Zolang diversiteit in onze maatschappij als een uitzondering wordt beschouwd en belangrijke geledingen in onze maatschappij zoals media, literatuur, politiek, en heel wat kaderfuncties, gesloten blijven voor minderheden kan je van schrijvers en illustratoren van kinderboeken ook niet verwachten dat ze plots binnen een andere kader gaan werken.

Dat bewijst het debat vandaag ook nog maar eens. Niet alleen mis ik kleur in het panel maar sommigen in het panel kregen het middenklasse-koud als het echt concreet werd en de dominante denkkaders in vraag werden gesteld. Steeds terugkerende argumenten over de kwaliteit of die typische geïrriteerde zucht. Sommigen pleiten eerder voor herkenbare emotionele verhalen dan al dat gedoe over diversiteit. Ik denk dan zelf spontaan aan de bestseller ‘Not without my daughter’, herkenbare verhalen die passen in het dominante stereotiepe beeld van het problematische samenleven met de ander.

Maar zoals in het debat gezegd werd is er dringend een omslag in perceptie over ‘diversiteit’ nodig. Diversiteit moeten we niet
problematiseren maar als iets normaals bekijken en zelfs als een kans zien voor nieuwe originele verhalen zoals iemand aangaf. Die verhalen zijn er en wachten vol ongeduld om opgeschreven, gefilmd en verteld te worden.

En deze diverse verhalen moeten geloofwaardig overkomen zonder krampachtig te zijn waarbij Fatima per se muntthee moet zetten of Aminata tamtam moet spelen.

Schrijfster Mylo Freeman heeft het gat in de markt gevonden met haar boek over prinses Arabella en ze zegt zelf dat de vraag enorm is. Waar wachten we nog op? Die angst toch van de dominante gatekeeper dat de andere perse kwalitatief minder zou zijn. Get over it, zou ik zeggen en begin alvast met auteurs als Chika Unigwe, Rachida Lamrabet en Fikry El Azzouzi te omhelzen als onze Vlaamse schrijvers en niet als allo’s die zonder fouten kunnen schrijven.

En ja bij de kinderboeken zitten we met het kip of het ei verhaal. Wachten we tot de rest van de samenleving een weerspiegeling wordt van haar bevolking of moet de kinderboekensector een soort voortrekkersrol spelen?

Het is vijf voor twaalf als je het mij vraagt. We zitten nu al in de lagere scholen van de stad Antwerpen met vijftig procent leerlingen van een andere origine terwijl deze groep nog steeds als een uitzondering, een abnormaliteit beschouwd wordt.

En de cruciale vraag is: willen we iedereen aan boord hijsen en samen aan onze toekomst meebouwen? Als het antwoord positief is dan moeten we dringend in gang schieten. Deze sense of urgency zal er niet vanzelf komen, het moet vertaald worden in een doordacht lange termijn beleid. Ik hoorde vandaag over een aantal mooie projecten zoals De Boekenkaravaan, Voorleesprojecten en Sesam. Positief enerzijds maar het blijven projectjes in de marge die elk jaar moeten smeken om wat centjes, waar blijft een echt beleid?

Zoals in het debat is gezegd door actoren uit de sector. ‘Verschillen overstijgen kan pas als  je comfortabel kan omgaan met die verschillen.’ Daarom moet je volgens mij alvast prioritair de kinderen mengen in het onderwijs, diversiteit brengen in kinderliteratuur, kinderprogramma’s, schoolmateriaal en dergelijke meer om kinderen bewust te maken van de diversiteit rondom hen als een vanzelfsprekendheid.

En zowel ouders als voorlezers zijn volgens het uitgevoerde onderzoek van Sesam vragende partij voor diverse verhalen en illustraties.

En het is hier ook treffend gezegd door iemand in het panel. Kinderen leren via kinderboeken hoe het eraan toe gaat in de wereld en wie de goede en de slechterik is.

Ik volg Fikry die in zijn column pleit voor meer kruiden in de letteren. Ik wacht daarom met spanning af om mijn derde generatie
nichtjes en neven Aymen, Yousra en Nora voor te lezen uit bijvoorbeeld boeken als Mustafa en de beer, Waar is Desiree en de  Avonturen van Tiny in Borgerhout.
 

Deze tekst werd geschreven als commentaar op de studiedag over diversiteit en kinderboeken die vrijdag 14 juni op initiatief van Sesam plaatsvond in Antwerpen. Mijn rol was de namiddag volgen en op het einde mijn mening geven over wat er gezegd is die namiddag. Meer info over de studiedag en over Sesam vind je hier: http://www.sesamopenu.be/is-sneeuwwitje-op-ali-baba/