“Het is nog niet te laat”

De reuzenwekker die door de samenwerkende organisaties het parlementsgebouw werd binnengedragen, staat op vijf voor twaalf. Dertien jaar na de ondertekening van de VN-Millenniumverklaring is er immers nog een hoop werk voor de boeg.

Bogdan Vanden Berghe, directeur van koepelorganisatie 11.11.11, roept Di Rupo en Labille op de zeilen bij te zetten. “Het is nog niet te laat”, stelt hij.

Vanden Berghe noemt het in zijn inleidende toespraak gunstig dat er in het geval van enkele doelstellingen serieuze vooruitgang is geboekt, zoals de halvering van de armoede. Wat betreft sommige andere doelstellingen zijn wij echter nog zeer ver van huis: dagelijks sterven er bijvoorbeeld nog altijd 770 vrouwen tijdens de bevalling.

Een ambitieus kader voor na 2015

Volgens Vanden Berghe is de VN-vergadering over de Millenniumdoelstellingen in New York op 25 september een cruciaal moment. “De regering moet zich hier uitspreken voor een ambitieus kader voor na 2015.”

Nadat Vanden Berghe de reuzenwekker heeft laten rinkelen, erkent Di Rupo dat België moet anticiperen op een dergelijk kader. Volgens de eerste minister dient dit kader universeel te zijn en rekening te houden met de drie dimensies van duurzame ontwikkeling (ecologisch, economisch en sociaal).

Minister Labille geeft in zijn reactie enige kritiek op de Millenniumdoelstellingen. “Een van de perverse effecten van de Millennium Development Goals is dat deze geen rekening houden met de ongelijkheid. De kloof tussen arm en rijk neemt toe.”

Stoppen met snoeien in ontwikkelingshulp

Na afloop van de actie is Vanden Berghe tevreden over het feit dat de minister een aantal ambitieuze plannen kenbaar heeft gemaakt voor de vaststelling van een kader voor na 2015. “Hij heeft bijvoorbeeld gezegd dat de financiële transactie taks (FTT) en de besteding van 0,7 procent van het bruto nationaal product aan ontwikkelingshulp belangrijke bezorgdheden blijven”, aldus Vanden Berghe.

“Maar we hebben natuurlijk ook nog de komende twee jaar, waarin er ook nog heel wat concrete arrangementen genomen kunnen worden. Bijvoorbeeld met betrekking tot het budget: dat moet er echt nu wel komen.”

Als het gaat om het voorbeeld dat België volgende week bij de VN moet geven, stelt Vanden Berghe dat de regering om te beginnen moet stoppen met het snoeien in ontwikkelingssamenwerking.

“In 2010 hebben wij nog schouderklopjes gekregen van Ban Ki-moon omdat we ondanks de crisis het budget lieten stijgen. Maar in 2011 heeft men dit losgelaten en is het budget serieus gedaald. Dat moet worden omgekeerd.”

Ook wat betreft de strijd tegen de klimaatverandering moet België wat Vanden Berghe betreft een tandje bijsteken. “De ontwikkelingslanden zien vandaag al de gevolgen van de klimaatopwarming en hebben middelen nodig om zich aan te passen aan die verandering.”

“Ook hebben zij middelen nodig om zich op een andere manier te ontwikkelen. Want als iedereen evenveel gaat uitstoten als wij in het Westen wordt die klimaatverandering alleen maar erger.”

“Het positieve punt is dat België bij de Tobin-taks (nvdr: de financiële transactie taks) altijd wel een voortrekkersrol heeft gespeeld. We vragen België om dat te blijven doen.”

Millenniumdoelstellingen als absoluut minimum

Vanden Berghe kan zich enigszins verplaatsen in de kritiek van Labille op de Millenniumdoelstellingen. “Ontwikkelingsorganisaties zijn van het begin af aan kritisch geweest over de doelstellingen.”

“Ik heb ook gezegd dat de doelen een absoluut minimum zijn. Zo is het halveren van de armoede eigenlijk wat ons betreft niet ambitieus genoeg.”

“Bovendien bevatten de eerste zeven doelstellingen zeer bindende indicatoren voor de ontwikkelingslanden. De achtste doelstelling (nvdr: het ontwikkelen van een wereldwijde samenwerking voor ontwikkeling, waarbij de verantwoordelijkheid ligt bij de rijke landen) is een doelstelling die gehaald moet worden door de westerse landen, maar deze is juist zeer vrijblijvend.”

“Dat vinden wij eigenlijk pervers. Daarom moeten in het nieuwe kader voor na 2015 de doelstellingen die het Westen opgelegd krijgt ook bindend worden.”

“Als dat gebeurt denk ik ook dat het probleem van de ongelijkheid voor een groot deel wordt aangepakt”, stelt Vanden Berghe. “Deze ongelijkheid wordt immers vooral veroorzaakt door maatregelen die hier genomen worden.”

“Denk bijvoorbeeld aan het klimaat. Wij vervuilen en zij betalen de prijs. De financiële crisis is hier veroorzaakt en zij betalen de prijs.”

Noord-Zuidorganisaties blijven druk zetten

Vanden Berghe stelt dat de samenwerkende organisaties ook de laatste twee jaar voor de deadline de moed erin zullen houden.

“In Gent hebben wij in september 2010 (nvdr: tijdens de Wachtnacht) meer dan 15.000 mensen op straat gebracht. We weten ook dat een groot deel van de bevolking echt wel wil dat die VN-doelstellingen worden gehaald.”

“Ook hebben we gezien dat door het werk dat er is verricht vooruitgang is ontstaan. We blijven dus gewoon druk zetten.”

Na 2015 moet er wat 11.11.11 betreft een bindend kader komen dat uitgaat van het recht op ontwikkeling.

“Het mag ook gerust wat uitgebreider dan die acht doelstellingen. Als er bijvoorbeeld een doelstelling in komt met betrekking tot de ongelijkheid zullen wij dit toejuichen, want dat is inderdaad een gigantisch probleem.”

“Maar het belangrijkste is dat de discussie die nu plaatsvindt over het kader na 2015 niet gebruikt wordt als een excuus om de laatste twee jaar nog minder te doen”, aldus Vanden Berghe.