Toen ik afgelopen week van De Standaard de vraag kreeg om als ‘nieuwe Belg’ iets te schrijven voor een reeks over de nieuwe koining, was mijn eerste reactie: wat heb ik als zogenaamde nieuwe Belg nu te vertellen over het koningshuis? Maar al snel maakte de vraag een heleboel associaties los  Waarom wordt er hier weer een onderscheid gemaakt tussen nieuw en oud? En misschien verschilt de mening van die nieuwe Belgen over het koningshuis wel helemaal niet van die van ‘oude Belgen’. Of kunnen zij meer over het koningshuis vertellen dan anekdotes over het kapsel van Paola of het trouwkleed van Mathilde? En wanneer wordt iemand die hier geboren en getogen is een oude Belg? Of misschien heeft mijn ‘nieuwheid’ nog wel een soort frisheid die oude Belgen missen?

De associaties maakten al gauw plaats voor een stroom herinneringen uit mijn jeugd. Als er iets was waar de eerste generatie Marokkanen meteen mee vertrouwd was, is het wel het instituut koningshuis. De meesten hebben een haat-liefde verhouding met het Marokkaans koningshuis. Bij mijn vader die als wees opgroeide onder het tirannieke haast feodale regime van koning Hassan II helde dat over naar haat. Op vakantie in Marokko reageerde hij bijna allergisch op de megagrote posters van koning Hassan II waar je moeilijk naast kon kijken. Fulmineren dat hij toen deed en telkens krompen de mensen rondom hem in elkaar van schrik. Want de muren hadden toen nog oren.

Vreemd genoeg had het Belgische koningshuis een heel ander effect op hem. Hij kon heel vertederd kijken als Boudewijn en Fabiola op tv wuivend een vliegtuig opstapten of ergens in een ver land zwarte kindjes de hand schudden. Was dat omdat het verschil met het Marokkaanse koningshuis zo immens was of omdat hij de welvaart in België toeschreef aan die goede koning? Ik heb het hem helaas nooit kunnen vragen.

De dag dat Boudewijn stierf herinner ik me als gisteren. Het was een hete zomeravond op vakantie in de Atlas. Twitter of Facebook waren er nog niet. Iemand in het dorp had het nieuws gehoord en kwam het ons melden. ‘Hé, jullie koning is overleden.’ Mijn pa was meteen vastgekluisterd aan zijn wereldontvanger om geen enkel detail te missen.

Ik vermoed dat het koningshuis mijn generatie ‘nieuwe Belgen’ even koud laat als andere landgenoten. Dat is nog zo’n punt waaruit blijkt dat de jonge generatie uit de migratie perfect geïntegreerd is: net als de oude Belgen hebben wij een gebrek aan een nationale identiteit. Ik wist niet eens dat je fier kon zijn op je land tot ik het meemaakte in Spanje, Engeland en Brazilië. Mensen die fier uit volle borst een nationaal lied zingen. Hoe mijn collega’s in Londen of Barcelona waar ik naar toe trok na mijn studies me steevast ‘the Belgian girl’ of ‘la Belga’ noemden. Nooit heb ik me meer Belg gevoeld dan toen ik in het buitenland woonde.

Filip, hebt u dat gevoel ook? Als u uw Spaanse of Nederlandse prinsenvrienden uit volle borst hun nationale en populaire drinkliederen ziet zingen? Voelt u zich ook alleen maar Belg als u in het buitenland bent? Als kind van Italiaans–Duitse ouders moet het soms verwarrend geweest zijn om op te groeien tussen twee culturen. Ik lees dat u in de VS en Groot-Brittannië ging studeren. Hoe was het om even los te komen van die druk van uw omgeving? Ik had dat nodig, het was een echte verademing. Even afstand nemen om in vogelperspectief naar mijn omgeving te kunnen kijken. Relativeren wat ze over jou zeggen of zouden kunnen zeggen. Weet u nu al wie u bent en wat u wil?

Deze opiniestuk verscheen eerder in De Standaard van 15 juli