Volgens de gegevens van de Europese Commissie werd voor 943 miljoen euro aan onderzoeksgelden toegezegd aan Israëlische ‘legale entiteiten’ voor hun participatie aan Europese onderzoeksprojecten tussen 2000 en 2013. Het merendeel van de Europese subsidies (ongeveer 600 miljoen euro) wordt betaald uit Europese wetenschapsprogramma’s van het huidige ‘FP7 Programma voor Onderzoek en Technologie’, dat eind dit jaar afloopt.
Sinds de lancering van de specifieke component ‘veiligheidsonderzoek’ binnen FP7, vloeit de EU-financiering rechtstreeks naar Israëls defensie- en nationale veiligheidssectoren ter waarde van 26 miljoen euro in 49 projecten. Onder de 23 Israëlische bedrijven die participeren aan één of meerdere Europese veiligheidsonderzoeksprojecten, zijn er vijf wapenbedrijven: Israeli Airocraft Industries (IAI), Elbit Systems, Elbit Security Systems, Aeronautics Defence Systems en Opgal Optronics Industries. Er bestaan tientallen door de EU gesponsorde projecten rond onbemande vliegtuigen (‘drones’).
Eerder onderzoek leerde dat IAI, het grootste Israëlische wapenbedrijf en één van de wereldmarktleiders op het gebied van drones, minstens 69 onderzoeksbudgetten binnenhaalde sinds Israël de Europese onderzoeksruimte vervoegde. Het Israëlische Verint Systems, een van de grootste beveiligingsbedrijven ter wereld, leidt inmiddels een project om ‘de totale beveiliging van luchthavens’ te exporteren naar Europa. Het consortium Verint Systems omvat ‘Elbit Systems’, een ander gigantisch defensiebedrijf dat de Israëlische apartheidsmuur hielp bouwen en die momenteel onderhoudt.
Bart Staes ondersteunt de eis van Vrede vzw, intal en Vredesactie naar beperkende ‘ethische criteria’ in het komende EU-Kaderprogramma voor Onderzoek en Technologie, Horizon 2020, dat in 2014 in werking treedt. Deze criteria moeten voorkomen dat er nog langer Europees onderzoeksgeld vloeit naar entiteiten, die door hun aard, plaats van oprichting of hun praktijken bijdragen aan schendingen van het internationaal recht.
Staes: “Als de EU de Nobelprijs voor de Vrede ook maar engiszins serieus neemt, dan zou het elke beschikbare euro moeten investeren in vredebevorderende initiatieven, nergens ook maar één euro investeren in militaire projecten en al zeker niet in het kruitvat genaamd Midden-Oosten.”
Begin volgend jaar zal het nieuw onderzoeksprogramma Horizon 2020 van start gaan. De huidige subsidiëring van Israëlische wapenbedrijven toont het belang van duidelijke ethische criteria aan. Ludo De Brabander, woordvoerder van Vrede vzw: “Het kan niet zijn dat Europese onderzoeksbudgetten wegvloeien naar bedrijven die betrokken zijn bij het in stand houden van de illegale bezetting van de Palestijnse gebieden en de systematische schending van mensenrechten.”
