Christophe,

ik zat gevangen achter mijn camera tussen het publiek, gij achter uw vragenlijstje op het podium.

De Parlatent op het Sfinksfestival, is een mooi initiatief: een klein podium waar de artiesten live voor een geïnteresseerd publiek over hun muziek, hun teksten, hun cultuur geinterviewd worden.

Gaby Amarantos, die in flyers van het festival wordt afgeschilderd als “wellicht dé ontdekking van Sfinks Mixed”. “De koningin van de Amazone, of de Beyoncé van Brazilië genoemd wordt. Een orkaan op het podium en dé stem van het Wereldbeker Voetballied voor Rio 2014!”

Mag ik er op wijzen dat de Fifa in 2014 niet enkel in Rio gaat voetballen maar ook in nog 11 andere steden van Brazilië. Er zal wellicht wat verwarring geweest zijn met de Olympische spelen van Rio 2016. Niet erg zo’n foutje, ik vind dat niet erg, “koningin van de Amazone” doet mij meer fronsen.

Zij is een ster van de techno-brega en Belém, haar stad, ligt inderdaad aan de Amazone, maar ik heb te veel respect voor de stilte van de Amazone-rivier om die met de met schreeuwerige dansmuziek te associëren. Techno-brega, ik moet het u niet uitleggen maar voor wie over onze schouder meeleest moet het wel verduidelijkt worden dat het de hedendaagse ‘sound’ van de favela’s, de Braziliaanse sloppenwijken, is. In het rijke scala van de Braziliaanse muziek staat die simpele rechtdoor-dansbeat onderaan het naar kwaliteit gerangschikte muzieklijstje. Tot daartoe. Niks mis als het de smaak van het volk is, wel behoorlijk fout voor wie de teksten begrijpt, ze passen in het rijtje reggae-ton, gangsterrap, sexistische hiphop enz…

De techno-brega teksten gaan over de slechte kant van de favela’s, drugs, alcohol en sex, sexistische macho-sex, met hoogtepunten van koffiezetten in een vrouwenslipje. Ik moest het effe kwijt, ik baal van dat lawaai.

Christophe, gij had goede vragen op papier staan voor die koningin van de Amazone. Het interview zou haar confronteren met de dualiteit van enerzijds, zich te profileren als stem van het arme volk dat de laatste maand massaal op straat komt om te protesteren tegen de excessieve corruptie rond de 12 witte olifanten – zo worden die 12 nieuwbouw- en gerenoveerde voetbalstadia daar genoemd – en anderzijds, het officiële, door Coca Cola betaalde, lied van de  Fifa Wereldbeker voetbal te zingen. Veel van het protesterende volk loopt met geImproviseerde spandoeken tegen de  “padrão FIFA” en al wie het geldverslindende monster-event gunstig gezind is, inclusief Dilma, de presidente. Weet ge dat bij de opening van de Confederatiecup van de fifa, in juni dit jaar, Dilma minutenlang uitgejouwd werd in het Maracana stadium van Rio de Janeiro. Gaby Amarantos gaat dus het Fifa-lied zingen en beweert zonder verpinken dat ze niemand gehoord heeft die negatief tegen haar zou zijn. Het volk houdt van haar en is fier omdat zij daar mag zingen zij ze. Gij hoorde dat niet, gij moest uw vraag aan de begeleidster van Gaby stellen in het Engels die ze dan, gefilterd, in het Portugees aan Gaby stelde, Gaby antwoordde aan haar begeleidster – zonder u als vraagsteller aan te kijken trouwens! – die het dan, opnieuw gefilterd, aan u in het Engels vertelde. De angeltjes waren verwijderd de nuances nog meer.

Ik zat te koken achter mijn camera, ik begreep elk woord waar gij als journalist zeker opgespongen zou zijn om tot een boeiend gesprek te komen en te zoeken of die keuze van de Fifa niet eenvoudigweg recuperatie is van die grote massa armen via hun Brega-koningin. Had gij letterlijk gehoord dat zij die Brega, een culturele beweging noemde dan had gij daar zeker op ingepikt om het over die domme schrale teksten te hebben en over het ontbreken van een sociale dimensie van die zogenoemde beweging. Brega heeft een functie, dat wel, Techno Brega dient om te dansen, de miserie weg te dansen, en te drinken, de miserie weg te drinken, een steentje crack helpt daar ook bij.

Techno Brega is invasief, schalt zo luid uit de luidsprekers dat voor wie in de periferie woont het meestal onmogelijk is om zelf naar muziek van eigen keuze te luisteren. Wie hier, onwetend over de context, met Gaby Amarantos staat te dansen zou er een soundscape moeten bij krijgen, geluiden uit de favela van jankende honden, brekend glas, gillende vrouwen, schreeuwende mannen, schreiende kinderen. “Ela tá beba, doida. Ela tá beba, doida. Ela tá beba, doida. Zij is zat en zot. Zij is zat en zot. Zij is zat en zot …

Christophe, ik heb met de camera in de hand na het interview een vraag gesteld aan Gaby Amarantos, mijn camera liep nog ik zal dat stukje video hier onverknipt posten en misschien nog wat fragmenten van haar optreden op Sfinks Mixed verknipt met dansende mensen. By the way, ze heeft hier géén techno brega programma gebracht, het was een flauw mengsel van wat makkelijk klinkende Braziliaanse covers tot en met een zeer slechte Euritmics-cover. Vandaag was een artiest weggevallen en Gaby Amarantos mocht nog eens spelen. Ik was van plan om, therapeutisch, de pannen van het dak te dansen tussen het feestende publiek maar besloot toch om hier in de perstent op afstand te luisteren terwijl ik u deze brief schrijf.

Straks nog die video afwerken. A day to remember. 

Abraço

John