Snowden werd op 30 augustus in Berlijn geëerd voor het lekken van informatie over de manier waarop de Amerikaanse National Security Agency (NSA) het internet- en telefoonverkeer volgt. De organisatie prees Snowden voor het aan het licht brengen van “een massale en argeloze monitoring en opslag van communicatiegegevens, die niet geaccepteerd kan worden in democratische samenlevingen”.
Greenwald, aan wie Snowden informatie lekte, sprak het publiek tijdens de uitreiking toe via een videoconferentie vanuit Zuid-Amerika. Hij vond dat Snowden de prijs zonder twijfel verdiend heeft omdat hij heeft blootgelegd dat het wereldwijd onmogelijk is te communiceren via telefoon of internet zonder dat dit ergens wordt vastgelegd, geanalyseerd of afgetapt door de Amerikaanse regering.
Daarnaast heeft hij aangetoond dat de NSA bijna ongecontroleerd en zonder verantwoording af te leggen te werk gaat en dat hooggeplaatste politici in de regering van Obama herhaaldelijk het publiek misleid hebben rond privacykwesties.
Tijdens het eerste gesprek dat Greenwald met Snowden had in Hongkong vroeg hij de aspirant-klokkenluider of hij had nagedacht welke gevolgen het lekken van informatie over de NSA voor hem persoonlijk zou hebben. Snowden was zich goed bewust van de risico’s: hij somde een toekomstscenario op dat inmiddels uitgekomen is, waaronder zijn vervolging onder de Espionage Act.
De afwezigheid van Edward Snowden, die asiel heeft verkregen in Rusland, werd gesymboliseerd door een lege stoel. Internetactivist en journalist Jacob Appelbaum nam als plaatsvervanger de prijs in ontvangst en las een statement voor, waarin hij benadrukte dat regeringen verantwoordelijk gehouden moeten worden voor de beslissingen die ze nemen die het leven van burgers vormen: “Beslissingen over vrijheden en de rechten van individuen moeten in de openbaarheid genomen worden en niet in duisternis.”
Bij het maken van de keuze wie de tweejaarlijkse prijs verdient kijken de VDW en IALANA onder andere naar de mate waarin de onthulling van een klokkenluider het publieke belang dient en de risico’s die een klokkenluider neemt. Er wordt een prijsbedrag ter waarde van 3.000 euro aan de winnaar toegekend.
In 2011 ging de prijs naar de toen nog anonieme klokkenluider die verantwoordelijk was voor het lekken van de video ‘Collateral Murder’ aan WikiLeaks. Deze geruchtmakende video toonde hoe Irakese burgers op 12 juli 2007 opzettelijk werden beschoten vanuit een Amerikaanse Apache-helikopter.
Nadat de identiteit van Chelsea (voorheen Bradley) Manning, de klokkenluider in kwestie, openbaar werd, kenden VDW en IALANA haar het verschuldigde prijsgeld en een extra donatie toe. Het toegekende geldbedrag was bedoeld voor de verdediging van Manning gedurende haar strafproces.