We waren ze een dagje voor, maar maandag zijn ook de Belgische excellenties en hun gevolg in New York aangekomen. Premier Elio Di Rupo (PS), minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) en minister van Ontwikkelingssamenwerking Jean-Pascal Labille (PS) gaven maandagmorgen meteen een persconferentie in de Belgische missie.

Bij het overlopen van de belangrijkste punten op hun agenda kwamen de Millenniumdoelen en het ‘post-2015-debat’ uiteraard aan bod, maar absolute prioriteit kregen ze niet. België zal hier dan ook vooral deelnemen aan bilaterale en bredere vergaderingen over Centraal-Afrika.

Millenniumdoelen, maar vooral Centraal-Afrika

Premier Di Rupo pleitte voor het neerhalen van de schotten tussen de onderhandelingen over de Sustainable Development Goals en de Post-2015 Development Agenda. Ook zei hij dat het VN-proces moet leiden naar universele doelen die alle dimensies van duurzame ontwikkeling omvatten, met rechten en plichten voor alle actoren. Daarna raakten de Millenniumdoelen wat ondergesneeuwd.

Het hoogtepunt van de Belgische aanwezigheid hier is echter duidelijk een ‘hoge vergadering’ met de regeringen van de landen uit de regio Centraal-Afrika, de 15 leden van de VN-Veiligheidsraad en enkele speciale gezanten.

De premier gaf zelfs tekst en uitleg bij de Belgische standpunten: streven naar een vredesproces voor de hele regio, absoluut respect voor de territoriale integriteit van DR Congo, en prioriteit voor de veiligheid van vrouwen en kinderen.

Een koningin in New York

Reynders sloot daar naadloos bij aan met enkele opmerkingen over Syrië en in mindere mate de Sahel en Mali. Al kon hij het niet laten om nog even te herinneren aan de verschijning van koningin Mathilde vorige week. Het diplomatiek circuit lijkt wel erg blij dat ze met een toonbaar gekroond hoofd kunnen uitpakken. 

Koningin Mathilde was er in het kader van een bijeenkomst van het Global Compact Leaders Summit, voorgezeten door VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon. Dat is een niet bindend kader voor ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ dat enkele jaren geleden door de VN werd opgezet. Interessant, veel goede intenties, maar wat impact op ondernemingen betreft een leeuw met een vals gebit.

Minister Labille op zijn beurt had het bij zijn tussenkomst dan toch nog even over de Millenniumdoelen en het Post-2015-debat, over de morele plicht van België en de nood aan een universeel kader. Maar ook hij stapte snel over naar Centraal-Afrika en kondigde aan dat hij een bezoek aan de regio plant met EU-Commissaris voor Ontwikkelingssamenwerking Andris Piebalgs. 

Labille had het over de nood aan goed bestuur en sociale bescherming en het belang van de civiele maatschappij. Ook het gebrek aan veiligheid, de nood aan betere internationale afspraken, vluchtelingen en hun rechten en de nood aan bijkomende financiering (bijvoorbeeld door een financiële transactietaks) kwamen aan bod.

Op dat ogenblik was het niet meer heel duidelijk of hij het over de wereld of over Centraal-Afrika had, of over een beetje van beide.

De pers stelde vragen over Syrië, Congo en de bilaterale vergadering die Reynders zou hebben met de delegatie van Trinidad en Tobago. De Millenniumdoelen waren al achter de einder verdwenen.

De vraag kwam te vroeg

Ik vroeg dan maar zelf aan minister Labille wat hij vond van de slottekst van het speciaal evenement over de Millenniumdoelen van 25 september. Iedereen hier weet immers dat de eindtekst van dat evenement al vastligt en dat er in de komende dagen aan de moeizaam onderhandelde tekst niets meer zal veranderen.

Vond hij het niet erg dat belangrijke aandachtspunten van België, zoals ongelijkheid, sociale bescherming, of waardig werk er niet in voorkomen?

De vraag kwam duidelijk te vroeg. De minister keek naar zijn raadgevers, herhaalde dat België een ronde tafel over werk, ongelijkheid en sociale bescherming organiseert samen met de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO), en kondigde aan dat hij zijn mening zal geven na het MDG-evenement.

Minister Reynders sprong nog even in de bres en stelde dat er nog veel werk aan de winkel is in het komend jaar. Daar zijn wij het alvast over eens.

Bezige Bijen

Hoewel het zware voorbereidende werk vooral gebeurde door de mensen van de permanente missie hier in New York, en door de woordvoerders-speechschrijvers van de verschillende kabinetten kan je niet zeggen dat de Belgische delegatie het rustig aan doet. 

Naast de drie ministers zijn hier ook directeurs van administraties, zoals Peter Moors (directeur-generaal Ontwikkeling in de FOD Buitenlandse Zaken, Ontwikkelingssamenwerking en Buitenlandse Handel). 

Er is een Vlaamse delegatie en als vreemde eend in de bijt is er nog Armand De Decker (MR), ooit minister van Ontwikkelingssamenwerking, nu minister van Staat. Ten slotte zitten er in de officiële delegatie ook nog vertegenwoordigers van de Jeugdraad. Een andere Belg die hier overigens optreedt, zij het met een Europese pet, is Herman Van Rompuy.

Het weekrooster van de ministers zit behoorlijk vol. Vergaderingen rond regio’s, bilaterale contacten (bijvoorbeeld metTony Blair). Acte de présence geven op de receptie voor regeringsleiders, het dagevenement rond mensen met een beperking, speechen op het High Level Panel over stroperij en illegale handel in wild, enz.

Wij kijken toch vooral uit naar wat minister Labille gaat zeggen op het special event rond innoverende financiering (met o.a. de financiële transactietaks), en naar de speech van Di Rupo donderdag. We hopen dat hij daar wat opvalt. Al is dat niet makkelijk in een ellenlange rij speeches die uiteindelijk allemaal min of meer over hetzelfde gaan.

Als hij met evenveel overtuiging als bij de NGO-actie vorige vrijdag in het parlement spreekt over ongelijkheid, seksuele en reproductieve rechten, waardig werk, een universeel kader en de nood aan bijkomende financiering kunnen we al een beetje tevreden zijn.

Maar natuurlijk, de daad hoort bij het woord. Het zal pas geloofwaardig zijn als het eigen huis wat op orde is. Met meer ontwikkelingssamenwerking, een doorbraak in de klimaatfinanciering vanuit België, het verder actief verdedigen van de financiële transactietaks in de EU, en het opruimen van de resten van belastingparadijs België. Om maar enkele van de moeilijke ‘werven’ te noemen.

Het voorlopig eindresultaat is al bekend

Je had uit het voorgaande al begrepen dat er in de komende dagen niet meer over de eindtekst van de topvergadering over de Millenniumdoelen en het Post-2015-kader wordt onderhandeld. Er is een akkoord over de tekst. We pluizen in een volgend bericht voor u uit wat daarin staat. En ontbreekt …

Rudy De Meyer

Rudy De Meyer is adjunct-directeur van 11.11.11, de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging. Hij volgt deze week in New York de speciale VN-top over de millenniumdoelstellingen in de marge van de Algemene Vergadering van de VN.

(New York, maandag 23 september 2013)