Pieter De Crem: “Liefst met VN-resolutie”

België wil een “betrouwbare partner” zijn op het internationale toneel, maar dringt aan op een zo breed mogelijk draagvlak voor een eventuele interventie in Syrië, liefst met een VN-resolutie. Dat zei minister van Defensie Pieter De Crem vandaag na afloop van het federale kernkabinet.

Liefst met een VN-resolutie? Wiens “betrouwbare partner” wil Pieter De crem zijn? De NAVO? De VS? De VN? Hij moet toch ook weten dat een agressie tegen Syrië enkel mogelijk is met een VN-resolutie? Zonder VN-resolutie is een aanval op Syrië volstrekt, maar dan ook volstrekt illegaal.

België en het Statuut van Rome

Sommige heren in de Wetstraat hebben een kort geheugen.

De ministerraad stemde op 12 juli 2013 in met de zeven amendementen bij het Statuut van Rome betreffende de misdaad van agressie, waarvoor het Internationaal Strafhof in Den Haag bevoegd is.

Amendement 2 last een nieuw artikel 8bis in dat het begrip ‘misdaad van agressie’ omschrijft als “het plannen, voorbereiden, in gang zetten of uitvoeren, … van een daad van agressie die door zijn aard, ernst en schaal een onmiskenbare schending vormt van het Handvest van de Verenigde Naties”. (§1). Het begrip “daad van agressie” wordt verder onder punt 2 omschreven als “het gebruik van wapengeweld door een Staat tegen de soevereiniteit, territoriale integriteit of politieke onafhankelijkheid van een andere Staat, of op enige andere wijze die onverenigbaar is met het Handvest van de Verenigde Naties”

De volledige tekst kan je onderaan dit artikel lezen.

Straffeloosheid en immuniteit worden opgeheven

Wanneer het Statuut van Rome tot oprichting van het Internationaal Strafhof werd onderhandeld, drongen sommige Westerse staten aan op een zevenjarig moratorium voor het “misdrijf agressie”, waarover het Strafhof rechtsmacht zou hebben, hetzij indien de agressie wordt gepleegd door een staat die partij is van het Strafhof of als de agressie gepleegd wordt op het grondgebied van een staat die partij is. Dit gaf oorlogsstokers de kans om verder te gaan met het plegen van agressieoorlogen, wat wel erg goed uitkwam voor de voormalige Britse premier Tony Blair, wiens land een staat is die partij is van het Statuut van Rome, maar die daarom immuniteit geniet en straffeloosheid geniet met betrekking tot zijn rol in de agressie tegen Irak in 2003, althans wat het Internationaal Strafhof betreft.

Maar die achterpoort is gesloten op 11 juni 2010, toen het misdrijf agressie in het Statuut van Rome werd ingevoegd als een van de misdrijven waarover het Internationaal Strafhof in Den Haag nu bevoegd is.

Terwijl noch Syrië noch de Verenigde Staten één van de 122 staten zijn die aangesloten zijn bij het Strafhof (zodat alleen een verwijzing door de VN-Veiligheidsraad het Strafhof rechtsmacht over hun burgers of over misdrijven op hun grondgebied kan geven) is België wél een staat die partij is van het Statuut van Rome en aldus onder de rechtsmacht valt van het Internationaal Strafhof in Den Haag.

Het ICC zit begrijpelijkerwijs verveeld met het lastige feit dat in meer dan een decennium van zijn bestaan alleen Afrikanen werden aangeklaagd.

Niets kan de geloofwaardigheid van het Strafhof in Den Haag meer opkrikken dan de aanklacht tegen een staatshoofd of de regering van een van de grote westerse mogendheden.

Niets kan de geloofwaardigheid van het Internationaal recht meer herstellen dan de idee te verspreiden dat zelfs de rijken en machtigen geen immuniteit en straffeloosheid genieten voor de regels van het internationaal recht. De stok achter de deur dus, waarvan men weet dat hij ook zal gebruikt worden indien nodig.

De aanvullingen in het Statuut van Rome creëren ook ernstige kansen om van deze planeet een meer vreedzame plaats te maken.

Parlementariërs zouden er goed aan doen om eerst de wetgeving ter zake onder de loep te nemen vooraleer ze onzinnige of dubieuze uitspraken doen over mogelijke agressies tegen soevereine staten.    

Wijzigingen van het Statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof betreffende het misdrijf agressie

• 2. De volgende tekst wordt ingevoegd na artikel 8 van het Statuut:

Artikel 8 bis Het misdrijf agressie

1. Voor de toepassing van dit Statuut wordt verstaan onder het „misdrijf agressie”: het plannen, voorbereiden, in gang zetten of uitvoeren, door een persoon die in de positie verkeert daadwerkelijk controle uit te oefenen over of leiding te geven aan het politieke of militaire optreden van een Staat, van een daad van agressie die door zijn aard, ernst en schaal een onmiskenbare schending vormt van het Handvest van de Verenigde Naties.

2. Voor de toepassing van het eerste lid wordt verstaan onder „daad van agressie”: het gebruik van wapengeweld door een Staat tegen de soevereiniteit, territoriale integriteit of politieke onafhankelijkheid van een andere Staat, of op enige andere wijze die onverenigbaar is met het Handvest van de Verenigde Naties. Elk van de volgende handelingen wordt, ongeacht of er een oorlogsverklaring is, in overeenstemming met resolutie 3314 (XXIX) van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties van 14 december 1974, als een daad van agressie aangemerkt:

a. de invasie of aanval door de strijdkrachten van een Staat van respectievelijk op het grondgebied van een andere Staat, of een militaire bezetting, ook als deze van tijdelijke aard is, die het gevolg is van deze invasie of aanval, of enige annexatie door middel van geweld van het grondgebied van een andere Staat of deel daarvan;

b. het bombarderen door de strijdkrachten van een Staat van het grondgebied van een andere Staat of het gebruik van enig wapen door een Staat tegen het grondgebied van een andere Staat;

c. de blokkade van de havens of kusten van een Staat door de strijdkrachten van een andere Staat;

d. een aanval door de strijdkrachten van een Staat op de land-, zee- of luchtstrijdkrachten of de zee- en luchtvloot van een andere Staat;

e. de inzet van strijdkrachten van een Staat die met instemming van de ontvangende Staat op het grondgebied van een andere Staat aanwezig zijn, in strijd met de voorwaarden vervat in de daarop betrekking hebbende overeenkomst of een verlenging van hun aanwezigheid op dit grondgebied na het verstrijken van de overeenkomst;

f. het optreden van een Staat waarbij wordt toegestaan dat zijn grondgebied, dat hij aan een andere Staat ter beschikking heeft gesteld, door die andere Staat wordt gebruikt om een daad van agressie te plegen tegen een derde Staat;

g. het sturen door of namens een Staat van gewapende bendes, groepen, ongeordende troepen of huurlingen, die met wapengeweld gepaard gaande handelingen plegen tegen een andere Staat die zo ernstig zijn dat zij gelijkstaan met de hierboven genoemde handelingen, of die daar in aanzienlijke mate bij betrokken zijn.