Picknick protest gaat verder
Pic Nic the Streets -

Picknick protest gaat verder

maandag 16 september 2013 00:16
Spread the love

Sinds 2 jaar voert Pic Nic The Streets actie voor een autovrij Beursplein in Brussel centrum. Op zondag 15 september werd voor het eerst Pic Nic More Streets georganiseerd. Want het Beursplein is maar één plek waar auto’s overheersen. De roep naar meer publieke, autovrije ruimte echoot over steeds meer Brusselse pleinen, en vond vandaag gehoor op het Ferdinand Cocqplein en aan de Ninoofsepoort.

Door de wind gestuwde barbecuerook verdampt boven de hoofden van de op straat spelende voetballertjes. Een 20-koppige fanfare zet een lied in, terwijl om de hoek een geverfd bloemenperk vorm krijgt op de muur van een grijze loods.  Op de Ninoofsesteenweg zitten ongeveer 400 keuvelende mensen op lakentjes te eten.

Geen alledaags zicht aan de Ninoofsepoort in Molenbeek. Voor wie de plek niet kent: een onoverzichtelijke samenloop van wegen en tramsporen naast enkele grauwe verlaten gebouwen en een klein, aftands parkje aan het kanaal Brussel-Charleroi.  Vandaag de plaats voor Pic Nic More Streets: zachte burgerlijke ongehoorzaamheid, in teken van de zachte weggebruiker. Een straatbezetting met twee eisen: een Ninoofsepoort met meer publieke ruimte en minder autoverkeer.

Actievoerder Stijn Beeckman: “Er bestaan plannen, al lang. Maar mijn kinderen gaan hier vlakbij naar school. Dan kùn je niet nog eens 10 jaar wachten. Want het gebrek aan publieke ruimte en de vele auto’s beïnvloeden ook hun gezondheid en speelmogelijkheden.”  Beeckman ziet open ruimte niet als postmoderne weelde, maar als noodzaak voor een stadsgewest met de jongste bevolking van België.  

Auto is koning

Klinkt logisch? In het hoofdstedelijk gewest ligt het toch moeilijk. De erfenis van 50 jaar mobiliteitsbeleid is moeilijk uit te wissen. De auto symboliseerde ooit de democratisering van de technische vooruitgang. Brussel werd omgewoeld in het teken van de heersende autocultuur. 

Een voorbeeld daarvan is parking 58 (gebouwd naar aanleiding van Expo ’58): de 10 verdieping hoge autostalplaats verdiende een plek in het centrum van de stad. De recente suggesties om deze ‘box’ een nieuwe bestemming te geven als park, en de ‘jardins suspendus’ die het bovenste verdiep toegankelijk maakten voor het grote publiek, wijzen op een paradigma shift… Maar volgt het bestuur?

In De Standaard van 15 juni 2013 zet politiek filosoof Benjamin Barber de ideologie van publieke ruimtes en stedelijke democratie in contrast met de ideologie die het individualisme en eigendom verheerlijken. Mogelijks woedt een dergelijke ideeënstrijd momenteel in Brussel.

Gezocht: leiderschap

David Leyssens, officieuze woordvoerder van Pic Nic Ninoofsepoort lijkt dat de bevestigen: “Na de gemeenteraadsverkiezingen zagen we hoe nieuwe coalitiepartners andere dogma’s met zich meebrachten, vaak in het voordeel van de auto. Het gemeentebestuur talmde of kwam terug op vorige beslissingen. Behalve in Molenbeek gebeurde dat bijvoorbeeld ook in Anderlecht en Brussel-stad.” Allesbehalve volle gas vooruit.

Leyssens: “Bovendien heerst een groot gebrek aan leiderschap: in het dossier van de Ninoofsepoort verwijst het Molenbeekse stadsbestuur naar de gewestregering,  die op zijn beurt Beliris aanwijst als verantwoordelijke”.

Beliris is een samenwerkingsorgaan van het Brussels Gewest en de federale regering. Op deze manier vloeit federaal geld naar Brussel. Maar er geen duidelijke voogdijminister. Dus: blame Beliris en was de eigen handen in onschuld. Daardoor roesten maatreglen vast in het bureaucratische radarwerk. 

Pic Nic The Streets

Vele Brusselaars zijn het getalm al lang beu. Beeckman: “Met vrienden, kennissen en andere ouders spraken we al lang over de problemen. Samen ergerden we ons ook aan het politieke getalm.” Wat was er dan nodig om tot actie over te gaan? Een opiniestuk, zo blijkt.

Mei 2012: 5 maanden voor de gemeenteraadsverkiezingen, de zomer staat voor de deur. Philippe Van Parijs, filosoof en Brusselaar, beschrijft zijn woede in Brussel Deze Week: woede voor de manier waarop Brussel met openbare ruimte omgaat. Nu blijkt dat economische groei haar grenzen heeft, ziet hij kwaliteitsvolle openbare ruimte niet als luxe.

Het is veel meer dan een kortstondige gril. We moeten onze kinderen en kleinkinderen kunnen zeggen: “Jullie zullen minder moeten consumeren dan wij, en toch zullen jullie een beter leven hebben dan wij.” Om dit geloofwaardig te maken is een ingrijpende heraanleg van de openbare ruimte in onze steden onontbeerlijk.’ schrijft hij.

Zijn oproep tot Pic Nic The Streets krijgt gehoor: op 10 juni 2012 komen 2500 mensen picknicken voor de beurs.

Een nieuw sociale beweging

Sophie Boucquey was er bij van de start: “Na het opiniestuk richtten we de gesloten facebookgroep ‘Avenue picknic laan’ op. In één dag kregen we meer dan 500 aanmeldingen. Het succes was overweldigend.” Ook voor de vriendengroepen van Leyssens en Beeckman betekent de stem van een autoriteit het startshot om de handen uit de mouwen de steken. Bestaande bewegingen springen mee op de kar.

Er volgen nog verschillende picknicks. Freddy Thielemans, burgemeester van Brussel-stad, beslist het Beursplein elke zondag autovrij te houden. Ook andere politici, Frans- en Nederlandstalig, tonen zich graag picknicksympathisant. In een filmpje op De Wereld Morgen reageert Van Parijs: “niets beter voor een goed idee dan gerecupereerd te worden”. Volgens vele actievoerders blijft het echter bij retoriek.

Gedragen door lokale groepen, die deel uitmaken van een bredere, veranderlijke beweging, breidt het actieterrein daarom uit. Vandaag vond tegelijk een picknick plaats op het Fernand Cocqplein in Elsene. En er komen er nog. “We wachten niet af tot er grote infrastructuurwerken komen. Kleine, goedkope maatregelen kunnen direct ingang vinden. Het verkeer wordt vandaag omgeleid, dat werkt perfect, waarom kan dit niet permanent?” aldus Leyssens.

Ondertussen wil de burgerbeweging nog meer –al dan niet georganiseerde- groepen betrekken, opdat de volgende picknicks nog meer talen en kleuren aantrekken.

7 uur na de start van picknick ligt de Ninoofsepoort er weer even ongezellig bij als altijd. Auto’s razen voorbij alsof er nooit een picknick was. Of toch, om de hoek in de Nijverheidskaai staat de loods als stille getuige. Wordt de beschilderde muur binnenkort vervangen door echte bloemen?

(opiniestuk: http://www.brusselnieuws.be/artikel/onleefbare-stad-philippe-van-parijs-roept-op-ongehoorzaamheid

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!