Regiseusse Tülin Özdemir
Nieuws, Tulin Ozdemir, Dames Draaien -

Van Sint-Joost tot de Ararat: de zoektocht naar de wortels van Tülin Özdemir

De film ‘Au-delà d’Ararat’ is een persoonlijk onderzoek naar de wortels van de Brusselse regisseuse Tülin Özdemir. Tijdens een roadtrip wordt de geschiedenis van de Turkse regio Centraal-Anatolië verkend vanuit het perspectief van de vrouwen. Özdemir geeft daarbij een speciale rol aan de ‘Anatolische klaagzang’, een bijzonder rouwritueel.

zaterdag 28 september 2013 14:42
Spread the love

“De film is een zoektocht naar mijn identiteit”, vertelt Özdemir in een gesprek met De Wereld Morgen. “Mijn doel was om naar het land van mijn voorouders, Anatolië, te gaan. Het was echter belangrijk voor mij om mijn reis in Brussel te beginnen, waar ik mijn kindertijd heb doorgebracht.”

Gedurende haar jeugd in Sint-Joost-ten-Node kwam Özdemir in aanraking met een veelvoud aan culturen. “We woonden met veel verschillende culturen in één wijk, maar mengden ons niet met elkaar.”

Özdemirs moeder kwam naar België om verenigd te worden met haar echtgenoot. De vraag naar de identiteit van haar dochter is voor haar simpel te beantwoorden.

“Een vrouw uit Centraal-Anatolië, dat is wat ik ben, en jij moet hetzelfde zijn als ik”, zegt ze in de film. “Mijn moeder vraagt zich nog steeds af wat ik precies met de film wil bereiken”, vertelt Özdemir.

Özdemirs oma, die eveneens een rol heeft in de film, weigerde tijdens de opnamen iedere vorm van sturing door haar kleindochter.

“Ze wilde vooral praten over de dood van mijn oom en wat deze gebeurtenis voor haar betekende. Mede hierdoor besloot ik mij in mijn film te richten op rouwtradities.”

Een opmerkelijk ritueel dat aan bod komt in de film is ‘Anatolische treurzang’. Hierbij geven vrouwen in liedvorm een gedetailleerde vertelling van het overlijden van een dierbare. Het ritueel wordt in de film vertolkt door zowel Turkse, Koerdische als Armeense vrouwen.

De manier van rouwen die in Au-delà d’Ararat wordt vertoond is volgens Özdemir universeel. “Het is een fenomeen dat in meerdere plekken op aarde terug te vinden is. Bovendien is het levendig houden van de herinnering aan de doden een typisch vrouwelijke activiteit.”

De film raakt ook het zware thema van de Armeense genocide. Voor 1915 kende de geboortestreek van Özdemir namelijk een grote Armeense populatie.

“Ik kwam tot de conclusie dat deze grote historische gebeurtenissen altijd vanuit het mannelijke perspectief worden naverteld”, zegt Özdemir. “Ik besloot daarop het vrouwelijk perspectief centraal te stellen in mijn film.”

“Ik voelde me niet gelegitimeerd om zelf uitspraken te doen over de Armeense genocide, maar werd geraakt door de verhalen van de vrouwen die ik tijdens mijn reis ontmoette.”

Het maken van de film heeft Özdemir doen ontdekken dat ze over meerdere identiteiten beschikt: “Ik ben Turks, Belgisch, Koerdisch, Armeens… Ik weet zeker dat ik in de toekomst nog meer identiteiten zal aannemen.”

“Ik kan niet slechts één geschiedenis voor mezelf kiezen. Onze geschiedenis bestaat uit herinneringen, en die zijn weer gevormd door onze relatie met andere culturen.”

De film Au-delà d’Ararat werd op 27 september vertoond tijdens het festival Dames Draaien. Dit festival is volledig gewijd aan het werk van vrouwelijke filmmakers en loopt tot 29 september in de Botanique te Brussel.

take down
the paywall
steun ons nu!