Het mediacircus op de Gentse gemeenteraad over het hoofddoekendebat. Wat opvalt in de statige Gentse raadszaal van de democratie is dat er vooral weinig naar mekaar wordt geluisterd. Het gespeech voor de galerij : men voert zijn nummer op voor lens, pen en papier. Edvard Munch’s angstschreeuw voor (al dan niet religieuze) onderdrukking wordt dagenlang uitgeschreeuwd in de verzameld verontruste media door de Siegfrieden, de Verhofstadten (broer van), de Tessa’s en andere Vermeerschen.

Slogans laten weinig ruimte voor nuance. Zoals voor de zoon van de Gentse Sikh die op school tulband en lang haar moest inleveren. Of de vrouw die gevraagd werd haar ketting met hangertje, aandenken aan haar overleden echtgenoot, niet langer te dragen omdat het de vorm van een kruisje had (1).

Dit gebrek aan nuance bij de media verwondert ook politicoloog Dave Sinardet op 2 juni in De Morgen (2) als hij het heeft over de Kamerstemming die de uitbreiding van de GAS-boetes goedkeurde. Er heerst (in tegenstelling tot publieke opinie of politici) bij de opiniemakers volgens hem een aanzienlijk grote concencusgedachte die er bijgevolg aanzien wordt als een ‘neutraal’. standpunt. Afwijkende meningen worden beschouwd als ‘ideologisch’.

Hij haalt het voorbeeld aan van Paul De Grauwe die in De Zevende Dag een “PS-econoom” etiket kreeg omdat hij als een van de enigen in Vlaanderen (wat meteen veel zegt over de tenoren die in de media worden opgevoerd) het besparingsbeleid van de Europese Commissie hekelde. Ander voorbeeld : de enkelingen die intertijd werden gebrandmerkt als verraders van de Vlaamse zaak omdat zij in volle BHV hysterie kritische noten durfden te plaatsen.

Dezelfde slogantaal die Bart De Wever doet beloven zich op de sporen te leggen als het over de afschaffing van het Algemeen Secundair Onderwijs gaat. De uitspraak zal onderwijsexpert Georges Monard wel een acute aanval van diarree bezorgd hebben, maar Bart weet als geen ander dat leiderschap en stoere taal van hem verwacht wordt. Ook al is die afschaffing van het ASO bij het overleg in de Vlaamse Regering helemaal niet aan de orde.

Deze ‘neutrale’ media jagen ook heel wat van hun kijkers/lezers in de gordijnen als het gaat over pakweg stakingen, belastingdruk, werkloosheidsuitkering of langer werken. Standpunten van vakbonden zijn bijgevolg ideologisch : gekleurd, vooringenomen, en op de keper beschouwd schadelijk voor het ‘neutrale’ algemeen belang.

Het zegt veel over de neo-liberale saus waarmee onze samenleving in het algemeen, en onze media in het bijzonder, zijn overgoten. Een decennialang ingelepelde doctrine die zelfs met een klimaatcrisis voor de deur, en een financiëel-economische in de maag gespiest, nauwelijks uit te roeien is. De groeiende invloed van belangen- en lobbygroepen (3). Een toenemende commercialisering die geen stap in de goede richting blijkt voor gezondheidszorg, onderwijs en cultuur, voor werk of democratie.

En vooral zegt het veel over de belangengroepen die media wereldwijd in handen houden (4). Naast de Brood en Spelen functie hebben media ook een rol te spelen als opiniemaker. Anders gezegd : media als instrument voor het in stand houden van armoede, oorlog en onrecht (5). Altijd handig, vooral in tijden van crisis en onzekerheid.

Bijgevolg valt het velen makkelijk de vinger op de pols te leggen als het over elders gaat (6), moeilijker echter om zichzelf in vraag te stellen. De balk in eigen oog dus, of ook de hypocrisie (7).

Het valt op bij de berichtgeving over Syrië. Een bijdrage van VRT journalist Jens Franssen over chemische wapens wordt door de eigen VRT website betiteld als tegendraads (8). Had enige dagen daarvoor zijn collega Rudy Vranckx van de oppositie immers geen bewijzen gekregen van gebruik van deze wapens door het Assad regime ? Er was toen alleszins zeer uitgebreid over bericht op onze openbare (lees dus neutraal, en voor sommigen bijgevolg ook waarheidsgetrouw) omroep.

Eenzijdigheid over de ganse lijn wat betreft de Midden-Oosten berichtgeving. Over de realiteit in de regio na twee jaar Arabische revolutie (9). Over de nucleaire dreiging van Iran en de volksprotesten in Irak. Over de militaire acties van Israël en die van Hezbollah in Libanon. Over de evolutie in denken en doen van de bevolking, over haar sociale strijd.

Sociale strijd is een dimensie die volop internationaal woedt. Met vallen en opstaan, met ontgoocheling en vooruitgang. Waar sociale media meestal meer bijdrage leveren dan de vaak ingekapselde, reguliere media.

Dat is ook de dimensie die ons allen, over landen en continenten, verbindt. De strijd en het verzet. Arabische Lente, Indignados en Occupy, de 99 %. Zoals Thomas Decreus het formuleert : het constante verzet van de machtelozen tegen de machthebbers (10).

(1) Uit de opinie van Omar en Benmammar op 29 mei op DWM.

(2) Opinie : Hoe het debat over de GAS-boetes keerde.

(3) De lobbygroepen waar het Shumannplein vol van loopt. Eén mens vraagt het zich af : hoe het mogelijk is geweest, een miskleun zoals de Fyra ? Wat, na de nieuwe koning, de oranjegekte in dit dossier zal zijn. En of de media er ook zo vol zullen van staan.

(4) DWM (vandaag) : Spanje, de financiële overname van ‘onze’ kranten.

(5) Het schrijnend voorbeeld in MO juni 2013 dat Ivo Flachet, advocaat bij het PROGRESS Lawyers Network Brussel, geeft in zijn opinie als hij het heeft over de hervorminng die Minister van Justitie Turtelboom doorvoert in de pro Deo-bijstand. Het onrecht wordt zeer duidelijk gemaakt : “het contrast met de aanpak van het diamantbedrijf Omega Diamond, verdacht van drie miljard euro fraude, kan moeilijk groter. Het bedrijf gooit het op een akkoord ‘in der minne’ met de Bijzondere Belastinginspectie en betalen uiteindelijk maar … 150 miljoen euro. Omega Diamond kan zich een legertje advocaten permitteren. Met die drie miljard euro zou de regering het budget voor het pro Deo-systeem kunnen verdubbelen … 42 jaar lang !”

(6) De meewarige reportage over de nieuwe Noord-Koreaanse leider bij wijze van voorbeeld, of zelfs de jammere evoluties in het Italië van Berlusconi.

(7) Zie ter illustratie de bijdrage vandaag op deze site van Vrede vzw en Bart Staes over de EU-subsidies voor militaire uitgaven in Israël.

(8) Analyse van 29 mei : het mysterie van de chemische wapens.

(9) Interessant : Het Midden-Oosten. The times they are a-changin (redactie Sami Zemni).

(10) Het boek van T. Decreus : Een paradijs waait uit de storm (EPO).