Het onontwarbare kluwen van het Syrische conflict (Illustratie: Mayur Panghaal)
Nieuws, Politiek, VS, Irak, Syrië, Barack Obama, George W. Bush, Saddam Hoessein, Opstand Syrië, Massavernietigingswapens, Analyse, Assad -

Syrië of hoe de media wéér het spel meespelen

Enkele jaren na het begin van de invasie van Irak kon het niet langer ontkend worden: de Iraakse massavernietigingswapens hadden nooit bestaan. Meer zelfs, het was een bewuste leugen. 10 jaar later herhaalt de geschiedenis zich, dit maal in Syrië.

vrijdag 14 juni 2013 15:30
Spread the love

We zijn erin geluisd

Jeremy Paxman is één van de topjournalisten van de BBC, een man met de reputatie om kritische vragen te stellen, maar die in werkelijkheid netjes binnen de lijnen kleurt. Hij stelde enkele jaren nadat de leugens over de Iraakse massavernietigingswapens niet langer konden ontkend worden dat hij en zijn collega’s er door de Britse en Amerikaanse regering ingeluisd waren (nvdr: hij zei ‘hoodwinked’, letterlijk ‘een kap over je hoofd krijgen’).

Niets is minder waar. De bewijzen dat het regime van Saddam Hoessein al jaren geen enkele capaciteit meer had om chemische en biologische wapens te produceren waren vrij beschikbaar voor elke journalist die wilde kijken. Dat moest je dan wel willen doen, maar het gebeurde niet. De informatie die zowat alle vredesbewegingen en alternatieve media wel hadden – zij werden genegeerd. 

‘Wij’ kunnen niet anders

De beslissing van de Amerikaanse regering, zonder twijfel weldra gevolgd door de vroegere kolonisatoren van Syrië, Frankrijk en Groot-Brittannië, is zo doorzichtig, dat je wel een inspanning moet doen om dat niet te zien. De titels liegen er niet om. De zogenaamde rode lijn van Obama werd overschreden. ‘Wij’ kunnen dus niet anders meer (wie die ‘wij’ zijn is op zich al een artikel waard). ‘Wij’ zijn moreel verplicht om tussenbeide te komen.

Zit er tussen die rebellen dan niet heel wat gespuis? Worden zij al niet bewapend door grote voorvechters van de democratie in Saoedi-Arabië, Bahrein en Qatar?  Hebben een aantal van die rebellengroepen zelf al niet heel wat gruwelijke misdaden op hun kerfstok? Geen paniek, ‘wij’ zullen enkel en alleen ‘gematigde’ rebellen steunen. Beeld je een vegetarische leeuw of een niet-prikkende wesp in.

“Als je liegt, maak er een grote leugen van en blijf ze herhalen, dan gaan de mensen ze wel geloven” -Joseph Goebbels, Duits minister van Propaganda, 1933-1945

Leugens, leugens, leugens

In 2003 waren alle rapporten van de VN-inspecteurs unaniem: Irak had reeds jaren geen enkele capaciteit meer om biologische of chemische wapens aan te maken. Het regime had de eisen van de VN-inspecteurs scrupuleus gevolgd, niet uit overtuiging maar omdat ze geen kant op kon. Hieronder volgt een lijst van uitspraken die allemaal voor waar werden aangenomen en die uiteindelijk allemaal leugens bleken te zijn.

“Van ons wordt gevraagd te aanvaarden dat Saddam heeft beslist die wapens te vernietigen. Ik stel dat zo een bewering tastbaar absurd is” (Tony Blair, 18 maart 2003).

“Eenvoudig gezegd, er is geen twijfel dat Saddam Hoessein nu massavernietigingswapens heeft” (Dick Cheney, Amerikaans vicepresident, 26 augustus 2002).

“Onze inlichtingendiensten schatten dat Saddam Hoessein de benodigdheden heeft om tot 500 ton sarin (gifgas), mosterdgas en VX zenuwgas te produceren” (President W. Bush, 28 januari 2003).

