stemden voor Aliyev, terwijl maar 5,2 procent voor Hasanli koos. De oppositie verklaarde al deze cijfers niet te accepteren, want tijdens de stemming stelde ze over het hele land wanpraktijken en fraude vast. Zo werd er veelvuldig gebruik gemaakt van het zogenaamde ‘carrouselsysteem’. Onder leiding van leden van de stemcommissie gingen kiezers die pro-Aliyev zijn in meerdere bureaus stemmen.
Veel misbruik gebeurde in scholen, aangezien veel kiescommissieleden leraars zijn. Zij dreigden kinderen slechte cijfers te geven als hun ouders voor Hasanli zouden stemmen. Bovendien lieten ze minderjarigen stemmen uitbrengen. Ook werden identiteitskaarten van burgers, die ervoor kozen niet te gaan kiezen, gebruikt om meerdere stemmen uit te brengen. Waarnemers van de oppositie werden verbaal en soms zelfs fysiek geïntimideerd.
In Azerbeidzjan is deze intimidatie al decennia realiteit. Het regime van Aliyev wordt door buitenlandse waarnemers als autocratisch gezien en als een van de meest corrupte ter wereld. De 52-jarige Ilham is al tien jaar aan de macht, nadat hij zijn vader opvolgde die even lang president was. Met zijn tweede herverkiezing zal Ilham er nog eens vijf jaar mogen bijdoen. Dit was vroeger verboden door de grondwet, maar die werd door de regering aangepast met het oog op een derde ambtstermijn.
Posities en belangen
De corruptie in Azerbeidzjan reikt echter veel verder dan enkel de top. Posten binnen de regering kunnen makkelijk gekocht worden en familieleden van Aliyev, waaronder zijn minderjarige dochters, hebben belangrijke posities binnen miljoenenbedrijven. Westerse waarnemers knijpen vaak een oogje dicht, in ruil voor verschillende voordelen, vanwege de belangen die hun land heeft. Azerbeidzjan bezit een grote hoeveelheid olie.
Mensen die protesteren tegen de regering worden genadeloos vervolgd. In de aanloop naar de verkiezingen werden tegenstanders van het regime nog harder aangepakt dan gebruikelijk. In 2013 werden tientallen jongeren opgepakt tijdens protesten tegen wanpraktijken in het leger, waarvan elf nog steeds opgesloten zitten. Er hangen hun celstraffen tot twaalf jaar boven het hoofd.
© 2013 – C.H.I.P.S. StampMedia – Tural Amin & David Nys