In het debat over de hervorming van het secundair onderwijs schoot de christelijke onderwijscentrale (COC) het voorstel van minister Smet af, tot wanhoop van de CD&V en groot jolijt van de N-VA. Eén ding kan je die centrale moeilijk verwijten, dat ze het slaafje is van de CD&V. Op zich een goede zaak, maar het is dan ook het enige goede aan hun optreden. Voor de rest getuigt hun tussenkomst in het debat aan grenzeloze naïviteit, pijnlijk gebrek aan maatschappelijke visie en hardnekkige benepenheid.

En ja, de vakbonden werden niet betrokken in de besluitvorming en het dossier werd door de minister klungelachtig aangepakt. En ja, de voorstellen gaan niet ver genoeg en er schuilt het gevaar dat de oude tussenschotten zullen vervangen worden door nieuwe. En ja, er staat (nog) niets in over het personeel. Maar wat dan nog?

Een op zeven van onze jongeren studeert af zonder diploma en een op drie heeft één of meerdere jaren achterstand op het einde van de rit. Dat is ethisch gesproken ontoelaatbaar. Het creëren van een maatschappelijke onderlaag brengt ook een aanzienlijke maatschappelijke kost met zich mee in de vorm van werkloosheid, lagere productiviteit en risicogedrag bij diegenen die uit de boot vallen.

Bovendien veroorzaakt dit systeem een hele reeks knelpuntberoepen en verzwakt het de basis voor R&D. Een goede prestatie op dat vlak is nochtans cruciaal om economisch tot de wereldtop te blijven behoren. In die zin, is het bereikte akkoord een stap in de goede richting en het ondersteunen waard, ook al zijn er heel wat zaken die moeten uitgeklaard worden.

De leiding van COC beweert dat er geen draagvlak is bij de leerkrachten. Dat is een flauw argument. Voor vernieuwing of verandering is er bijna nooit vanzelf een draagvlak. Verandering botst bijna altijd spontaan op weerstand. Angst voor het nieuwe, weet je wel. Zo een draagvlak moet je m.a.w. creëren. Dat doe je door mensen te informeren, door ze de voordelen of het maatschappelijk nut te laten inzien, door met de betrokkenen in discussie te gaan en hun weerstanden weg te nemen, enz.

Dat is precies wat COC heeft nagelaten om te doen. De hervormingsvoorstellen hebben nooit kunnen rekenen op enig enthousiasme bij de leiding van de centrale. Dat is jammer. Vakbonden hebben naast het verdedigen van de directe belangen van het personeel ook een gewichtige maatschappelijke taak. Historisch hebben de vakbonden een beslissende rol gespeeld in de ontvoogding van de gewone mensen en de verbetering van het lot van de onderkant van de maatschappij. COC verzaakt hier aan die maatschappelijke functie.

Meer nog, ze versterkte met haar onbezonnen optreden willens nillens conservatieve krachten. Ze gaf munitie aan een partij die uit is op de verzwakking en uiteindelijk uitschakeling van de vakbonden. Van een owngoal gesproken.

In deze tijden van besparing, verrechtsing en populisme, is een stevige en strijdbare vakbond meer dan ooit belangrijk. Maar een ploeg versterken doe je niet door owngoals te scoren.

Marc Vandepitte is hoofddélégué voor COC van een technische school