“We weten dat Saddam Hoessein vastberaden is om zijn massavernietigingswapens te behouden, vastberaden om er meer te maken” (Colin Powell, Amerikaans minister van buitenlandse zaken in zijn toespraak tot de VN-Veiligheidsraad van 5 februari 2003).

“Inlichtingen verzameld door onze en andere regeringen laat er geen twijfel over bestaan dat het regime in Irak door blijft gaan met het bezitten en verbergen van een aantal van de meest dodelijke wapens die ooit werden uitgevonden” (President W. Bush, toespraak tot de natie, 17 maart 2003).

“We weten waar ze zijn. Ze bevinden zich in het gebied rond (de Iraakse stad) Tikrit en Bagdad en daar ergens ten oosten, ten westen, ten zuiden, ten noorden van” (Donald Rumsfeld, Amerikaans minister van Defensie, 30 maart 2003).

“We leren steeds meer, nu we Iraakse wetenschappers en mensen in de Iraakse structuren ondervragen of er gesprekken mee hebben, dat hij (Saddam Hoessein) er enkele vernietigd heeft, misschien een paar verspreid heeft. We gaan die dus vinden” (President W. Bush, 24 april 2003).

Het duurt wat lang voor we ze vinden…

Op een bepaald ogenblik konden de media er niet naast kijken, die wapens werden maar niet gevonden. Saddam Hoessein was iedereen blijkbaar te slim af. Niet getreurd, blijven doorgaan…

“?Wij hebben nooit gedacht dat we in dat land zomaar over de massavernietigingswapens zouden struikelen” (Donald Rumsfeld, 4 mei 2003).

“Geef ons de tijd, met de aantallen gevangenen die we aan het ondervragen zijn, vertrouw ik erop dat we massavernietigingswapens gaan vinden” (Generaal Richard Meyers, opperbevelhebber van het Amerikaans leger, 26 mei 2003).

Twijfels? 

“Misschien hebben ze wel de tijd gehad om ze te vernietigen, daar heb ik geen antwoord op” (Donald Rumsfeld, 27 mei 2003).

“Om bureaucratische redenen geraakten we het over één ding eens: die massavernietigingswapens (als rechtvaardiging voor de invasie van Irak), omdat dat de enige reden was waar het over eens konden raken” (Paul Wolfowitz, Amerikaans viceminister van Defensie, 28 mei 2003).

Ironisch genoeg heeft Saddam Hoessein wel degelijk ooit massavernietigingswapens bezeten en ze effectief gebruikt. In 1988 zette hij gifgas in tegen het Iraaks-Koerdische dorp Halabja, waarbij duizenden doden vielen. De regering van Amerikaanse president Reagan (1981-1989) had toestemming gegeven aan Irak om daarvoor de benodigde materialen aan te kopen, wat het regime ook deed. 

Op het ogenblik van de feiten werd dat door de media hier in twijfel getrokken en werd met de vinger naar Iran gewezen. De Iran-Irak oorlog was nog volop bezig en in die oorlog was Saddam Hoessein toen nog ‘the good guy‘. Later, na de val van het regime werd net die misdaad opgerakeld om hem ter dood te veroordelen, terwijl er hier nauwelijks werd op gewezen dat het om een misdaad ging die hij had begaan met westerse steun.

Over naar het heden

Maar goed, dat was toen, onder de stoute regering van Republikein W. Bush. Nu gaat dat allemaal veel ernstiger. De media hebben hun lesje wel geleerd. Wat is er werkelijk gaande, blijkbaar heel wat.

Eerst en vooral is er een acuut probleem dat snel moet worden opgelost. Het Syrische leger blijkt het pleit te winnen. De rebellen verliezen voortdurend terrein. Het is dus de hoogste tijd om het tij te keren. Bovendien brengt deze situatie de rebellen in een te zwakke onderhandelingspositie.

