‘The development of austerity as economic policy has been as effective in us bringing peace, prosperity, and crucial, a substained reduction of debt, as the Mongol Golden Horde was in furthering the development of Olympic dressage. It has instead brought us class politics, riots, political instability, more rather than less debt, assassination, and war.” Ik citeer in het Engels omdat het toch ook de voertaal in deze geglobaliseerde wereld is en bovenal de drager van de dominante bedrijfscultuur. In kort en bondig Nederlands luidt het: bezuinigen is een levensgevaarlijke dwaasheid! Het is een citaat uit het boek ‘Austerity. The History of a Dangerous Idea’ van Mark Blyth, professor internationale politieke economie aan de Brown-universiteit (USofA), uitgegeven door Oxford University Press. Geen gegoochel met cijfers, want daar kun je altijd je gelijk mee aantonen, ook al zit je er compleet naast. Neen, gewoon het nuchter resultaat van een indrukwekkend geschiedkundig onderzoek naar het economisch denken en dito praktijk.
Blyth geeft overigens grootmoedig toe dat hij er aanvankelijk helemaal naast zat, dat ook hij – zoals menig econoom en politicus – geloofde in de heilzame werking van bezuinigen en het wegwerken van begrotingstekorten. Maar er zijn nog altijd mensen die er nog altijd zo over denken. Olli Rehn bijvoorbeeld, de Europese commissaris voor Financiën die met opgestoken vingertje almaar met sancties dreigt als een lidstaat zijn begroting niet op orde stelt. Zijn recept: bezuinigen en structurele veranderingen, ten koste van alles. Hoewel. Ik pik een zinnetje uit het interview met Rehn in De Tijd (14 juni) dat blijkbaar iedereen over het hoofd heeft gezien. “Om de deadline te halen moest Parijs op een jaar tijd bijna 2 procent uit het bbp snijden.
Een dergelijke inspanning zou een negatieve impact hebben op de economische groei.” Ik herhaal: “Een dergelijke inspanning zou een negatieve impact hebben op de economische groei.” Zo hoor je het ook eens van een onverdachte bron! Ik heb dat gemekker over begrotingscijfers trouwens nooit goed begrepen. Economen met naam en faam hebben me altijd geleerd dat een begroting slechts een raming is. Weshalve ik ook nooit heb begrepen waarom er door politici en media weinig of geen aandacht wordt besteed aan de eindafrekening die ook jaarlijks ook moet worden goedgekeurd door het parlement. Of is dat in het kader van de door neoliberalen zo gepromote efficiënte (?) werking van de overheid misschien afgeschaft? Een begroting moet je dus niet zien als een ingewikkeld rekensommetje, maar als een inkijkoperatie van het beleid.
In die zin is zo’n begroting natuurlijk wel relevant. Betekenisvol is dus de verklaring vorige week van de Vlaams minister van Begroting Philippe Muyters, notoir N-VA’er, dat hij niet wil helpen om de begroting van de federale regering te saneren. Dat hij – en zijn partij – met andere woorden het licht op groen zet voor de regering-Di Rupo om dan maar meer belastingen te heffen. Dat je het tekort in de begroting niet moet laten oplopen, kan ik best begrijpen. Schulden maken kan immers nare gevolgen hebben, zoals sinds het uitbreken van de crisis in 2008 nog maar eens duidelijk is geworden. De hamvraag is natuurlijk: wie draait daar voor op? Mark Blyth: “Your unemployment will save the banks and in the process save the sovereigns who cannot save the banks themselves, and thus save the euro. We, the political classes of Europe, would like to thank you for your sacrifice.” Wij zijn allemaal hamburgers, de gemakkelijke hap.