Daarom moeten de vredesonderhandelingen – oorspronkelijk nog in gang gezet door de VS én Rusland- uitgesteld worden. Als het Westen die onderhandelingen nu zou laten doorgaan, dan komt er immers een oplossing op basis van de huidige machtsverhoudingen op het terrein, wat concreet betekent dat Assad aan de macht blijft over het grootste gedeelte van het land.

Assad populair dankzij deze oorlog

Het conflict heeft ondertussen geleid tot een andere absurditeit. Waar Assad het vroeger moest stellen met de steun van zijn eigen etnische minderheidsgroep om de Syrische politiestaat in stand te houden, kan hij nu rekenen op een veel bredere steun onder de Syrische bevolking.

Syrië onder Assad was niet bepaald een baken van vrijheid, maar het was geen theocratisch regime. De rebellen excelleren in de gebieden die ze controleren in gruweldaden tegen allen die niet hun fanatieke geloofslijn volgen.

Heel wat Syriërs geven dus de voorkeur aan de terugkeer van Assad. Bovendien zijn de Syriërs niet blind. Zij zien ook wel dat de wapens die Qatar, Bahrein en Saoedi-Arabië aan de rebellen leveren in feite gewoon westerse wapens zijn die door die landen in het vrije Westen werden aangekocht.

Om het allemaal nog duidelijker te maken, heeft Israël – het buurland dat sinds 1967 een deel van Syrië bezet – meerdere aanvallen uitgevoerd op Syrische doelwitten, wat de populariteit van Assad nog doet toenemen.

Onze dictaturen en de anderen

Het vrije Westen is er veel aan gelegen om zijn wil op te leggen aan regimes die niet in de pas lopen. Daar hebben de machtigen der aarde wat voor over, onder andere de afslachting van duizenden Syriërs. Het staat immers vast dat de verdere bewapening van de rebellen het conflict alleen maar zal rekken.

Toch blijft deze nieuwe oorlog zeer onpopulair bij de wereldbevolking, de bevolking van de westerse democratieën inbegrepen. Dat is deels te wijten aan de onduidelijke complexiteit van het conflict in Syrië, maar vooral aan de tanende geloofwaardigheid van de media zelf. Door nu zo kritiekloos de argumentatie van de rode lijn van Obama over te nemen, zal dat er niet op verbeteren.

Het cynisme viert hoogtij. Zonder twijfel zal, eenmaal Assad valt en er geen bewijzen worden gevonden van het gebruik van chemische wapens, worden overgeschakeld op de retoriek dat het eigenlijk om het omverwerpen van een dictatuur ging. Ook de nieuwe slachtingen die ongetwijfeld zullen volgen zullen dan als rechtvaardiging na de feiten worden gebruikt.

De media draaien perfect mee in het draaiboek voor een nieuwe oorlog tegen een weerloos volk. Zo wordt de Syrische bevolking gestraft voor het leven onder een dictatuur die het heeft aangedurfd zich ongehoorzaam op te stellen tegenover ons, de goede jongens.

Ondertussen stelt niemand zich de vraag wat Assad en zijn leger zou bezielen om op een kleine schaal gifgas in te gaan zetten en zo het Westen het excuus te geven waar het zit op te wachten, om eindelijk te kunnen doen wat het al zolang heeft aangekondigd. Dit is blijkbaar ook niet het gepaste ogenblik om het publiek er aan te herinneren dat in Irak massaal bommen met verarmd uranium werden geworpen en in buurland Israël fosforbommen werden ingezet tegen de Palestijnse bevolking.

De boodschap is duidelijk. Alle dictators ter wereld, doe wat je wil, zolang je onze belangen maar dient. Doe je dat niet, dan – en pas dan – ben je een dictator die door ons moet afgezet worden. Ondertussen kunnen de regimes in Saoedi-Arabië, Oezbekistan, Gabon (ik vergeet er nog wel een paar) op hun beide oren slapen. 

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!